Σελίδες

Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2013

ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΡΤΣΑΛΙΑΝΗ ΦΑΡΑΓΓΙ ΜΑΡΤΣΑΛΟΥ



                                           Μ Α Ρ Τ Σ Α Λ Ο Σ
                                    Του ΔΑΚΑΝΑΛΗ Μανόλη
                                         αντιπροέδρου ΕΟΣ Μοιρών
     Το φαράγγι του Μαρτσάλου βρίσκεται στον ορεινό όγκο των Αστερουσίων ορέων, ανάμεσα στο Κεφάλι (Ακρωτήριο Λίθινο) και το Αγιοφάραγγο. Έχει μήκος 2 χιλιόμετρα και καταλήγει  στον γραφικό όρμο του Μαρτσάλου στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος (Μάρτσαλος στα λατινικά σημαίνει Καλό Λιμάνι). Ολόκληρη η ευρύτερη περιοχή υπάγεται στην Ιερά Μονή Οδηγήτριας, η οποία ιδρύθηκε μεταξύ του 14ου και 15ου αιώνα.
     Η φαραγγοκοιλάδα του Μαρτσάλου έχει εντυπωσιακά απότομα βράχια, τα οποία φιλοξενούν αμέτρητα σπήλαια, που μοιάζουν με αετοφωλιές. Ακόμα λόγω της αγριότητας του τοπίου, της ερημιάς και της ησυχίας γνώρισε μεγάλη μοναχική - ασκητική ζωή διαχρονικά από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια ίσαμε σήμερα.  Όταν ήλθε ο απόστολος Παύλος στην Κρήτη το 60-61 μΧ και δίδαξε το χριστιανισμό τα πρώτα ασκητήρια και ησυχαστήρια ήταν στο Αγιοφάραγγο και στο Μάρτσαλο.
     Στην αρχή του φαραγγιού στα κάθετα ασβεστολιθικά βράχια βρίσκεται ο κωνοειδής σμιλευμένος σπηλαιώδης ναός της Παναγίας. Γύρω από τον ναό υπάρχουν λαξευμένα κελιά στους βράχους. Στο Μάρτσαλο σώζεται μέχρι σήμερα το κελί των Αγίων μοναχών Παρθενίου και Ευμενίου, οι οποίοι  αναστήλωσαν το 1878 την Ιερά Μονή του Κουδουμά.
     Στο φως ήλθε ο σπηλαιώδης ναός της Παναγίας, όταν το 1938 τρεις ξυλοκόποι από το χωριό Πετροκεφάλι τυχαία εξ αιτίας μιας τρύπας, ανακάλυψαν μέσα στο ναό την εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Τόσο η είσοδος του ναού, όσο και ο τρούλος είχαν σκεπαστεί με  βράχους λόγω κατολισθήσεων. Άλλοι σπηλαιώδης ναοί υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή, όπως της Αγίας Κυριακής, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Ευτυχίου και Ευτυχιανού και της Παναγίας στα Μάταλα.
