Σελίδες

Δευτέρα 13 Μαρτίου 2017

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ

        
                  ΨΕΥΔΩΝΥΜΟ:  ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ
                      Δ ε ν  ξ ε χ ν ώ
        Η  Κύπρος είναι ανεξάρτητη νησιωτική χώρα της ανατολικής Μεσογείου. Η βόρεια πλευρά της βρίσκεται κάτω από την κατοχή της Τουρκίας από το 1974.
        Σύμφωνα με τη μυθολογία η Αφροδίτη (γεννημένη από τον αφρό) γεννήθηκε στην Κύπρο και έτσι είναι γνωστό ως το νησί της Αφροδίτης. Το πνεύμα της θεάς πλανάται, κατά το Νίκο Καζαντζάκη, το μεγάλο Κρητικό συγγραφέα από την ακτογραμμή της Πέτρας του Ρωμιού, όπου αναδύθηκε η θεά από τους αφρούς μέχρι τα λουτρά της Αφροδίτης. Είναι ένα νησί με πληθώρα πολιτισμικών στοιχείων και καταβολές στους αρχαίους χρόνους, σε ένα τοπίο που μαγεύει με την ομορφιά και την ποικιλομορφία του. Ένα κράμα πολιτισμών με κυρίαρχο το ελληνικό στοιχείο, στην ελληνική γλώσσα και κουλτούρα αρμονικά δεμένο με την Ορθοδοξία και την παράδοση.
       Η Κύπρος κατέχει ιδιαίτερη θέση στην ιστορία της βυζαντινής τέχνης για τα πρωτοχριστιανικά ψηφιδωτά της, τις εικόνες και τις τοιχογραφίες της εποχής των Σταυροφοριών (13ος-14ος αι.) αλλά και της  Φραγκοκρατίας, όταν εισρέουν με τους νεοφερμένους κατακτητές δυτικά στοιχεία  στην εμφάνιση των μορφών. Οι Βενετοί με τον ερχομό τους τον 15ο αιώνα φέρνουν την Ιταλική Αναγέννηση στην Κύπρο.
      Τον Απρίλιο του 1955 ξεκίνησε επισήμως ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας εναντίον των αποικιοκρατών Βρετανών της Κύπρου από το 1878. Ο αγώνας αυτός θα γινόταν αποκλειστικά από Κύπριους αξιώνοντας το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και την Ένωση με το εθνικό κέντρο. Οι Ελλαδίτες αξιωματικοί που είχαν εκδηλώσει την πρόθεση να σπεύσουν στο νησί, να αγωνιστούν για την Ένωση τελικά δε συμμετείχαν. Έτσι ο ένοπλος αγώνας θα εμφανίζονταν αποκλειστικά ως κυπριακός και η Ελλάδα θα απέτρεπε στο διπλωματικό πεδίο τις αναμενόμενες Βρετανικές κατηγορίες. Η ΕΟΚΑ με επικεφαλής το Γεώργιο Γρίβα-ψευδώνυμο Διγενής, δρούσε σε δυο χωριστές ομάδες, των δολιοφθορέων (σαμποτέρ) και των μαχητών κρούσης. Οι συγκρούσεις έλαβαν γενικευμένο χαρακτήρα, προκαλώντας το φόβο και τον τρόμο των Βρετανών και ακολούθησε η εξορία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στις Σεϋχέλλες.
       Στη δομή της οργάνωσης εφαρμόστηκαν  αυστηρά οι συνωμοτικοί κανόνες, που διέπουν όλες τις επαναστατικές οργανώσεις. Οι Βρετανοί στο διάστημα του τετραετούς αγώνα (1955-1959) με την Ιντέλιτζενς Σέρβις μια από τις αρτιότερα οργανωμένες υπηρεσίες πληροφοριών δεν κατάφεραν, να διασπάσουν τη στεγανότητα και να εισέλθουν στα άδυτα της ΕΟΚΑ. Στην πορεία αποδείχτηκε στρατιωτικά αήττητη, γιατί καθήλωσε μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις της Βρετανίας, (40.000 στρατιώτες) χωρίς να μπορούν να διαλύσουν μια αντάρτικη οργάνωση.
       Στην επιτυχία του αγώνα συνέβαλε καθοριστικά η μαζική συμμετοχή του λαού, ο οποίος για τέσσερα χρόνια υπέστη τα πάνδεινα, βασανισμούς, εκτοπίσεις, φυλακίσεις, αποκλεισμούς χωριών και εκτελέσεις αμάχων. Ελάχιστοι Κύπριοι με μειωμένη πατριωτική συνείδηση συνεργάστηκαν με τους Βρετανούς, πλην όμως αποδοκιμάστηκαν και απομονώθηκαν από τους πατριώτες.
      Στον ένοπλο αγώνα της ΕΟΚΑ κατά της Βρετανικής αποικιοκρατίας, έπεσαν 108 ήρωες μαχητές με πρώτο τον Χαράλαμπο Μούσκο πρώτο εξάδελφο του Μακαρίου. Από αυτούς εννέα απαγχονίστηκαν με πρώτους τους Μιχάλη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου και τελευταίο τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Άλλοι έγιναν ολοκαύτωμα αρνούμενοι να παραδοθούν, όπως  οι Γρηγόρης Αυξεντίου, Κυριάκος Μάτσης, Ηλίας Πίττας, Χρήστος Σαμαράς και Ανδρέας Κάρυος. Άλλοι 13 αγωνιστές πέθαναν στις φυλακές και οι υπόλοιποι 80 έπεσαν σε συμπλοκές-μάχες. Στο Πάνθεο του Ελληνισμού προστέθηκαν ηρωικές μορφές και πράξεις, εμπλουτίζοντας τη μακρά παράδοση των αιώνων. Τα Βρετανικά θύματα ανήλθαν σε 417 νεκρούς. Η βρετανική συντηρητική εφημερίδα Daily Mail κατέτασσε τον Γρίβα μεταξύ των κορυφαίων ηγετών των αντάρτικων κινημάτων, χαρακτηρίζοντας τον ως  «στρατιωτικό αρχηγό μεγάλης αξίας».
      Η ΕΟΚΑ κατέλαβε εξέχουσα θέση μεταξύ των σημαντικότερων επαναστατικών κινημάτων, πλάι στους Βιετκόνγκ, τους Αλγερινούς αντάρτες και τον Ιρλανδικό ΙΡΑ. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ παραμένει μέχρι σήμερα η τελευταία μεγάλη εποποιία του ελληνικού Έθνους. (Πηγές: Ιστορικά θέματα τεύχος 28 σελ 5-21 ΓΝΩΜΩΝ  Εκδοτική Μ. ΕΠΕ).
      Κατά τη διάρκεια του προαναφερόμενου αγώνα σε όλη την Ελλάδα γίνονταν διαδηλώσεις υπέρ της Κύπρου. Τότε ο γράφων ήταν  μαθητής  Δημοτικού Σχολείου  και πραγματοποιήθηκαν στο ηρωικό χωριό Ανώγεια Μυλοπόταμου της Κρήτης συντεταγμένες διαμαρτυρίες με υψωμένη μπροστά την ελληνική σημαία και  κύριο σύνθημα: « Ένωση, Ένωση, την Κύπρο μας θέλουμε, γιατί είναι Ελληνική !».
       Ο αγώνας σταμάτησε με τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου για επίλυση του Κυπριακού, που υπογράφτηκαν στα μέσα Φεβρουαρίου 1959 από τον Κ. Καραμανλή και τον Τούρκο πρωθυπουργό Μεντερές.
       Το κέντρο της παλιάς Λευκωσίας είχε γίνει θέατρο, όταν ξέσπασαν σοβαρές διακοινοτικές ταραχές μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων (Τουρκανταρσία).Με σκοπό την αποκλιμάκωση της έντασης  οι Βρετανοί ανέλαβαν ειρηνευτικό ρόλο και βρετανική στρατιωτική δύναμη υπό τον στρατηγό Κλαρκ ανέλαβαν την ευθύνη της εσωτερικής ασφάλειας. Ο Κλαρκ σχεδίασε με πράσινο μολύβι στον χάρτη τα όρια των δύο περιοχών της Λευκωσίας στις 30-12-1963. Αυτή η νεκρή ζώνη έμεινε στην ιστορία ως «Πράσινη Γραμμή».
       Το Ι964 η ΕΟΚΑ ζήτησε όπλα από τα Ανώγεια για την ενίσχυση του αγώνα εναντίον των Τούρκων. Ο Καπετάν Μιχάλης Ξυλούρης ή Χριστομιχάλης  αρχηγός της «Ανεξάρτητης Aντάρτικης Ομάδας Ανωγείων» ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμα του αγωνιζόμενου Κυπριακού λαού. Η Άντρη Δημ. Πηλάβη παρέλαβε στις 16-2-1964  στα Ανώγεια από τον Καπετάν Χριστομιχάλη ένα οπλοπολυβόλο εγγλέζικο (με αριθμό 3449). Επίσης στις 25-2-1964 παρέδωσε στο Φώτη Χριστοδ. Παπαφώτη Καπετάνιο της Καρπασίας, για λογαριασμό του γιατρού Ιωάννη Χατζηιωάννου κατοίκου Αθηνών καταγόμενου από την Άχνα της Κύπρου,  1 οπλοπολυβόλο Μπερν, 8 τυφέκια και διάφορα άλλα υλικά. (Πηγές: Αρχείο Ανεξάρτητης Αντάρτικης Ομάδας Ανωγείων).
