Ψηλορείτης: ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ

Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ

Ο Ορειβατικός Σύλλογος Μοιρών

Στον Άγιο Νικήτα

Του Δακανάλη Μανόλη

Αντιπροέδρου ΕΟΣ Μοιρών

Η κάθοδος στον Άγιο Νικήτα στην παραλία του νοτίου Κρητικού Πελάγους έγινε στις 9 Ιουνίου 2007 από το χωριό Παρανύμφους των Αστερουσίων, μέσο ενός οφιοειδούς χωματόδρομου καλής βατότητας, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες. Οι εικόνες που αντικρίσαμε ήταν πανοραμικές, ενώ οι εκπλήξεις διαδέχονταν η μία την άλλη, σε αυτά τα άγονα βουνά που θυμίζουν Φάρ Ουέστ.

Τα Αστερούσια όρη υψώνονται ανάμεσα στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος και τον εύφορο κάμπο της Μεσαράς. Αποτελούν μια σειρά χαμηλών βουνών μήκους 25 χιλιόμετρα περίπου με υψηλότερη την κορφή του Κόφινα (1.231μ) και την Παρανυμφική Μαδάρα (1.132μ.). ΄Εχουν τραχιά πλατώματα, πολλά φαράγγια που καταλήγουν άλλα στη θάλασσα και άλλα στον κάμπο της Μεσαράς. Τα σπουδαιότερα φαράγγια είναι το Αγιοφάραγγο, της Τρυπητής, του Αμπά, του Βαλαχά, του Παστρικού, του Μάρτσαλου και άλλα.

Τα ελάχιστα γνωστά στους Κρητικούς και όχι μόνο Αστερούσια έχουν ιστορία που αρχίζει από τα προϊστορικά χρόνια. Στο «Ιερό Βουνό» του Κόφινα οι τελετουργίες γίνονται διαχρονικά ίσαμε σήμερα, ενώ στις εκατοντάδες σπηλιές που υπάρχουν, οι ασκητές έγραψαν τη δική τους ιστορία από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους μέχρι και τις μέρες μας. Στο Αγιοφάραγγο τώρα και μερικά χρόνια υπάρχει ένας ασκητής.

Τα Αστερούσια έχουν πολύ πυκνό δίκτυο χωματόδρομων, αλλά υποφέρουν όπως και τα άλλα βουνά της Κρήτης από υπερβόσκηση. Τα ενδιαιτώμενα αιγοπρόβατα στις πλαγιές του ίσως να ξεπερνούν τις 80.000.

Κατηφορίσαμε τα σκαλιά και φθάσαμε στο σπηλαιώδη ναό του Αγίου Νικήτα, όπου προσευχηθήκαμε. Είδαμε την όμορφη και δαντελωτή παραλία, στην οποία οδηγεί ένα κατηφορικό μονοπάτι με πολλά σκαλιά και τέλος εγκατασταθήκαμε πάνω από δέκα ορειβάτες στα κελιά που έχουν δημιουργηθεί δεξιά και αριστερά του ναού. Η αίσθηση της ηρεμίας ήταν υπαρκτή και επιβάλλει τον επισκέπτη.

Το απόγευμα αλλά και το βράδυ στη βεγγέρα δημιουργήθηκε μια παρέα από διάφορα άτομα και τον Ιταλό Δομένικο. Συζητήσαμε διάφορα θέματα με ανταλλαγή απόψεων, η συζήτηση ήταν γόνιμη και δημιουργική, ύστερα ακολούθησε ένα θαυμάσιο δείπνο. Αργά τη νύκτα όλοι παραδοθήκαμε στην γλυκιά αγκαλιά του Μορφέα, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της νύκτας μας νανούριζε, ο ισχυρός βοριάς που φυσούσε.

Εκτός από τον γράφοντα πήραν μέρος ο Πρόεδρος του Συλλόγου Γιώργης Σπυριδάκης, ο Γραμματέας Αποστόλης Παυλίδης και τα μέλη Μανόλης Βολονάκης, Αντώνης Καραμπακάκης, Γεράσιμος Γκότσης, Ρένα Νικολούδη, Μαρία Μεντζάκη, Κούλα Παυλίδη, Γιάννης Κωστάκης και η σύζυγος του Αφροδίτη.

Το πρωί 10 Ιουνίου ακολουθήσαμε δυτική πορεία με τη συντροφιά του ισχυρού βοριά. Στο πρώτο ύψωμα βρεθήκαμε μπροστά σε μερικά αλώνια, τα οποία μας έφεραν πίσω πολλές δεκαετίες, τότε που οι αγρότες με πρωτόγονα μέσα έσπερναν και τα πιο μικρά πεζούλια για να επιβιώσουν.

