Σελίδες

Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 2012

ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ

          

                                            ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ
            ΤΥΜΦΡHΣΤΟΣ-ΚΑΛΙΑΚΟΥΔΑ-ΧΕΛΙΔOΝΑ

  
                                       Του Δακανάλη Μανόλη
                                   Αντιπροέδρου του ΕΟΣ Μοιρών

       Το όνομα Βελούχι δόθηκε στο βουνό Τυμφρηστός προς τιμή του θρυλικού Καπετάνιου ηγέτη της αντιστασιακής οργάνωσης του ΕΛΑΣ    Άρη Βελουχιώτη ή Θανάση Κλάρα από τη Λαμία. Ο οποίος έφιππος με το δερμάτινο γιλέκο, τη γενειάδα, το μαύρο σκούφο, τα φυσεκλίκια σταυρωτά, το ξίφος και το όπλο, ακολουθούμενος από την έφιππη ομάδα του, πολεμούσε τους φασίστες Γερμανό Ιταλούς σε ολόκληρη τη Ρούμελη. Ο Άρης έγινε θρύλος της αντίστασης, μια φιγούρα πραγματικά βγαλμένη από τις κλεφτοαρματολικές παραδόσεις. Σήμερα αποτελεί ένα πρότυπο αντάρτη για όλη την Ελλάδα, τολμώ να πω  και την Ευρώπη, ασχέτως αν συμφωνεί κανείς ή διαφωνεί με την ιδεολογία του.

      Στις 25 Οκτωβρίου 2003 το λεωφορείο ανηφόρησε για την ορεινή Ευρυτανία, με πενήντα ορειβάτες των ορειβατικών συλλόγων Ηρακλείου και Μοιρών. Μόλις  είδαμε το φως εξερχόμενοι από το τούνελ του Τυμφρηστού μήκους 1400 μέτρων, το πρώτο που αντικρίσαμε ήταν η εντυπωσιακή κορφή του Βελουχιού και το γραφικό Καρπενήσι σκαρφαλωμένο στις νότιες υπώρειες του βουνού. Η εγκατάσταση μας έγινε στο μεγάλο ξενοδοχείο LACADΙΝ (έλατο) που δεσπόζει της πόλης και  της  ευρύτερης περιοχής.