          Στις 15 Ιουλίου  1974 πραγματοποιήθηκε το φασιστικό πραξικόπημα κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, το οποίο σχεδίασαν και πραγματοποίησαν η Χούντα των Αθηνών με το  Δημήτρη Ιωαννίδη, η Κυπριακή ΕΟΚΑ Β, με την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών.To 1999 λίγο πριν αναχωρήσει για επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, ζήτησε συγνώμη από την Ελλάδα για τον τότε ρόλο των ΗΠΑ στο πραξικόπημα των συνταγματαρχών.
       Ο ρόλος της χούντας στην απόφαση απόσυρσης της ελληνικής μεραρχίας που θωράκιζε το νησί, κρίνεται τουλάχιστο ύποπτος. Η Αθήνα  αποδοκιμάστηκε σκληρά από όλα τα κράτη για το πραξικόπημα αυτό.
     Οι Ασκοί του Αιόλου άνοιξαν για την Τουρκία ως εγγυήτρια δύναμη και τα «μαύρα» ξημερώματα της αξέχαστης 20ης Ιουλίου 74, έγινε εισβολή του «Αττίλα 1» στην Κύπρο. Στρατιωτικές δυνάμεις με  αποβατικά σκάφη αποβιβάζονται στις ακτές της Κερύνειας, ενώ αλεξιπτωτιστές έπεσαν στο βόρειο τμήμα. Το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ βομβαρδίστηκε από την τουρκική αεροπορία με βόμβες και ρουκέτες και το ανάσκαψαν κυριολεκτικά. Ο Διοικητής Συνταγματάρχης Νικολαΐδης στις 20 Ιουλίου είχε κάνει διασπορά των δυνάμεων και έτσι οι βόμβες προκάλεσαν μικρές απώλειες σε έμψυχο δυναμικό.   
       Ο Διοικητής του Α/ΓΕΕΦ ταξίαρχος Γεωργίτσης με διαταγή του έδωσε εντολή να επιτεθεί κατά μέτωπο η ΕΛΔΥΚ και να καταλάβει τον Τουρκοκυπριακό θύλακα της Λευκωσίας στην τοποθεσία Κιόνελι. Η επίθεση αυτοκτονίας πραγματοποιήθηκε με τρεις λόχους, οι οποίοι εν πολλοίς είχαν στελεχωθεί με οπλίτες που είχαν πάει στην Κύπρο στις 19 του μήνα με το Α/Γ ΛΕΣΒΟΣ, τους οποίους συνόδευε ο Αντ/ρχης Παναγιώτης Σταυρουλόπουλος. Η επίθεση ξεκίνησε αργά το απόγευμα, στη διαδρομή όμως τους βρήκε η νύχτα, παράγοντας που συνετέλεσε στο να μην μπορούν να προσανατολιστούν, επειδή ήταν φρέσκοι στη μονάδα. Στάλθηκαν να πολεμήσουν σε μια οργανωμένη αμυντική τοποθεσία με υπέρτερες δυνάμεις, κατά την οποία χάθηκαν πολλά παλληκάρια, όπως ο Υπολοχαγός Τσώνος, ο Αρχιλοχίας Κόκκας  και αρκετοί άλλοι.
       Κανείς δεν τους είπε ότι στο ρέμα «Τσινάρ», είχε μια τάφρο, στην οποία κόλλησε ένα άρμα Τ-34 που ενίσχυε την επίθεση και το χάσαμε. Παρότι οι άνδρες μας ήταν γενναίοι και λεβέντες, κατάφεραν και πέρασαν την πρώτη γραμμή άμυνας των Τούρκων. Καθηλώθηκαν όμως από τις υπέρτερες και καλά οχυρωμένες Τουρκικές δυνάμεις, με αποτέλεσμα να απαγκιστρωθούν πριν από το λυκαυγές. Οι Τούρκοι ανέσυραν το άρμα από την τάφρο και το χρησιμοποίησαν στις επιχειρήσεις τους κατά την περίοδο της εκεχειρίας. Διατήρησαν τα Ελληνικά διακριτικά του και συνέλαβαν πολλούς αιχμαλώτους με το τέχνασμα αυτό.
       Η κατάληψη του άδειου στρατοπέδου της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. από τις δυνάμεις μας δεν μπορούσε να αντισταθμίσει τις απώλειες και αιχμαλωσίες τόσων ικανών και γενναίων ανδρών μας.
      Πραγματοποιήθηκε και δεύτερη επίθεση της ΕΛΔΥΚ εναντίο του Κιόνελι, η οποία κτυπήθηκε από την Τουρκική αεροπορία στα μέσα της διαδρομής, με αποτέλεσμα να πάρουν φωτιά οι καλαμιές στον κάμπο και ματαιώθηκε. Οι Τούρκοι δεν επεχείρησαν άλλοι επίθεση κατά της ΕΛΔΥΚ και στις 22 του μήνα συμφωνήθηκε εκεχειρία «Παύσατε Πυρ».
       Η ενέργεια αυτή της Τουρκίας καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. την 1 Νοεμβρίου 1974 με το ψήφισμα 3212.To ψήφισμα αυτό ζητεί το σεβασμό της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και του αδεσμεύτου της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και την άμεση υποχώρηση από το νησί όλων των ξένων στρατευμάτων. Μέχρι των ημερών μας το ψήφισμα αυτό ουδέποτε εφαρμόστηκε.
       Η χούντα των συνταγματαρχών προχώρησε σε γενική επιστράτευση στην Ελλάδα και άμεση κινητοποίηση του στρατού. Στη συνέχεια το Πεντάγωνο παρέμεινε σε αδράνεια δημιουργώντας πολλά ερωτηματικά.
       Η 20η Ιουλίου βρήκε τον γράφοντα επιστρατευμένο έφεδρο Ανθυπολοχαγό Πεζικού στο 5ο Τάγμα Αναπληρώσεως Απωλειών (5o TAA), στα όρια των νομών Ρεθύμνου και Χανίων κάτω από τα ελαιόδεντρα. Αντικειμενικός σκοπός του τάγματος ήταν, να μεταβεί σε ένα νησί της Δωδεκανήσου για υπεράσπιση του και να αναπληρώνει τις απώλειες στα τάγματα πρώτης γραμμής. Λόγω των εξελίξεων που ακολούθησαν, η αποστολή αυτή ουδέποτε πραγματοποιήθηκε.
       Όλο το τάγμα συγκροτήθηκε από έφεδρους αξιωματικούς και οπλίτες, ακόμα και ο διοικητής του τάγματος ήταν έφεδρος εκ μονίμων. Ο οπλισμός δεν επαρκούσε για όλους τους άνδρες και αρκετοί έμειναν χωρίς οπλισμό.  Δυο μέρες πέρασαν μέχρι να διοργανωθούν στρατιωτικά και να επιβληθεί πειθαρχία. Η γενική επιστράτευση αυτή ήταν βεβιασμένη χωρίς σχεδιασμό, διότι η χούντα είχε διαλύσει τον κρατικό μηχανισμό και διχάσει το στράτευμα.
       Από ένα μικρό ραδιόφωνο ακούσαμε τον διοικητή του 3ου Σώματος Στρατού στρατηγό Γεώργιο Ντάβο, να απευθύνεται από το ραδιοφωνικό σταθμό Θεσσαλονίκης προς τους εφέδρους αξιωματικούς και οπλίτες με το παρακάτω μήνυμα: «Έφεδροι αξιωματικοί και οπλίτες, στρέψετε τα όπλα που σας έδωσαν κατά της χούντας των προδοτών». Η χούντα ήδη είχε καταρρεύσει, δεν υπήρχε. Στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας βρίσκονταν μόνο ο ναύαρχος Αραπάκης, ο οποίος είχε αναλάβει όλο το βάρος του πολέμου.
       Στις 24 Ιουλίου σχηματίστηκε κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στην Αθήνα με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Παράλληλα στην Κύπρο υποχρέωσαν τον Σαμψών  να παραιτηθεί και πρόεδρος ανέλαβε ο Γλαύκος Κληρίδης.
       Στο στρατόπεδο του Μάλεμε  Χανίων επικρατούσε μεγάλη αγωνία για το ποια θα είναι η τύχη των «300» της Α΄ Μοίρας Καταδρομών με Διοικητή τον ταγματάρχη Γιώργο Παπαμελετίου.