     Εξήντα πέντε ορειβάτες μικροί και μεγάλοι του Ορειβατικού Μοιρών στις 29 Σεπτεμβρίου 2013 με αρχηγό τον Γιάννη Κωστάκη, κατηφορίσαμε στο μαγευτικό φαράγγι του Μαρτσάλου. Ύστερα από ένα προσκύνημα στην Μαρτσαλιανή Παναγιά συνεχίσαμε την πορεία στην κοίτη του φαραγγιού.
      Χαρακτηριστικό του Μαρτσάλου αποτελεί η αποικία των ενδημικών φοινίκων του Θεόφραστου πατέρα της Βοτανικής (372-287 πχ), ο οποίος τους έχει καταγράψει και προσδίδουν μια ιδιαίτερη αφρικάνικη αίσθηση στο περιβάλλω. Η περιοχή έχει πλούσια βλάστηση, που αποτελείται από χαρουπιές, σκήνους, αγρουλίδες, ασπαλάθους, πικροδάφνες, αστιβίδες και φρύγανα.
     Στα μέσα του φαραγγιού η περιοχή ονομάζεται «Περβόλι» με παλιά πετρόκτιστη δεξαμενή, γύρωθε οι μοναχοί καλλιεργούσαν τη γη για να ζήσουν. Πάνω από τη θέση Περβόλι βρίσκεται το σπιτάκι του Γαβιώτη, ο οποίος ήταν απόμαχος πειρατής. Τον εγκατέστησαν εκεί οι σύντροφοί του την περίοδο των πειρατικών επιδρομών. Του έφτιαξαν σπιτάκι με φούρνο και έφτιαχνε παξιμάδι για τους πειρατές. Ο φούρνος διατηρείται σε καλή κατάσταση, καθώς και το κοτέτσι που είχαν φτιάξει κάτω από το φούρνο. Ο Γαβιώτης όπως ξαφνικά φάνηκε στην περιοχή, έτσι και εξαφανίστηκε.
        Στο μαγευτικό όρμο του Μαρτσάλου φτάσαμε μετά από μιας ώρας ευχάριστης πορείας. Είναι απομονωμένος με σχεδόν πάντα ήρεμα  και πεντακάθαρα νερά. Η επικοινωνία γίνεται με τα πόδια ή με βάρκες από τους Καλούς Λιμένες. Αποτελεί ιδανικό μέρος για ξεγνοιασιά, ξεκούραση, μακριά από τον κόσμο  ξαπλωμένοι κάτω από  τα αλμυρίκια. Τα  κινητά  δεν ενοχλούν μιας και δεν υπάρχει σήμα.
    Ο γραφικός όρμος του Μαρτσάλου αποτελούσε λιμάνι της Μινωικής εποχής, όπως μαρτυρούν οι αρχαιολογικές ανασκαφές που έφεραν στο φως ένα λιμενικό οικισμό που ήκμασε το 1800-1600 πχ.
   Όλοι οι ορειβάτες απόλαυσαν τα πεντακάθαρα νερά της παραλίας, την ηρεμία της παρθένας φύσης και το γεύμα κάτω από τα αλμυρίκια.
Όλα τα προαναφερόμενα δείχνουν, ότι η παραπάνω περιοχή έχει πολλά ιερά μέρη με μεγάλη ιστορική και θρησκευτική αξία. Χαρακτηρίζω την περιοχή ως οι  « Άγιοι τόποι» της ανατολικής Κρήτης.-
   Πηγές: Ιστοσελίδα της Ιεράς μονής Οδηγήτριας.
               Νικολ. Τσικνάκης ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΟΔΗΓΗΤΡΙΑΣ 1998.
Στα σκαλιά για το ναό της Παναγίας