      Το Καρπενήσι (υψ960μ)  είναι η πρωτεύουσα του νομού Ευρυτανίας και έχει να μας διηγηθεί μεγάλη ιστορία. Από εδώ πέρασαν οι θρύλοι της νεότερης ελληνικής ιστορίας, όπως ο Καραϊσκάκης, ο  Άρης Βελουχιώτης, ενώ στη θέση Κεφαλόβρυσο το 1823 σκοτώθηκε σε μάχη με τους Τούρκους ο Σουλιώτης Μάρκος Μπότσαρης.
      Το Καρπενήσι και άλλα εκατό χωριά της Νότιας Ευρυτανίας, πυρπολήθηκαν από τρία τάγματα Γερμανών από 10-17/8-1944. Η καθαρή ατμόσφαιρα το ξηρό κλίμα, τα πλατάνια, οι καστανιές, τα έλατα, το χιονοδρομικό και γενικά το όλο τοπίο προσφέρουν τουρισμό  όλο το χρόνο. Η πόλη του Καρπενησιού με τη γραφική πλακόστρωτη πλατεία  και ολόκληρη η Ευρυτανία χαρακτηρίσθηκε από την ΟΥΝΕΣΚΟ  το 1996 μια από τις καθαρότερες περιοχές του οικοσυστήματος σε όλο τον κόσμο.
       Το χιονοδρομικό κέντρο  Καρπενησίου (υψ.1800 μ.)  απλώνεται πάνω σε ένα διάσελο, έχει έντεκα πίστες, ενώ στην νότια άκρη του  βρίσκεται   το καταφύγιο του  ΕΟΣ Καρπενησίου. Από εκεί ακολουθήσαμε μια σημαδεμένη πορεία πάνω σε υπέροχα αλπικά οικοσυστήματα με προορισμό την κορφή  Σεϊτάνι του Τυμφρηστού ή Βελούχι (υψ2315μ). Παχιά αχλή  είχε σκεπάσει το βουνό και μας χάιδευε τα πρόσωπα σε  όλη τη διαδρομή.  Δυο ώρες μας πήρε μέχρι την κορφή χωρίς ορατότητα και σχετικά χαμηλή θερμοκρασία.  Σιγά-σιγά  η ομίχλη  άρχισε να αραιώνει, φάνηκε πανοραμικά κάτω από τα πόδια μας η πόλη του Καρπενησιού  και η γραφική κοιλάδα της «Ποταμιάς», που εκτείνεται νότια ίσαμε τη Μονή Προυσού.  Με την κάθοδό μας το βουνό έμεινε πάλι με τους μόνιμους κατοίκους του τα πουλιά και  τα άγρια ζώα, χωρίς την ανθρώπινη παρουσία.
      Όρος Καλιακούδα 26 Οκτωβρίου 2003:  Η μέρα ήταν ηλιόλουστη, αλλά ολόκληρη  η κοιλάδα της Ποταμιάς από το Καρπενήσι ίσαμε  την Ιερά Μονή Προυσού  σε μήκος 33 χιλιόμετρα, ήταν σκεπασμένη με ένα παχύ πέπλο ομίχλης. Ως ένα νησάκι φαίνονταν πάνω από την αχλή το ξωκλήσι  ενός λόφου, το θέαμα ήταν μοναδικό.
     Από το  ορεινό χωριό Ανιάδα (υψ1.100μ) που αποτελεί μια μικρή αποκάλυψη, γιατί είναι πνιγμένο μέσα στα έλατα, πήραμε ένα δασικό δρόμο που ελίσσονταν  μέσα στο δάσος από έλατα, με αντικειμενικό σκοπό την κορφή του όρους Καλιακούδα. Το βουνό  στέκονταν απέναντί μας  πολύ απότομο σε απόσταση αναπνοής. Ένα ελάφι  σαν αστραπή πέρασε από μπροστά μας σταυρωτά το δρόμο και χάθηκε στο δάσος.
       Από το καταφύγιο της Καλιακούδας που βρίσκεται στη ρίζα του βουνού, ακολουθήσαμε ένα ανηφορικό δασικό δρόμο, που μας έφερε σε ένα διάσελο (υψ1800μ).  Μπροστά μας έστεκε υπερήφανη η  κωνική κορφή της Καλιακούδας. Ο ένας  ορειβάτης πίσω από τον άλλο, στην απότομη πλαγιά σχηματίσαμε μια μεγάλη κινούμενη ανθρώπινη αλυσίδα.  Υπήρχε κίνδυνος  πτώσης λίθων από προπορευόμενα άτομα και γενικά βρισκόμαστε σε μεγάλη ένταση. Ύστερα από μια εξαντλητική ανάβαση βρεθήκαμε στην κορφή του βουνού (υψ2.101μ), η οποία δεν χωρούσε πάνω από εκατό άτομα.
      Γύρωθε το βουνό ήταν πολύ απότομο, χαώδες, προκαλούσε  ίλιγγο, δέος και φόβο. Η ορατότητα ήταν πολύ μεγάλη με καθαρό ορίζοντα, βλέπαμε παντού βουνοκορφές, δάση και πουθενά πεδιάδα ή έστω ένα μικρό οροπέδιο, ξεχώριζαν τα βουνά, Οίτη, Γκιώνα, ο Παρνασσός, τα Βαρδούσια,  τα Τζουμέρκα,  η λίμνη των Κρεμαστών και βόρια ο Τυμφρηστός ή Βελούχι. Πολλές από τις κορφές αυτές και τα φαράγγια  είναι απάτητα από τον άνθρωπο και σίγουρα ευνοούν την ανάπτυξη της πανίδας.
      Εκεί πάνω γαλήνεψε η ψυχή μας με τα μοναδικά τοπία φυσικής ομορφιάς που βλέπαμε,  απελευθερωθήκαμε και συνομιλούσαμε με το βουνό. Κάτω από εμάς  σε μια χαράδρα του βουνού βρίσκεται το φημισμένο φαράγγι «Πάντα βρέχει», που όμως δεν προφθάσαμε να το επισκεφτούμε.