       Όπως γράφεται με προφορική διαταγή ετοιμάστηκε η παραπάνω  Μοίρα, για τη μοναδική στα χρονικά των ενόπλων δυνάμεων αεροαποβατική επιχείρηση με προορισμό το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Με το τελευταίο φως της μέρας της 21ης Ιουλίου 74, ενώ καθόμαστε κάτω από τα ελαιόδεντρα, είδαμε να απογειώνεται από το αεροδρόμιο της Σούδας κάθε πέντε λεπτά, ένα NORATLAS μεταφέροντας στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας την Α΄ Μοίρα Καταδρομών και πυρομαχικά. Τα αεροπλάνα πετούσαν λίγα μέτρα πάνω από τη θάλασσα χωρίς φωτισμό, για να μην τα εντοπίσουν τα τούρκικα ραντάρ. Η μεγάλη αυτή αεραποβατική επιχείρηση είχε την κωδική ονομασία «ΝΙΚΗ», η οποία δόθηκε ομόφωνα από τους ίδιους τους πιλότους.
        Όλοι μας αξιωματικοί και στρατιώτες σηκωθήκαμε όρθιοι και με παλαμάκια επευφημούσαμε, χαιρετούσαμε τους συναδέλφους μας και τους ευχηθήκαμε καλή τύχη και γρήγορη νίκη. Άρχισα να μετράω τα αεροπλάνα ένα, δύο, πέντε, οκτώ, ύστερα  έχασα το λογαριασμό και απλώς τα παρατηρούσα. Έκανα μύριες σκέψεις για την τύχη των συναδέλφων μας, αλλά από την άλλη τους ζήλευα, γιατί πήγαιναν για δράση, ενώ εμείς καθόμαστε ακόμα κάτω από τα ελαιόδεντρα.
   Οι αξιωματικοί ενημερωνόμαστε από μικρά ραδιόφωνα και γύρω στα μεσάνυχτα πληροφορηθήκαμε  από το ραδιοφωνικό σταθμό της ΝΤΟΪΤΣΕΒΕΛΕ, ότι στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας υπήρχε συσκότιση και από έλλειψη συντονισμού η κυπριακή αεράμυνα κατέρριψε ένα ελληνικό αεροσκάφος, γιατί το πέρασαν για τούρκικο. Όσοι ακούγαμε το ραδιόφωνο μείναμε αποσβολωμένοι για το χαμό των  συναδέλφων μας, που στο βωμό του καθήκοντος πέρασαν στο πάνθεο των ηρώων. Μείναμε άγρυπνοι όλη τη νύχτα, αλλά δυστυχώς δεν είχαμε άλλες θετικές ειδήσεις για τους καταδρομείς μας.
     Πολύ αργότερα μάθαμε από μαρτυρίες αξιωματικών, στρατιωτών, βιβλίων που γράφτηκαν, εφημερίδες και το σύγχρονο ηλεκτρονικό τύπο, ότι το αεροπλάνο τυλίχθηκε στις φλόγες και έπεσε πάνω στο λόφο της Μακεδονίτισσας. Νεκροί ήταν  τα τέσσερα μέλη του πληρώματος, οι Παναγόπουλος Βασίλειος επισμηναγός, Συμεωνίδης Γεώργιος επισμηναγός, Άνθιμος Ηλίας Επισμηνίας, Δάβαρης Γεώργιος ανθυπασπιστής και οι 27 από τους 28 κομάντος που επέβαιναν στο αεροσκάφος. Ο μοναδικός επιζώντας ήταν ο Θεσσαλονικιός Θανάσης Ζαφειρίου που αποφάσισε για να αποφύγει τη φωτιά να πέσει στο κενό από την ανοικτή πόρτα του αεροπλάνου χωρίς αλεξίπτωτο για να σωθεί. Αν και προσγειώθηκε ανώμαλα στο χώρο του αεροδρομίου κατάφερε να σωθεί με πολλαπλά τραύματα.
       O φτωχός ήρωας Ζαφειρίου με τέσσερα παιδιά που βάδιζε με μπαστούνι από τα 22 του χρόνια, άφησε την τελευταία του πνοή στο 424 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, τα ξημερώματα στις 2 Σεπτεμβρίου 2016, όπου νοσηλεύονταν με σοβαρά προβλήματα υγείας. Τα προβλήματα αυτά τα είχε κληρονομήσει από την πτώση του ΝORATLAS 4. Σε μια  συγκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα πλήθος κόσμου του απεύθυνε το αντίο για την  τελευταία του κατοικία. Αιωνία του η μνήμη. Θα τον θυμόμαστε πάντα!
     «Εγώ έριξα το «ΝΙΚΗ 4» ισχυρίζεται στις συνεντεύξεις, που έχει δώσει σε τηλεοπτικά μέσα κατά καιρούς, ο Κύπριος χειριστής αντιαεροπορικών συστημάτων Γιώργος Καλογήρου. Πολύ αργότερα όταν τα αεροπλάνα είχαν προσγειωθεί, ήρθε κάποιος και μου είπε, ότι τα αεροπλάνα ήταν ΕΛΛΗΝΙΚΑ. Κόντεψα να τρελαθώ. Από τότε έχω τύψεις κλπ.» 
       Μόλις άρχισαν να πλησιάζουν τα αεροπλάνα στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας και ακούστηκε ο βόμβος τους, ακολούθησε κόλαση πυρός κατά αυτών. Τα πυρά προέρχονταν τόσο από την κυπριακή εθνοφρουρά, που δεν είχε ενημερωθεί για τον ερχομό των ελληνικών αεροπλάνων, όσο  και από τους τούρκους που κρατούσαν θέσεις μάχης κοντά  στο αεροδρόμιο και ασφαλώς τα πέρασαν για ελληνικά. Όλα τα αεροπλάνα που προσέγγιζαν το αεροδρόμιο δέχονταν πυρά από παντού. Οι χειριστές όμως αντί να φύγουν επιχειρούσαν προσγείωση!  Οι κυβερνήτες αυτοί ήταν ήρωες, ακόμα και αν  ελάχιστοι επέστρεψαν πίσω, είτε γιατί ξημέρωνε, είτε από έλλειψη καυσίμων. Μιλάμε  για επιχείρηση   αυτοκτονίας, τέτοιας έκτασης ήταν η ανοργανωσιά.
      Τα αεροσκάφη ΝΙΚΗ 3, ΝΙΚΗ 6 και ΝΙΚΗ 12 από τα 13 που προσέγγισαν για προσγείωση στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας κτυπήθηκαν από τα δραστικά πυρά και  υπέστησαν σοβαρές ζημιές. Εκεί έπεσε ηρωικά ο  λοχίας καταδρομέας Νίκος Καβροχωριανός, τα οστά του οποίου στις 24-1-2016 μετά από 42 χρόνια αναπαύθηκαν με τιμές ήρωα στην Κρητική γη στο χωριό του τη Μονή Ηρακλείου.
      Στις 4 Οκτωβρίου 2016 μεταφέρθηκαν στο αεροδρόμιο Τατοΐου τα λείψανα 16  πεσόντων Ηρώων Ελλαδιτών, που είχαν θαφτεί στο λόφο της Μακεδονίτισσας μαζί με το μεταγωγικό NORATLAS 4. Τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερώνυμου, του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, των υπουργών Αμύνης Ελλάδας Πάνου Καμένου και Κύπρου Χριστόφορου Φωτίου, ενώ άγημα καταδρομέων απέδωσε τιμές. Ο Κύπριος υπουργός Άμυνας εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας απένειμε στους συγγενείς των  πεσόντων το μετάλλιο εξαιρετικής προσφοράς.
      Τα οστά των 16 Ηρώων μέσα σε οστεοκιβώτια παραδόθηκαν μετά την επιμνημόσυνο δέηση στους οικείους τους, για να ταφούν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους.
     Την Κυριακή 9 Οκτωβρίου στους Στόλους Ηρακλείου υποδέχτηκαν τον Ήρωα  Στυλιανό Πρινιανάκη, με στρατιωτικό άγημα και την μπάντα του Ναυστάθμου Σούδας, ενώ ο κόσμος φώναζε αθάνατος! Ακολούθησε η νεκρώσιμος ακολουθία  και ενταφιάστηκαν τα οστά του  στην πατρώα γη. Παραβρέθηκαν ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, βουλευτές από διάφορα κόμματα, οι δήμαρχοι Γόρτυνας, Φαιστού και πλήθος κόσμου. Στο ίδιο κλήμα συγκίνησης ενταφιάστηκαν και τα οστά του Ήρωα Κοσμά Γιαννακάκη στο Χωριό Ζουνάκι των Χανίων. Έτσι έκλεισε ένας κύκλος δράματος για τις οικογένειες των παραπάνω ηρώων, οι οποίοι θα μείνουν Αθάνατοι!
      Μετά από 37 χρόνια θυμάται με συγκίνηση ο τότε ταγματάρχης καταδρομών Βασίλης Μανουράς από τα ηρωικά Ανώγεια (σήμερα αντιστράτηγος έ. ά). «Είχα το συγχωριανό μου από τα Ανώγεια Κρήτης, το Γιώργη Χρονιάρη. Φοβούμενος μη τυχόν τον αφήσουμε πίσω, έρχεται αμέσως στο γραφείο μου, τα μάτια ήταν αναψοκοκκινισμένα από το φόβο, μην τυχόν και δεν πάρει μέρος στην αποστολή. Με φωνή που έδειχνε αποφασιστικότητα μου λέει:
     -Κύριε ταγματάρχα, δεν πιστεύω να επιτρέψετε στο λοχαγό μου να με αφήσει εδώ πέρα.