Ασκητήριο στον ασβεστόλιθο

Εσωτερικό του σπηλαιώδη ναού

Ξεκούραση στον περίβολο του ναού

Ο Νίκος παίζει το ρυθμό του Αδάμ

Λίγο πριν το ναό

Προς την κοίτη του φαραγγιού

Συστάδα φοινίκων

Το σπίτι του Γαβγιώτη

Σπηλιές στο φαράγγι

Λείψανα λιμενικού οικισμού

Κάτω από τα αλμυρίκια

Όλοι στο γραφικό όρμο του Μαρτσάλου

Στην είσοδο του ναού

Άποψη του Μρτσάλου

   

Δευτέρα 12 Αυγούστου 2013

ΠΑΡΝΗΘΑ - ΕΛΙΚΩΝΑΣ- ΓΚΙΩΝΑ - ΒΑΡΔΟΥΣΙΑ


            

                   ΠΑΡΝΗΘΑ – ΕΛΙΚΩΝΑΣ – ΓΚΙΩΝΑ
                                ΒΑΡΔΟΥΣΙΑ
                
                                    Του Δακανάλη Μανόλη,
                              Αντιπροέδρου ορειβατικού Μοιρών

       Ι6 Ιουλίου 2005: Με το λυκαυγές  το λεωφορείο  αποβίβασε στο τελεφερίκ της Πάρνηθας στους Θρακομακεδόνες, σαράντα τέσσερις ορειβάτες των ορειβατικών Συλλόγων Ηρακλείου και Μοιρών.
      Προορισμός μας να κάνουμε  διάσχιση του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας που ιδρύθηκε το 1961 με τερματισμό στη Μαλακάσα. Η ανάβαση έγινε από ένα μονοπάτι που ελίσσονταν μέσα στο πευκόδασος, στα πουρνάρια, στις κουμαριές και  μετά τα εξακόσια μέτρα υψόμετρο στα Κεφαλλονίτικα έλατα.
     Η ημέρα ήταν πολύ δροσερή με θερμοκρασίες κάτω από τα κανονικά  για την εποχή επίπεδα. Η ανατολή ήταν κατακόκκινη με λίγα σύννεφα στον ορίζοντα, ο δε κοσμογυρευτής και ζωοδότης ήλιος μας καλημέρισε  χαμογελαστός.
     Η χλωρίδα της Πάρνηθας είναι πολύ πλούσια χαρακτηριστική των βουνών της νότιας Ελλάδας. Η πανίδα έχει να παρουσιάσει ένα εκτροφείο θηλαστικών ειδών, θηραμάτων, ελαφιών και ζαρκαδιών σε έκταση 1.200 στρέμματα, για εμπλουτισμό και άλλων περιοχών.
     Στο καταφύγιο  «Μπάφι» ( υψ 1161μ) κάναμε στάση για ξεκούραση και καφέ. Η πορεία συνεχίστηκε για την κορφή «Καράμπολα» της Πάρνηθας (υψ 1413 μ), ακολουθώντας ένα οφιοειδές μονοπάτι που ελίσσονταν μέσα στα έλατα.   Το μονοπάτι συνέχιζε και στη  βόρεια πλευρά του βουνού η οποία είναι πανέμορφη κατάφυτη από έλατα, πεύκα, πρίνους και κουκουναριές. Αποτελεί μια όαση για τους κατοίκους του λεκανοπεδίου, αφού απέχει μόλις 40 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Οι επεμβάσεις που έχουν γίνει είναι λίγες, χωρίς να έχουν βλάψει αισθητά το τοπίο. Στη Μαλακάσα φθάσαμε ύστερα από επτά ώρες ομαλής πορείας.
       Οροπέδιο Αρβανίτσα:  Είναι ένα πανέμορφο οροπέδιο κατάφυτο γύρωθε από έλατα, βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Αγία Άννα και Κυριάκι. Πάνω στο πράσινο χορτάρι κατασκήνωσαν οι ορειβάτες από όλη την Ελλάδα, για να συμμετάσχουν στην 65η Πανελλήνια Συνάντηση Ορειβατών. Μέσα σε λίγες ώρες είχε δημιουργηθεί ένα Πανελλήνιο πολύχρωμο χωριό με σκηνές. Οι ορειβάτες γιορτάζουν κάθε χρόνο σε κάποιο βουνό της Ελλάδας τον προστάτη τους Προφήτη Ηλία.
     Το βράδυ ακολούθησε το δείπνο που προσέφερε ο διοργανωτής και οικοδεσπότης χιονοδρομικός ορειβατικός Σύλλογος Λειβαδιάς, που αποτελούνταν από κρέας βραστό, παραδοσιακή φασολάδα, κρασί και διάφορα άλλα τοπικά εδέσματα.
     Ακολούθησαν σύντομοι χαιρετισμοί από τους προέδρους των συλλόγων όλης της Ελλάδας, ανταλλαγή δώρων και απονομή σημάτων από το σπιτονοικοκύρη σύλογο της Λειβαδιάς. Στην συνέχεια ακολούθησε παραδοσιακό Ρουμελιώτικο γλέντι με χορούς από το συγκρότημα του Πολιτιστικού Συλλόγου Σαρακατσαναίων Λειβαδιάς.
   Ελικώνας 17 Ιουλίου: Πολύ ενωρίς το πρωί μετά το πρωινό γεύμα τραβερσάραμε για την κορυφή του Ελικώνα «Παλιοβούνα» (υψ1748μ). Η ανάβαση γίνονταν μέσα  σε δάση από έλατα σε μια πολύ ανηφορική πλαγιά με συνεχόμενη ανηφόρα μέχρι την κορφή, έτσι χρειάστηκε να κάνουμε πολλές στάσεις.  Η εναλλαγή των υψομετρικών διαφορών το βαθύ πράσινο των αιωνόβιων ελάτων, με γυμνά διάκενα, είτε από οροπέδια, είτε από βοσκοτόπια και η αλπική ζώνη δημιουργούν τοπία μεγάλης αισθητικής αξίας στον επισκέπτη.