     Το Φθινοπωρινό λιόγερμα ολοένα και παραδίδονταν στις πορφυρές γάζες του δειλινού.  Με το τελευταίο φως της ημέρας φθάσαμε στο παραδοσιακό Μεγάλο Χωριό, που είναι σκαρφαλωμένο στις πλαγιές της Καλιακούδας. Από εκεί ατενίζαμε τη φανταστική κοιλάδα του Καρπενησιώτη ποταμού, το Μικρό Χωριό και απέναντι το όρος Χελιδόνα. Τα πέτρινα σπίτια ακουμπούν το ένα με το άλλο, τα στενά σοκάκια και οι καμινάδες που κάπνιζαν αποτελούσαν το σκηνικό του χωριού. Έχει μια διακριτική τουριστική ανάπτυξη με αναπαλαιωμένα αρχοντικά. Η όλη διαδρομή ήταν φανταστική και κράτησε περίπου οκτώ ώρες.
     Όρος Χελιδόνα 27 Οκτωβρίου: Ο καιρός ήταν συννεφιασμένος και τα σύννεφα  έπαιζαν κρυφτό με τον ήλιο.
To Μικρό Χωριό δεν είναι ένα, αλλά δυο, το Παλιό και το Νέο. Θα υπήρχε μόνο το παλιό, αλλά μια κατολίσθηση τεραστίων διαστάσεων  που προκλήθηκε από έντονες βροχοπτώσεις στις 13-1-1961, ισοπέδωσε μεγάλο μέρος του, οδηγώντας 13 ανθρώπους στο θάνατο, έτσι δημιουργήθηκε το Νέο.  Ήταν Κυριακή ο δάσκαλος είχε πάει τα παιδιά στην εκκλησία, που  βρίσκεται έξω από το χωριό σε ένα μικρό ύψωμα και σώθηκαν. Ένα μνημείο έχει στηθεί έξω από το χωριό προς τιμήν όλων των αδικοχαμένων κατοίκων. Από το σημείο αυτό ξεκινάει ο δρόμος  και το μονοπάτι με σήμανση  για την κορφή του όρους χελιδόνα (υψ.1.976 μ). 
    Οι απότομες πλαγιές ήταν κατάφυτες από έλατα και διάφορα άλλα δασικά δέντρα. Ενώ βαδίζαμε πάνω σε υποαλπικά λιβάδια με καταπράσινη  βλάστηση  ο καιρός μπούκωσε απότομα.  Ένα πυκνό στρώμα  ομίχλης κάλυψε το βουνό και μας χάιδευε  απαλά τα πρόσωπα. 
    Καθίσαμε στο καταπράσινο χορτάρι, γευματίσαμε ανέμελοι, ξεκουραστήκαμε και συζητούσαμε διάφορα θέματα. Η ομίχλη επέμενε ερμητικά, ενώ είμαστε μια ανάσα πριν από την κορφή, για λόγους όμως ασφαλείας πήραμε το δρόμο της επιστροφής.
     Το λεωφορείο ξεκίνησε για το χωριό Προυσός,  τρέχαμε παράλληλα  μιας μεγάλης χαράδρας  στην κοίτη της οποίας έτρεχε  ο Καρπενησιώτης ποταμός. Σε όλο το μήκος της χαράδρας υπήρχαν μεγάλες ορθοπλαγιές οι οποίες άρχισαν να στενεύουν και σε ένα σημείο μόλις που άφηναν να περνά ο δρόμος. Λίγο πιο κάτω ενώνονταν τρία ποτάμια ο Καρπενησιώτης, ο Κρικελλοπόταμος και ο κεντρικός Τρικεριώτης που τροφοδοτείται με όλα τα νερά. Μια μεγάλη γέφυρα περνά πάνω από το σημείο που ενώνονται τα τρία ποτάμια και στο σημείο αυτό ο επισκέπτης παίρνει μια πρώτη γεύση του τι είναι ο τόπος αυτός.  Η Μονή του Προυσού μας υποδέχτηκε με καταρρακτώδη βροχή.
      Στην έξοδο της χαράδρας συναντήσαμε δύο οχυρωματικούς πύργους του ήρωα  Γ.  Καραϊσκάκη, οι οποίοι ενίσχυσαν την άμυνα της περιοχής το 1821. Πάνω σε ένα λόφο που δεσπόζει της χαράδρας, είναι κτισμένος ένας πέτρινος πύργος με ρολόι, ενώ απέναντι ακριβώς από την έξοδο του φαραγγιού βρίσκεται το γραφικό χωριό Προυσός. 
     Η Ιερά Μονή Προυσού του 829-842 είναι κτισμένη μέσα στα βράχια ανάμεσα στα βουνά Καλιακούδα και Χελιδόνα, στην οποία φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας. Στο μουσείο της Μονής εκτός των άλλων εκθεμάτων φυλάσσονται ο  οπλισμός και οι εξαρτύσεις του ήρωα Γ. Καραϊσκάκη.
     Το βράδυ έγινε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου το αποχαιρετιστήριο δείπνο με μουσική, χορούς και τραγούδια όπως το συνηθίζουν οι ορειβάτες.
     Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου ημέρα Εθνικής εορτής και υπερηφάνειας, επισκεφθήκαμε το παραδοσιακό πέτρινο και ιστορικό χωριό Κορυσχάδες, που συνδέεται με την Εθνική Αντίσταση. Εδώ συνεδρίαζε από 14 μέχρι 27 Μαΐου του 1944 το Εθνικό Συμβούλιο της Ελεύθερης Ελλάδας (Π.Ε.Ε.Α), ενώ την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου στα δάση και την γύρω περιοχή τράφηκε ένα μεγάλο μίσος, που κανείς δεν θέλει να θυμάται.