     -Κοίτα να δεις, του απαντώ, δυο Ανωγειανοί είναι εδώ-εγώ έκανα χιούμορ-ο ένας πρέπει να μείνει εδώ και επειδή εγώ δεν μπορώ, θα μείνεις εσύ.
     -Όχι, μη μου  κάνεις  τέτοιο χουνέρι, πως θα πάω εγώ στο χωριό, να  χεις φύγει εσύ και εγώ να μην είμαι κοντά σου;
      Ο Γιώργης Χρονιάρης, όπως και όλοι οι καταδρομείς είχαν μια ηρωική παρουσία στην Κύπρο»,  θα συμπληρώσει ο Βασίλης Μανουράς.
      Ο Τότε ταγματάρχης Δημήτρης Κυριάκος πετούσε με το «ΝΙΚΗ 3» με τον γνωστό του κυβερνήτη επισμηναγό Στέφα. Την ήσυχη διαδρομή ήρθε να ταράξει ένα δυνατό τράνταγμα του αεροσκάφους. Ο Κυριάκος ανησύχησε και πήγε στο πιλοτήριο για να μάθει τι συμβαίνει. « Έχουμε βλάβη στον ένα κινητήρα, τον έχω σβήσει και θα πάμε με έναν κινητήρα, του είπε ο κυβερνήτης. Θυμάμαι το στρατιώτη, τον Γιώργη Χρονιάρη από τα Ανώγεια Κρήτης, που είπε σε κρητική προφορά, όταν το αεροπλάνο μας εβλήθη. - Κύριε λοχαγέ, θα σκοτωθούμε διότι οι σφαίρες πέφτουν σαν κοκοσάλι» (κοκοσάλι στην Κρήτη λένε το χαλάζι). -Τον καθησύχασα, λέγοντας του. Μην ανησυχείς, αφού φωνάζεις και μιλάς είσαι ζωντανός. Είχα σηκώσει όρθιους τους καταδρομείς, για να μειώσουμε την επιφάνεια στα πυρά.
       Ήμουν ο πρώτος αξιωματικός της Μοίρας που πάτησε στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Μου ανέφεραν  ότι είχαμε δυο νεκρούς, το Σπύρο Νόμπελη και τον Κωνσταντίνο Οικονομάκη (από τον Ζαρό Ηρακλείου) και τρεις-τέσσερις βαριά τραυματισμένους».
        Ο υπολοχαγός Φθενός που έκανε την ανάκριση για την κατάρριψη του «ΝΙΚΗ 4» είναι κατηγορηματικός: «Σαφώς και είχε δοθεί εντολή να μην μας κτυπήσουν. Υπήρξε ένα συγκεκριμένο συνθηματικό για τη δέσμευση των όπλων από πυροβόλα και πάνω. Αυτό είχε φτάσει στη διοίκηση του αεροδρομίου, όπως διαπίστωσα, αλλά και στη διοίκηση της Μοίρας αντιαεροπορικού που ήταν γύρω από το αεροδρόμιο. Η Μοίρα είχε τότε 24 αντιαεροπορικά. Από αυτά διαπιστώθηκε ότι δυο δεν είχαν πάρει το συνθηματικό ή το πήραν και δεν το κατάλαβαν. Αυτό αντιλήφθηκα κατά τη διάρκεια της προανάκρισης…».  
      Η επιχείρηση  «ΝΙΚΗ» υπήρξε λίαν επικίνδυνη και τα κύρια χαρακτηριστικά της ήταν ο αιφνιδιασμός, η ταχύτητα και η εμβέλεια δράσης. Για τους παραπάνω λόγους χαρακτηρίστηκε παγκοσμίως ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ.
       Στις 22 Ιουλίου η Α΄ Μ.Κ.  βρίσκονταν σε ανασυγκρότηση στην Ιερατική Σχολή δυτικά της Λευκωσίας. Ο παράνομος ραδιοφωνικός σταθμός «Μπαϊράκ» μετέδιδε, σύμφωνα με τον έφεδρο ανθυπολοχαγό Αποστολάκη, που κρατούσε ένα ραδιόφωνο τα εξής: «Τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα 2000 ημιάγριοι Κρήτες κομάντος κατέβηκαν στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας κάτω από περιπετειώδεις συνθήκες…».
       Το μεσημέρι της ίδιας μέρας οι καταδρομείς άκουγαν το δελτίο ειδήσεων του ΡΙΚ να μεταδίδει τα εξής απίστευτα: «Κατά τις πρώτες πρωινές ώρες, αεροσκάφη της τουρκικής αεροπορίας με Τούρκους αλεξιπτωτιστές, προσπάθησαν να καταλάβουν το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Στην προσπάθεια τους αυτή υπέστησαν μεγάλες απώλειες και ένα αεροσκάφος κατέπεσε αύτανδρο στην κοντινή περιοχή…».
       Το πρωί της 23ης Ιουλίου ο ταγματάρχης Λιάπης από το ΓΕΕΦ (Γενικό Επιτελείο Ελληνικής Φρουράς) επικοινωνεί με τον Παπαμελετίου και του λέει. «Γιώργο, στείλε ένα λόχο στο αεροδρόμιο για λόγους ασφαλείας». Αμέσως αναχώρησε ο λόχος  του Πλάτωνα Κολοκοτρώνη για το αεροδρόμιο. Με νεότερη διαταγή του Λιάπη έφυγε για το αεροδρόμιο και ο λόχος του λοχαγού Δημοσθένη Ρόκα. Ο διοικητής Παπαμελετίου άρχισε να ανησυχεί, γιατί ήταν πολύ πιθανό να έριχναν οι Τούρκοι αλεξιπτωτιστές.
       Ο Παπαμελετίου έδωσε αμέσως διαταγή στον ταγματάρχη Βασίλη Μανουρά λέγοντας του: «Βασίλη μπες σε ένα λεωφορείο, φύγε για το αεροδρόμιο με ανοιχτές τις πόρτες και αραιά-αραιά, μην τυχόν προσβληθούμε από τουρκικά αεροσκάφη». Σε λίγο ζήτησε το ΓΕΕΦ  νέες ενισχύσεις και φεύγει και ο τρίτος λόχος με τον λοχαγό Γιάννη Κιουτσούκη.
      Πρώτος έφθασε στο αεροδρόμιο  με το λόχο του ο Πλάτωνας Κολοκοτρώνης, τον οποίο ενημέρωσε ο διοικητής φρουράς του αεροδρομίου Ταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος, ότι δέχονται επίθεση από τους Τούρκους. Αμέσως ο Κολοκοτρώνης έδωσε διαταγή στον υπολοχαγό Σταύρο Μπένο να εγκατασταθεί με τη διμοιρία του στην ταράτσα του κτιρίου, ενώ ο ανθυπολοχαγός Ηλίας Σιακαβέλας και ο  δόκιμος αξιωματικός Πέτρος Κρικέλης να εγκατασταθούν με τις διμοιρίες τους στο ισόγειο. Στη συνέχεια τους έδινε οδηγίες και ήλεγχε τις θέσεις τους καλύπτοντας τα κενά της αμυντικής διάταξης.
        Σε λίγο έφθασαν στο αεροδρόμιο οι λόχοι των λοχαγών Γιάννη Κιουτσούκη, Δημοσθένη Ρούκα και ο ταγματάρχης Μανουράς αξιωματικός του 3ου Γραφείου επιχειρήσεων της Μοίρας. Άμεσα ο Μανουράς ανέλαβε τον συντονισμό των τριών λόχων και κάτω από τις διαταγές του έγινε η τοποθέτηση περιμετρικά του αεροδρομίου και άλλων λόχων. Τοποθέτησε τον πολυβολητή Χρήστο Μαυράκη από το Ηράκλειο πάνω στα γραφεία του κτιρίου, ο οποίος έβαζε συνεχώς κατά των τούρκικων δυνάμεων.
       Ενώ γίνονταν η αμυντική διάταξη των λόχων, άρχισε η ανταλλαγή πυρών μεταξύ των ελληνικών στρατευμάτων και των επιτιθέμενων τουρκικών δυνάμεων. Η μάχη διήρκεσε μέχρι το μεσημέρι, οι τούρκοι υπέστησαν μεγάλες απώλειες και μη μπορώντας να καταλάβουν το αεροδρόμιο καθηλώθηκαν. Τότε  βγήκαν οι δυνάμεις του Ο.Η.Ε. με λευκές σημαίες από τα φυλάκια τους και μετά από συμφωνία με τη διοίκηση της Μοίρας διετάχθη κατάπαυση του πυρός. Τραυματίστηκε ο Ανδρουλάκης, ενώ ο Φθενός δέχτηκε σφαίρες στην πλάτη, τον προστάτεψαν όμως τα κιάλια που έφερε μαζί του.