Μετά από λίγο συναντήσαμε τους πρώτους φοίνικες του πατέρα της Βοτανικής Θεόφραστου (372-287π.χ.), ο οποίος πρώτος αναφέρθηκε και περίγραψε τους αυτοφυείς φοίνικες της Κρήτης με μεγάλους πληθυσμούς, εξ αιτίας του οποίου πήραν το όνομα του.

Οι φοίνικες του Αγίου Νικήτα είναι ένα από τα τρία μεγάλα φοινικοδάση της Κρήτης, με πρώτο το παγκοσμίως γνωστό και αισθησιακού κάλλους φοινικόδασος του Βαΐ, που δέχεται χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, τους φοίνικες του Πρέβελη και του Μάρτσαλου. Στον Άγιο Νικήτα οι φοίνικες βρίσκονται σε έκταση περίπου 1.000 στρεμμάτων. Εμφανίζονται σε τρεις ομάδες, δύο μικρές και μία μεγάλη, ενώ υπάρχουν και αρκετά διάσπαρτα μεμονωμένα φοινικόδεντρα. Πολλαπλασιάζονται εύκολα, είτε από τους καρπούς, είτε από παραφυάδες, η δε μεταφύτευση τους είναι δύσκολη. Φτάνουν μέγιστο ύψος 10-15μέτρα και η ζωή τους φθάνει περίπου 100 χρόνια. Προτιμούν τα υγρά μέρη, φαίνεται ότι ο φοίνικας του Θεόφραστου βρήκε τις κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες στην Κρήτη για την ευδοκίμηση του.

Οι φοίνικες σε όλη την Κρήτη αποτελούν για μας μια μοναδική κληρονομιά. που χάνεται στα βάθη της αρχαιότητας. Καλούμαστε όλοι να τους διαφυλάξουμε και να την παραδώσουμε στις επερχόμενες γενιές.

Το θυμάρι είναι ο κυρίαρχος θάμνος των Αστερουσίων, λόγω των πρόσφατων βροχοπτώσεων απέκτησε πλούσια βλάστηση και βρίσκονταν σε πλήρη άνθιση. Το βυσσινί χρώμα των ανθέων έδινε μια ιδιαίτερη ευχάριστη αίσθηση στο περιβάλλον και όλο το βουνό ευωδίαζε θυμάρι. Σε όλη την πορεία μας είδαμε μόνο δύο θυμάρια με άσπρα άνθη, ενώ χιλιάδες μέλισσες εργάζονταν ασταμάτητα για την περισυλλογή της γύρης και του κατάξανθου θυμαρίσιου μελιού των Αστερουσίων, το οποίο διακρίνεται για την ευωδία και τη γεύση του.

Βαδίσαμε ανατολικά προς τον παραθαλάσσιο οικισμό Μαριδάκι. Εντυπωσιακές ήταν οι εικόνες που αποκομίσαμε από τις δαντελωτές και πεντακάθαρες ακτές της περιοχής, ενώ σε πολλά σημεία ήταν μοναδικές.

Το Μαριδάκι είναι κτισμένο άναρχα στις δύο πλευρές του άγριου «Λιγιοφάραγγου ή Νοτικό» και κρύβεται επιμελώς μέσα σε αυτό. Ανατολικά εμφανίζεται πανοραμικά ο παραθεριστικός οικισμός Τσούτσουρας στον οποίο και καταλήγουν τα Αστερούσια.

Επιστρέψαμε στον Άγιο Νικήτα ύστερα από πέντε ώρες ευχάριστης πεζοπορίας μέσα σε ένα άγριο τοπίο, με δέτες, πέτρες, φρύγανα και μικρούς θάμνους.

Ο Ορειβατικός Σύλλογος Μοιρών για την τουριστική και ορειβατική αξιοποίηση των Αστερουσίων έχει προτείνει από παλιά στην Περιφέρεια Κρήτης με έγγραφο του, αλλά και με δημοσιεύσεις στον τύπο, την χάραξη του νοτιότερου ορειβατικού μονοπατιού της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης κατά μήκος των Αστερουσίων. Θα αρχίζει από τα Μάταλα και θα καταλήγει στον Τσούτσουρα, με παράλληλη κατασκευή

ορειβατικών καταφυγίων.

Επαναφέρουμε την πρόταση αυτή, η οποία είναι πάντα επίκαιρη και διαχρονική. Ας την δουν κάποτε ευνοϊκά οι αρμόδιες αρχές.-

Εφημερίδα ΑΠΟΨΗ του νότου φύλλο 379 της Ι9-6-2ΟΟ7.