      Στο παλιό σχολείο με την πλακόστρωτη πλατεία  λειτουργεί σήμερα μουσείο της Εθνικής Αντίστασης. Υπάρχει  πλούσιο φωτογραφικό αρχείο της περιόδου εκείνης, που προέρχεται από το φωτογράφο του ΕΛΑΣ  Σπύρο Μελετζή, ο οποίος διέσωσε πάνω από 3.000 φωτογραφίες. Μας έκανε πλήρη ενημέρωση ο υπεύθυνος του Μουσείου.
    Επιστροφή - Επίλογος:  Η αντίστροφη μέτρηση της επιστροφής άρχισε για  την πανέμορφη Κρήτη μας. Κάναμε  μικρή στάση για προσκύνημα  στη γνωστή Ιερά Μονή του Αγάθωνα, που είναι κτισμένη στις βόρειες υπώρειες του όρους Οίτη. Ηγούμενος της Μονής ήταν ο  "Ανυπόμονος " , ο θρυλικός μοναχός που βρίσκονταν πάντα δίπλα στον  Καπετάν Άρη Βελουχιώτη. Δυστυχώς δεν τον είδαμε, απουσίαζε για λόγους υγείας.
     Από τον Πειραιά  το πλοίο της επιστροφής  έβαλε Ρότα για το Ηράκλειο. Όλοι μας γοητευμένοι, πλούσιοι με μοναδικές εμπειρίες και γνώσεις από τον πιο ορεινό νομό της Ευρυτανίας.
     Την οργάνωση της αποστολής έκανε ο Ε.Ο.Σ. Ηρακλείου με αρχηγό τον Σπύρο Καλεμάκη, ο οποίος οργάνωσε μεθοδικά όλες τις ορειβασίες και αντιμετώπισε όλα τα ανακύψαντα προβλήματα, τον ευχαριστούμε πολύ.
    Από τον Ε.Ο.Σ. Μοιρών συμμετείχαν οι Γιώργος Σπυριδάκης (πρόεδρος), Μανόλης Δακανάλης (αντιπρόεδρος) Αποστόλης Παυλίδης (γραμματέας), Κούλα Παυλίδη, Γιώργης Ξαγοραράκης, Μανέλης Βολονάκης, Γιάννης Κλημαθιανάκης και Αντώνης Καραμπακάκης (μέλη).-
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΑΠΟΨΗ του νότου φύλλο 199 της 11-11-2003
Αναρτήθηκε στο mires46.blogspot.com


Στην κορφή του Τυμφρηστού
Βαδίζοντας στην αλπική ζώνη
Καταφύγιο στο χιονοδρομικό
Χαράδρα και στο βάθος το Κερπενήσι
Άποψη του Τυμφρηστού
Η ομίχλη καλύπτει τη χαράδρα
Στο βάθος η Καλιακούδα
Καταφύγιο Καλιακούδας
Καρπενήσι-Τυμφρηστός
Στην κορφή της Καλιακούδας
Η παρέα των Μοιρών
Χάος και βουνά
Αμέτρητες βουνοκορφές
Γεύμα στη Χελιδόνα

Πύργος Γ. Καραΐσκάκη
Μονή Προυσού
Σχολείο στις Κορυσχάδες
Αλπική ζώνη στη Χελιδόνα
Προς Καλιακούδα
Με τον υπεύθυνο του μουσείου
Χιονοδρομικό Τυμφρηστού
Προυσός
Άρματα Καραΐσκάκη
Ξενοδοχείο Λακοντίν
Στο Μικρό Χωριό
Μνημείο στο Μ.Χωριό
Στο μουσείο
Με φόντο το Καρπενήσι

Δείπνο στο ξενοδοχείο
Μεγάλο Χωριό