       Ο διοικητής της Α΄ Μοίρας Καταδρομών Γιώργος Παπαμελετίου ξεκίνησε με αυτοκίνητο για το αεροδρόμιο με οδηγό τον Κύπριο Γιαννάκη. Τρέχοντας με το τζιπ προς το κεντρικό κτίριο του αεροδρομίου, δέχτηκε μια ριπή από ελαφρύ αυτόματο  όπλο, η οποία πέρασε ξυστά από το πρόσωπο του. Προορίζονταν για τον ίδιο και τον Κύπριο οδηγό. Τα πυρά ερχόντουσαν από τα αριστερά του, οι  Τούρκοι ήταν από τα δεξιά και δεν τον έβλεπαν, όπως αναφέρει ο ίδιος. Εκεί ήταν ένα φυλάκιο με σημαία του Ο.Η.Ε. Έπεσαν κάτω για να προστατευτούν, τότε άρχισαν να βάλουν προς τη μεριά του τζιπ και οι έλληνες στρατιώτες. Από τα πυρά τραυματίστηκε βαριά ο οδηγός και ελαφρά ο αγγελιοφόρος του. Αργότερα έμαθε ότι τους πέρασαν για Τούρκους. Αμέσως έγινε συντονισμός των ασυρμάτων με συνθηματικά, τόσο με το Μανουρά, όσο και με το Ρόκα.
      «Που είσαι» με ρωτάει ο Μανουράς. «Που στο καλό να είμαι…. Κάπου εκεί που βρίσκονται οι σημαίες με τους ΟΗΕ δες στο ύψος του δρόμου».
      «Θα κάνω αντεπίθεση», μου απαντάει ο Μανουράς. «Να μην κάνεις τίποτα…» του αποκρίνομαι.
       Τότε ο διοικητής του αεροδρομίου ταγματάρχης Παπαδόπουλος του έστειλε ένα τροχοφόρο άρμα με οδηγό τον ψυχωμένο αρχιλοχία Ι. Φωτόπουλο, να τους βοηθήσει.  Καθ οδό δέχτηκε σφοδρά πυρά, ενώ ο ίδιος βρίσκονταν έξω από τον πυργίσκο, εξοστρακίστηκε μια σφαίρα, του έκοψε την καρωτίδα και έχασε τη ζωή του.
         Ο διοικητής Παπαμελετίου ζήτησε από τον ταγματάρχη Μανουρά να χειριστεί το θέμα, την ώρα που οι ΟΗΕ δες απαιτούσαν από τις ελλαδικές δυνάμεις να εγκαταλείψουν το αεροδρόμιο.
        Ο Μανουράς έκανε εκτίμηση της κατάστασης και κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι επιδίωξη των Τούρκων ήταν, να καταλάβουν αιφνιδιαστικά το αεροδρόμιο, για να υψώσουν την τούρκικη σημαία.  Αυτό πίστευαν, ότι επεδίωκαν και οι ΟΗΕ δες.  Γι αυτό ήταν κατηγορηματικά αντίθετοι στο να αποχωρήσουν από το αεροδρόμιο. Ο Μανουράς θα πει: «Καθυστερούσαμε να εκτελέσουμε την  εντολή παράδοσης για να κερδίσουμε χρόνο. Από το ΓΕΕΦ μας έλεγαν, να φύγουμε αμέσως…». Αν φεύγαμε θα έμπαιναν αμέσως οι Τούρκοι, οι πιέσεις από το ΓΕΕΦ ήταν έντονες: «Ακούστε τι σας λέμε, είναι εντολή! « Ο Μανουράς ήταν ανένδοτος ξεκαθαρίζοντας τις προθέσεις και τις διαθέσεις του: «Άμα θέλετε να παραδοθεί το αεροδρόμιο, ελάτε εδώ να το παραλάβετε εσείς και να διαχειριστείτε το θέμα. Εμείς θα το εγκαταλείψουμε μόνο, όταν το παραδώσουμε στα χέρια των ΟΗΕδων. Θα τους παραδώσουμε τις θέσεις που κρατάμε, για να μην μπορούν οι Τούρκοι να μπουν». Δεν πείστηκαν και χρησιμοποίησαν ως μέσο πίεσης να φύγουν, τον Έλληνα πρεσβευτή στη Λευκωσία Ευστάθιο Λαγάκο.
        Ζήτησαν λοιπόν από το Μανουρά να συνομιλήσει  με το Λαγάκο. Ο Κρητικός ταγματάρχης γνώριζε, ότι αν υπέκυπταν στις πιέσεις, οι συνέπειες θα ήταν δυσάρεστες για την τύχη του αεροδρομίου. Αντέδρασε έντονα και με βαριά Κρητική προφορά, ρώτησε: «Ποιός Λαγάκος; Εδώ ταγματάρχης Μανουράς».  Οι φράσεις του αυτές έχουν γίνει σλόγκαν στην Κρήτη. Εκείνη την ώρα θεώρησε, ότι δεν έπρεπε κατά τη διάρκεια μιας επιχείρησης να ανακατεύονται πολιτικά πρόσωπα. Ήταν  καθαρά στρατιωτική απόφαση.
       Το επιτελείο της Εθνικής Φρουράς (ΓΕΕΦ) σύμφωνα με τον Παπαμελετίου, ζήτησε την επέμβαση του διοικητή καταδρομών Κύπρου συνταγματάρχη Κώστα Κομπόκη, για να αποχωρήσουν  οι ελλαδίτες καταδρομείς από το αεροδρόμιο, γιατί δεν εισακούονταν οι εντολές τους. Οι έλληνες αξιωματικοί προβληματίστηκαν για τη στάση που θα κρατούσαν απέναντι του, γιατί ήταν γνωστός τους από το παρελθόν.
       Σε λίγα λεπτά καλεί από τον ασύρματο ο Καμπόκης τον Μανουρά και του λέει σε αυστηρό ύφος:
      -Καμπόκης:  Μανουρά να φύγετε!
      -Μανουράς: Μα γνωρίζετε την κατάσταση κ. συνταγματάρχα;
      -Καμπόκης:  Ναι, αλλά πρέπει να φύγετε.
      -Μανουράς: Δεν μπορούμε να φύγουμε. Να παραδώσουμε το αεροδρόμιο και θα φύγουμε.
      -Καμπόκης: Δηλαδή τι εννοείς;
       -Μανουράς: «Να ρθουν οι ΟΗΕ δες, να τους παραδώσουμε τις θέσεις τις οποίες κατέχουμε. Να διαφυλάξουν το αεροδρόμιο από τυχόν πονηρή επέμβαση των Τούρκων. Πιστεύουμε ότι οι Τούρκοι καραδοκούν να φύγουμε και να ΄ρθουν να στήσουν την Τουρκική σημαία εδώ πέρα και να πουν ότι κατέχουν το αεροδρόμιο».
       Ο Παπαμελετίου λέει στο Μανουρά να του ζητήσει να τους στείλουν αυτοκίνητα να φύγουν. Αυτό ήταν ένα ψέμα για να καθυστερήσουν. Που άλλωστε θα έβρισκαν αυτοκίνητα να στείλουν τέτοιες ώρες; Αλλά και αν πήγαιναν, ποιος θα έλεγε ότι πήγαν; Έτσι θα είχαν το χρόνο με το μέρος τους.
        Ένα τάγμα Καναδών στρατιωτών ως ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ με όπλα, οχήματα και διοικητή αντισυνταγματάρχη πήγαν να καταλάβουν το αεροδρόμιο, για να σταματήσει η μάχη.
        Ο υπολοχαγός Σταύρος Μπένος  στην καταγραφή των γεγονότων στο περιοδικό «Άμυνα και Διπλωματία» με το ψευδώνυμο Σταύρος Σταύρου αναφέρει: « Ο κύριος αυτός δεν καταδέχεται να δει τον διοικητή της Μοίρας μας και να μιλήσει μαζί του, όπως προβλέπει το στρατιωτικό πρωτόκολλο. Περιορίζεται να του ρίξει ένα περιφρονητικό βλέμμα και προσπερνά. Όπως μου είπε, μετά από χρόνια, ο πρόεδρος του Συλλόγου «Κομάντος 1974», ο αντισυνταγματάρχης ρώτησε προκλητικά: «Τι θέλουν εδώ οι Έλληνες Καταδρομείς;».
       Λέγεται ότι ο καταδρομέας Γιώργης Χρονιάρης  τον πυροβόλησε, ευτυχώς το όπλο του έπαθε εμπλοκή, έτσι οι φίλοι του μπόρεσαν και του πήραν το όπλο.
       Στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας γίνονταν σκληρή διαπραγμάτευση, ανάμεσα στις ελλαδικές καταδρομικές δυνάμεις, τις δυνάμεις του ΟΗΕ και τους Τούρκους να περιμένουν στη γωνιά. Τα τηλέφωνα άναψαν μεταξύ Αθηνών-Άγκυρας και Ουάσιγκτον. Ο Τζ Κάλαχαν, υπουργός εξωτερικών της Βρετανίας άρχισε να προβαίνει σε διάφορες ενέργειες, να μην επιτραπεί στους Τούρκους να καταλάβουν το αεροδρόμιο. Ο Γενικός Γραμματέας Των Ηνωμένων Εθνών Δρ Βαλτχάιμ ζήτησε τη βοήθεια του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Χέρι Κίσινγκερ.
       Την ίδια ώρα η Αθήνα ζήτησε την παρέμβαση των πρεσβευτών των ΗΠΑ, της Αγγλίας και της Γερμανίας, οι οποίοι είχαν κληθεί στο γραφείο του στρατηγού Φαίδωνα Γκιζίκη. Με τη βοήθεια του Αμερικανού πρέσβη Χένρι Τάσκα, ο Π. Κανελλόπουλος και Γ. Μαύρος επικοινώνησαν τηλεφωνικά με τον Κίσινγκερ.
    Στο βιβλίο του «Τέλος της σιωπής» ο τότε Α/ΓΕΝ Πέτρος Αραπάκης αναφέρει: «Ο Κανελλόπουλος είπε στον Αμερικανό ΥΠΕΞ, ότι, αν οι Τούρκοι προήλαυναν προς το αεροδρόμιο της Λευκωσίας ήταν επίφοβο να έχουν δυσάρεστα γεγονότα στην περιοχή. Με το ίδιο πνεύμα μίλησε και ο Μαύρος. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών τηλεφώνησε στον Ετζεβίτ, από τον οποίο έλαβε διαβεβαίωση, ότι θα σταματήσει κάθε επιθετική κίνηση. Αμέσως ενημέρωσε σχετικά τον Κανελλόπουλο και τον Μαύρο».
        Οι εντολές για παράδοση του αεροδρομίου στους ΟΗΕ δες, φαίνεται ότι ήταν από ψηλά από μεγάλη ξένη δύναμη ή από υψηλό πρόσωπο της Ελλάδας.  Στις 23 Ιουλίου 1974 μαζί με τα άρματα που πήγαν οι ΟΗΕ δες, για να τους παραδώσουν οι Έλληνες  καταδρομείς το αεροδρόμιο, ήταν και Τούρκοι ντυμένοι ΟΗΕ δες. Με ψηλά το πρόσωπο και αναπτερωμένο το ηθικό αποχώρησαν από το αεροδρόμιο οι ελλαδικές δυνάμεις, γιατί πέτυχαν νίκη και στο τακτικό και στο διπλωματικό πεδίο.
       Το χρονικό διάστημα από 24 Ιουλίου μέχρι 14 Αυγούστου η Ελλάδα ασκούσε πολιτική «καλής θελήσεως», ενώ όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια η Τουρκία σχεδίαζε νέα επίθεση.
        Με το πρόσχημα αποκατάστασης της συνταγματικής τάξης θα εισβάλει ξανά με τον «Αττίλα 2» στη νήσο ολοκληρώνοντας την ωμή στρατιωτική επέμβαση και θα καταλάβει το 38% του εδάφους.
       Τα Τούρκικα αεροσκάφη στις 14 Αυγούστου παραμονή της Παναγίας σφυροκοπούσαν περιοχές νοτιότερα της Λευκωσίας, το ίδιο σκηνικό συνεχίστηκε και της επόμενες μέρες.
        Την επιχείρηση  που έκοψε τις ορέξεις των Τούρκων στην προσπάθεια τους να καταλάβουν τη Λευκωσία, ανέλαβαν ο Νίκος Κοϊμτζόγλου με τρία ΠΑΟ και ο υπολοχαγός Ντούβας με άλλα τρία ΠΑΟ. Η τουρκική αεροπορία είχε αρχίσει να βομβαρδίζει  από το πρωί την περιοχή της Λευκωσίας. Τα αυτοκίνητα με τα ΠΑΟ  ανέπτυξαν μεγάλη ταχύτητα και ο υπολοχαγός Ντούβας πήγε στη Λουριντζίνα και στο Πυρόϊ, ενώ ο Κοϊμτζόγλου πήγε στην αντιπροσωπεία της fort. Εκεί πήρε εντολή από ένα Κύπριο ταγματάρχη να προωθήσει στο ύψωμα 180 ένα στοιχείο ΠΑΟ. Έστειλε τον καταδρομέα Μανώλη Μπικάκη από τον Αμύγδαλο Ηρακλείου και τα άλλα δύο στη διασταύρωση των οδών Λεωφόρου Δημοκρατίας. Σκοπευτής στο ένα ήταν ο καταδρομέας Στέφανος Φωτιάδης και στο άλλο ο δεκανέας Αθανάσιος Βαλέρας.  Τοποθέτησαν τα όπλα και ήταν έτοιμοι για μάχη. Είχαν τρεις ασυρμάτους,  τον ένα είχε ο Μπικάκης, τον άλλο είχε ο Κοϊμτζόγλου και τον τρίτο ο διοικητής που ήταν στην αντιπροσωπεία. Στις 3 μετά το μεσημέρι πήρε εντολή από το διοικητή ο Κοϊμτζόγλου μέσω  του ασυρμάτου να γυρίσει πίσω. Επιβιβάστηκαν στο αυτοκίνητο και επέστρεψαν στην αντιπροσωπεία.
        Προσπάθησαν να έλθουν σε επαφή με τον Μπικάκη μέσω του ασυρμάτου και διαπίστωσαν, ότι οι Τούρκοι τους κτυπούσαν με καταιγιστικά πυρά και δεν μπορούσε ο Κρητικός καταδρομέας να προσεγγίσει το 180. Δίπλα στην αντιπροσωπεία  ήταν σταθμευμένο ένα Μ-113 του ΟΗΕ, μόλις αναχώρησε έπεσαν δυο βλήματα όλμου των 4,2 στο Σταθμό Διοικήσεως. Αυτό δεν ήταν καθόλου συμπτωματικό. Σκοτώθηκαν 4 Κύπριοι στρατιώτες του τάγματος, τραυματίστηκε ο διοικητής, ο καταδρομέας Φωτιάδης και ο Κύπριος Ιωάννης Κύπρου που κρατούσε τον ασύρματο.
        Ο Μπόμπολας πήρε τον Μπικάκη με δυο βλήματα, ανέβηκαν πάνω σε ασθενοφόρο τζιπ, ενώ οι σφαίρες δεν σταματούσαν να περνούν πάνω από αυτούς. Τους ανέβασε όσο μπορούσε προς το ύψωμα Κολοκασίδη και τους άφησε. Εκείνοι πήραν θέσεις μάχης, ενώ τα Τούρκικα άρματα ήδη είχαν φτάσει στα 100 περίπου μέτρα. Ρίχνει ένα βλήμα ο Μανώλης Μπικάκης και κτυπάει ένα άρμα, το οποίο πήρε φωτιά και άρχισε να καίγεται, δεν βγήκε κανείς έξω από το πλήρωμα. Κατόπιν πήρε θάρρος και ο σκοπευτής Καβακιώτης και κτύπησε άλλο άρμα, του οποίου έφυγε ο πύργος και πήρε φωτιά. Όταν είδαν οι Τούρκοι τα άρματα να καίγονται, έφυγαν πίσω με τα άλλα τρία.
      Ο Μανώλης Μπικάκης εμπειρότατος σκοπευτής κουβαλούσε στην Κύπρο την αντάρτικη Κρητική ψυχή.  (Πηγές: ΝΙΚΗ ΣΤΗ ΝΕΚΡΗ ΖΩΝΗ, Γ. Φασουλάς, Γ Σκάλκος).
         Στο βιβλίο  ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ  (ΕΛΔΥΚ) 14-16/8/1974  του Ταξχου έ. ά. Παναγιώτη Σταυρουλόπουλου  στη σελίδα 88 αναφέρει: «Στο χώρο πίσω από την Σχολή Γρηγορίου ήταν δυο άρματα Μ48 των Τούρκων κατεστραμμένα. Αργότερα έμαθα ότι τα κατέστρεψε μία ομάδα ανδρών της Α΄ΜΚ, με 3 φορτηγά Α/Τ ΠΑΟ. Μετά το πέρας των μαχών έμαθα ότι τελικά αυτή η ομάδα κατέστρεψε ή ακινητοποίησε 4 άρματα των Τούρκων. Μετά τον πόλεμο έμαθα τα ονόματα αυτών που τα χτύπησαν. Καταδρομείς: Μπικάκης, Καβακιώτης και Σερέτης. Επικεφαλής ο  Ανθ/γός (ΚΔ) Κοϊμτζόγλου».
      Στη Βικιπαίδεια  αναφέρεται, ότι ο Μπικάκης είχε αποσπαστεί από τις υπόλοιπες δυνάμεις τέσσερις μέρες και τον θεωρούσαν νεκρό. Κατέστρεψε ολομόναχος με το ΠΑΟ έξι τούρκικα τεθωρακισμένα άρματα και πέρασε στην ιστορία ως ήρωας. Σκοτώθηκε αργότερα σε τροχαίο ατύχημα στην Εθνική Οδό Αθηνών Πατρών.
       Στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Τελευταίες μέρες της εκεχειρίας κάλεσε  στο γραφείο του ο Διοικητής της ΕΛΔΥΚ  Συνταγματάρχης Νικολαΐδης, τον αντισυνταγματάρχη Σταυρουλόπουλο. Του ανακοίνωσε ότι με διαταγή από το Επιτελείο της Αθήνας, τον τοποθετούν Υποδιοικητή της ΕΛΔΥΚ και όριζε ημερομηνία ανάληψης υπηρεσίας την 10η Αυγούστου. Με την ανάληψη των καθηκόντων του ο Σταυρουρόπουλος, ήλθε σε επαφή με τους αξιωματικούς της μονάδας, τους οποίους δεν γνώριζε από πριν και πραγματοποίησε άτυπη αναγνώριση του Στρατοπέδου. Διαπίστωσε ότι το ηθικό των ανδρών ήταν σε πολύ καλό επίπεδο και το Σύνταγμα είχε ενισχυθεί  με παλιούς στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ, που θα επέστρεφαν στην Ελλάδα. Οι άνδρες ήταν εξοπλισμένοι κανονικά με τον ατομικό τους οπλισμό, αλλά και με κάποια βαρέα όπλα και η Διοικητική Μέριμνα λειτουργούσε Ικανοποιητικά. Κυκλοφορούσαν φήμες ότι οι Τούρκοι θα επιχειρήσουν να καταλάβουν και άλλα εδάφη, αν η διπλωματία αποτύχει.
      Στις 13 Αυγούστου ανακοίνωσε ο Διοικητής Νικολαΐδης, στον Υποδιοικητή Σταυρουλόπουλο,  ότι εκείνος με τρεις λόχους και τη διμοιρία Αναγνωρίσεως του υπολοχαγού Φραντζεσκάκη θα έφευγαν από το Στρατόπεδο, κατόπιν διαταγής την οποία δεν του υπέδειξε. Και του είπε κοφτά: «Θα υπερασπισθείτε το στρατόπεδο κ. Αντισυνταγματάρχα. Από αυτήν την στιγμή είστε ο Στρατοπεδάρχης. Θα μείνουν μαζί σας οι άνδρες του Λόχου Διοικήσεως και οι 2ος και 4ος λόχος τυφεκιφόρων και μέρος του ΛΒΟ». Τον κοίταξε ο υποδιοικητής με απορία και σκέφθηκε που άραγε θα τους πήγαινε; Αφού  εδώ είναι το Στρατόπεδο τους. Στη συνέχεια τον ρώτησε: «κε Διοικητά έχετε να μου δώσετε οδηγίες ή  άλλες  κάποιες διαταγές;». «Όχι», του απάντησε σαν να ήθελε να κλείσει την κουβέντα. Ο Υποδιοικητής Σταυρουλόπουλος είχε πάει πριν από λίγες μέρες στην Κύπρο με το Α/Γ ΛΕΣΒΟΣ μαζί με 450 άνδρες, τη σειρά αντικατάστασης της ΕΛΔΥΚ με ισάριθμους απολυόμενους, τους οποίους θα επέστρεφε πίσω στην Ελλάδα.
       Τον Υποδιοικητή έλουσε κρύος ιδρώτας, κατάλαβε ότι κάτι δεν πάει καλά και δεν πρέπει να χάσει χρόνο. Κοντολογίς ο Διοικητής τον άφηνε στο σφαγείο. Αμέσως άνοιξε το χάρτη ο οποίος έδειχνε και τη μορφολογία του εδάφους και άρχισε να καταστρώνει το σχέδιο αμύνης του Στρατοπέδου.
       Με το λυκαυγές της 14ης Αυγούστου οι Τούρκοι άρχισαν να βομβαρδίζουν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ  με την αεροπορία και το πυροβολικό.  Στη συνέχεια έκανε επίθεση το πεζικό, το οποίο θερίστηκε από τους έλληνες υπερασπιστές του στρατοπέδου. Οπισθοχώρησαν οι Τούρκοι προς το χωριό Γερόλακκος και αφού ανασυντάχθηκαν, επιχείρησαν νέα επίθεση από την πλευρά του αεροδρομίου της Λευκωσίας. Για άλλη μια φορά απέτυχε η επίθεση με μεγάλες απώλειες των Τούρκων.
      Στις 15 Αυγούστου ημέρα της Παναγίας δέχτηκε το στρατόπεδο νέους βομβαρδισμούς  από όλμους, πυροβολικό  και την αεροπορία. Ήταν πλέον εμφανές, ότι θα ακολουθούσε γενική επίθεση των Τούρκων κατά του στρατοπέδου. Οι βολές του ημέτερου πυροβολικού καθήλωσαν τους Τούρκους. Το αίτημα του τελευταίου στρατοπεδάρχη της ΕΛΔΥΚ Παναγιώτη Σταυρουλόπουλου για ενίσχυση με τεθωρακισμένα, αντιαρματικά και  άλλα βαρέα όπλα έμεινε στις υποσχέσεις. Δεν τους έστειλαν βοήθεια επειδή τους είχαν ξεγραμμένους. Είναι και αυτό ένα άλλο κομμάτι του πάζλ της μεγάλης προδοσίας της Κύπρου το 1974.
        Ώρα μηδέν  στις 16 Αυγούστου ξεκίνησε η ρίψη βομβών ναπάλμ και μετέτρεψε το στρατόπεδο σε κόλαση. Στη συνέχεια ακολούθησε σφοδρός βομβαρδισμός με πυροβολικό και όλμους. Η πρώτη επίθεση με το πεζικό αποκρούστηκε, όπως και η δεύτερη. Στο βιβλίο του «Το χρονικό της μάχης της ΕΛΔΥΚ» ο Παναγιώτης Σταυρουρόπουλος ταξίαρχος έ. ά. 92 ετών το 2016 αναφέρει:  «Κανείς μας δεν δείλιασε. Κανείς μας δεν κιότεψε. Όλοι μάχονταν με πείσμα, αποφασισμένοι να υπερασπιστούν το στρατόπεδο. Το σπίτι τους…».
        Η τελική επίθεση των Τούρκων άρχισε στις 11,30 ώρα με πεζικό και άρματα μάχης που κινούνταν σε σχηματισμό «λαβίδας», με αντικειμενικό σκοπό να αποκλείσουν τους Έλληνες. Αντιαρματικά δεν υπήρχαν στην ΕΛΔΥΚ, τότε ο λοχαγός του μηχανικού Σωτήρης Σταυριανάκος βλέποντας τα άρματα να έρχονταν μπροστά τους, βγαίνει από το όρυγμα τρέχοντας με το πιστόλι στο χέρι προς το πιο κοντινό άρμα, για να σκοτώσει τον οδηγό του στον πυργίσκο. Το πλήρωμα άλλου τούρκικου άρματος τον εκτέλεσε στέλνοντας τον στο Πάνθεο των ηρώων, πριν ολοκληρώσει το σκοπό του.
        Ο χρόνος μέτραγε  πλέον αντίστροφα για τους έλληνες μαχητές. Οι Τούρκοι έσπασαν τις γραμμές άμυνας και τα άρματα περνούσαν πάνω από τα ορύγματα, μέσα στα οποία υπήρχαν Έλληνες μαχητές. Ακολούθησε μάχη σώμα με σώμα απερίγραπτου ηρωισμού, όπου γραφείς, ταχυδρομικοί, οδηγοί, μάγειροι, απέδειξαν ότι ανεξαρτήτως ειδικότητας ο Έλλην στρατιώτης υπερέχει εμφανώς σε ηρωισμό.
       Λίγο πριν την κατάληψη του στρατοπέδου ο Σταυρουλόπουλος πήρε την απόφαση της απαγκίστρωσης, ώστε να σώσει τους στρατιώτες μέσα από τα ορύγματα. «Δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι 318 άνδρες εγκαταλελειμμένοι από όλους, χωρίς άρματα, χωρίς αντιαρματικά, χωρίς αεροπορία, αντιμετώπισαν 6.900 περίπου πάνοπλους Τούρκους στρατιώτες με 4 Ίλες αρμάτων, Πυροβολικό, όλμους και βέβαια την απανταχού παρούσα Τουρκική Αεροπορία» (Σταυρουλόπουλος σελ.90-91).  Απέδειξαν σε μας τους Έλληνες και σε όλο τον κόσμο, ότι ήταν Ήρωες και άξιοι συνεχιστές των 300 του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες.
        Οι  βάρβαροι Τούρκοι κατά τη συνήθεια τους δεν σεβάστηκαν τους ΗΡΩΕΣ νεκρούς μας. Σε κάποιους έκοψαν τα κεφάλια, έβαλαν τις σωρούς τους πάνω στο δρόμο του Γερόλακου και τα κεφάλια πάνω στην πύλη του Στρατοπέδου.
         Στο βωμό  της Πατρίδας έπεσαν ηρωικά κατά τους «Αττίλα 1 & 2» από την ΕΛΔΥΚ, 3 αξιωματικοί, 53 υπαξιωματικοί  και στρατιώτες, ενώ οι αγνοούμενοι ήταν συνολικά 105 άνδρες. Από τους 314 στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ επέστρεψαν πίσω στην Ελλάδα 192. Έτσι «Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί» όπως μας λέει στο τραγούδι του ο αείμνηστος Ανωγειανός Νίκος Ξυλούρης.
        Οι Τούρκοι δεν ανακοίνωσαν ποτέ τις απώλειες που είχαν στη μάχη του Στρατοπέδου. Οι Καναδοί αξιωματικοί του ΟΗΕ ως ουδέτεροι παρατηρητές τους ανεβάζουν γύρω στους 700, ενώ οι Βρετανοί τους υπολογίζουν στους 900 που είναι και το πιο πιθανό.
  (Πηγές: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ (ΕΛΔΥΚ) 14-16/8.1975 του Παναγιώτη Σταυρουρόπουλου ταξιάρχου έ. ά. Ειδική έκδοση  Οκτώβριος 2016, εφημερίδα Δημοκρατία).
        Η Λευκωσία που έγινε πρωτεύουσα του νησιού μετά την ανάκτηση της Κύπρου από τον αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά το 965 μΧ,  δυστυχώς σήμερα είναι η μόνη διχοτομημένη πόλη στην Ευρώπη κλεισμένη μέσα στους καρδιόσχημους προμαχώνες των ενετικών τειχών της, απλωμένη στην πεδιάδα της Μεσαορίας.
       Από το 1975 μέχρι σήμερα διεξάγονται κατά διαστήματα υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα. Όλα τα σχέδια που παρουσιάστηκαν απορρίφτηκαν. Το σχέδιο Ανάν  διαμορφώθηκε από το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν. Το σχέδιο υποβλήθηκε τον Μάρτιο του 2004 σε δυο ξεχωριστά δημοψηφίσματα και απορρίφθηκε από τους Ελληνοκυπρίους με όχι 76%, εγκρίθηκε όμως από τους Τουρκοκυπρίους σε ποσοστό 62%.
       Παρά τις απώλειες που έγιναν από τα φίλια πυρά, τις παραλήψεις, την προχειρότητα και την έλλειψη συντονισμού Αθηνών-Λευκωσίας, η επιχείρηση «ΝΙΚΗ» ματαίωσε μέρος των σχεδίων του «Αττίλα 1 και 2». Κράτησαν τις δικές τους Θερμοπύλες στην Κύπρο, με την ηρωική συμβολή των πιλότων, που πέταξαν παρέα με το χάρο.
       Η Α΄  Καταδρομών παρά την ύπουλη στάση της δύναμης του ΟΗΕ,  πέτυχε το διεθνές αεροδρόμιο της Λευκωσίας να παραμείνει ως ουδέτερη ζώνη. Σε αντίθετη περίπτωση θα ήταν σήμερα άγνωστη η τύχη της Λευκωσίας, αν τότε το αεροδρόμιο έπεφτε στα χέρια των Τούρκων. Ο πατριωτισμός, η αποφασιστικότητα των αξιωματικών και στρατιωτών είχε ως αποτέλεσμα να μην υψωθεί στο αεροδρόμιο η Τούρκικη σημαία.
        Η ελληνική πολιτεία αναγνώρισε όσους έχασαν τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν στο παράτολμο αυτό εγχείρημα, ως πολεμιστές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, αποποιούμενοι έτσι την εμπλοκή τους  στη Μάχη της Κύπρου.
        Για τις Ελληνικές δυνάμεις που ενεπλάκησαν στα γεγονότα της Κύπρου από 20 Ιουλίου 1974 μέχρι  20 Αυγούστου 1974, χαρακτηρίζεται πολεμική.
       Οι Έλληνες καταδρομείς που πήγαν στην Κύπρο, επέστρεψαν στην Ελλάδα με κυπριακές ταυτότητες.
        Σύμφωνα με το πόρισμα που εκδόθηκε, δεν αποδόθηκαν ευθύνες σε κανένα φυσικό πρόσωπο για την πτώση του ελληνικού NORATLAS 4 το κρίσιμο βράδυ της 21ης προς 22ης Ιουλίου 1974, όπου έχασαν τη ζωή τους 29 καταδρομείς και 4 αξιωματικοί της πολεμικής αεροπορίας. Τελικά δεν ευθύνεται  κανείς για  αυτή την τραγωδία;         
        Στις 15-11-1983 μονομερώς ο Ντεκτάς με τις ευλογίες της Τουρκίας όλως αυθαιρέτως κατά παράβαση του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών ανακήρυξε τη λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», που θα καταδικαστεί από τα Ηνωμένα Έθνη. Από τότε και μέχρι σήμερα αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία από την οποία εξαρτάται πολιτικά, στρατιωτικά και οικονομικά.
       Γενιές και γενιές έχουν μεγαλώσει με τη μάταιη ελπίδα, ότι ο «φάκελος της Κύπρου» θα ανοίξει, ώστε να αποδοθούν τυχόν ευθύνες στους υπεύθυνους της Κυπριακής τραγωδίας. Με την 45/7-3-75 απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αποκλείστηκε η δικαστική έρευνα και δίωξη των υπευθύνων Ελλήνων και Κυπρίων.  Το υλικό που συγκεντρώθηκε από όλες της υπηρεσίες στρατιωτικές και πολιτικές που είχαν σχέση με το κυπριακό, σφραγίστηκε με ειδική σφραγίδα και φυλάσσεται ως επτασφράγιστο μυστικό στα υπόγεια της Βουλής των Ελλήνων. Το ίδιο  έχει συμβεί και στην Κυπριακή Βουλή.
       Πολλά έχουν γραφτεί για το καλοκαίρι του 1974 που σημάδεψε τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου. Το πραξικόπημα, η Τούρκικη εισβολή και κατοχή, η προσφυγοποίηση, οι οικονομικές και κοινωνικές πτυχές, καθώς και άλλα γεγονότα διαμόρφωσαν ένα σκηνικό με καταστροφικές συνέπειες για τον κυπριακό λαό. Η ψυχή και η σκέψη μας είναι πάντα στραμμένη στη μαρτυρική μας Κύπρο και το ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ θα ισχύει για πάντα.-
                                             10 Οκτωβρίου 2016 
                                       ΜΑΝΟΛΗΣ ΜΙΧ. ΔΑΚΑΝΑΛΗΣ

Βιβλιογραφία: 1) Εφημερίδα Daily Mail της Αγγλίας. 2) Ιστορικά θέματα τεύχος 28 σελ. 5-21 3) ΓΝΩΜΟΝ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Μ. ΕΠΕ. 4) Αρχείο Ανεξάρτητης Ανταρτικής Ομάδας Ανωγείων φάκελοι ετών 1964, 65,66,67, συνολικά ανταλλαγές επιστολών 27. 5) ΒΙΒΛΙΟ, ΝΙΚΗ ΣΤΗ ΝΕΚΡΗ ΖΩΝΗ Γ. Φασουλάς, Γ. Σκάλκος εκδόσεις ΑΓΑΘΟΣ ΛΟΓΟΣ 2011. 6) ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου (ΕΛ.ΔΥ.Κ) 14—16/8/1974 Ταξιάρχου έ. α Παναγιώτη Σταυρουλόπουλου. 7) Με την Απόφαση 45/7-3-75 του Υπουργικού Συμβούλιο Ελλάδας αποκλείστηκε η δικαστική έρευνα και δίωξη των υπευθύνων Ελλήνων και Κυπρίων. 8) Το άριθμ. 32212/1-11-74 του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. 9) Βικιπαίδεια Τουρκική εισβολή στην Κύπρο 1974. 10) Προσωπικές μαρτυρίες του συγγραφέα Μανόλη Μιχ. Δακανάλη.    
  Στις 12 Μαρτίου 2017 στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών πραγματοποίησε ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΚΥΠΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΕΠΟΚ), την απονομή των βραβείων του 7ου  Παγκόσμιου Λογοτεχνικού Διαγωνισμού. Μου απονεμήθηκε το Α΄ Παγκόσμιο βραβείο λογοτεχνίας για το παραπάνω ιστορικό πόνημα «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ».  Ήταν μια εκδήλωση υψηλού πνευματικού επιπέδου κόντρα στην οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση που μαστίζει την πατρίδα μας τα τελευταία επτά χρόνια. Ευχαριστούμε πάρα πολύ τον Πρόεδρου του Ε.Π.Ο.Κ κ. Ηρακλή Ζαχαριάδη τα μέλη του Δ.Σ και τους κριτές αξιολόγησης -
Υπό την σκιά του μνημείου της Ακρόπολης


Χορωδία  παιδιών Βενετσιάνου 

Από την εκδήλωση


Άποψη αμφιθέατρου 

Ο Πρόεδρος και οι παράγοντες του διαγωνισμού

Χορωδία Λιβαδειάς

Από την απονομή


Απονομή

Ο ήρωας Μανώλης Μπικάκης
Νοράτλας
Παπαμελετίου ταγ/ρχης Διοικητής

Ο τελευταίος Στρατοπεδάρχης της ΕΛΔΥΚ Π. Σταυρόπουλος