    Ο Ελικώνας είναι το βουνό των Μουσών με πρώτη γραπτή πηγή από τον ποιητή Ησίοδο στο τέλος του 8ου π.χ. αιώνα. Ο Παυσανίας τον περιγράφει ως το πιο γόνιμο και πλούσιο όρος σε φυτά και θαυματουργά βότανα.
    Μέχρι την κορφή  Παλιοβούνα μας πήρε τρεις ώρες δύσκολης ανάβασης και σε διάστημα μισής ώρας συγκεντρώθηκαν εκεί πάνω ορειβάτες από όλη την Ελλάδα. Νότια φαίνονταν καθαρά ο Κορινθιακός κόλπος με τις δαντελωτές ακτές του, τα βουνά της Πελοποννήσου Ζήρια, Χελμός, Ερύμανθος, ανατολικά η Κωπαΐδα και διάφορα αλλά βουνά.
    Η επιστροφή έγινε από το ίδιο δρομολόγιο, αλλά μερικά άτομα σχηματίσαμε μια μικρή ομάδα και κατεβήκαμε από τις νοτιοδυτικές πλαγιές του βουνού, που ήταν κατάφυτες από αιωνόβια  έλατα και μετά από δυο ώρες ευχάριστης πορείας καταλήξαμε στο χώρο συγκέντρωσης στο οροπέδιο Αρβανίτσα. Το βουνό έμεινε πάλι μόνο του, ήρεμο, χωρίς φωνές, μόνο με τους αιώνιους μόνιμους κατοίκους του την άγρια πανίδα τα αιγοπρόβατα και τους κτηνοτρόφους
     Στους Δελφούς: Το λεωφορείο μας αποβίβασε στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών όπου ξεναγηθήκαμε στο μουσείο και τον αρχαιολογικό χώρο. Οι Δελφοί έφθασαν σε μεγάλη ακμή με αμύθητο πλούτο, κτίστηκαν πολλά αρχιτεκτονικά οικοδομήματα και έκαναν λαμπρές τελετές. Έγιναν κοσμοξάκουστοι από τα αφιερώματα στο Θεό Απόλλωνα και το Μαντείο με τους χρησμούς της Πυθίας. Εδώ βρέθηκε ο περίφημος Ηνίοχος που διακρίνεται για την τεχνική του, αφιέρωμα του Τύραννου της Γέλας της Σικελίας Πολυάλου, για τη νίκη του στην αρματοδρομία στα Πύθια το 474 π.Χ. υπήρχε το στάδιο, η Κασταλία πηγή το Γυμνάσιο και αλλά.
     Με την επικράτηση του Χριστιανισμού οι Δελφοί παρακμάζουν. Ο Μέγας Κωνσταντίνος απογύμνωσε τους θησαυρούς και τα αναθήματα. Ο χρησμός που πήραμε  οι ορειβάτες από τους Δελφούς ήταν: « Συνεχίστε τις πολλές αναβάσεις στα βουνά».
     Επτάλοφος ή Αγόριανη: Το μαγευτικό χωριό Επτάλοφος ή Αγόριανη είναι σκαρφαλωμένο στις βόρειες πλαγιές του Εθνικού Δρυμού του Παρνασσού (υψ1050 μ) και είναι αμφιθεατρικά κτισμένο μέσα σε μια κατάφυτη από έλατα ρεματιά. Η Αγόριανη αποτελεί τουριστικό θέρετρο χειμώνα καλοκαίρι και συγκαταλέγεται στα ομορφότερα μέρη της Ελλάδας, κατάλληλο για ξεκούραση, αναψυχή, ηρεμία και για εξορμήσεις στις γύρω περιοχές.
    Γκιώνα 18 Ιουλίου:  Βαθιά χαράματα αναχωρήσαμε για το χωριό Καλοσκοπή βόρεια της Γκιώνας, με προορισμό την ανάβαση στο Όρος Γκιώνα. «Βροντάει ο Όλυμπος αστράφτει η Γκιώνα…», όπως λέει ο ύμνος του (ΕΛΑΣ) Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού. Η Γκιώνα το ασέληνο βουνό του Γκιώνη, του Γιάννη στα αρβανίτικα με την κορφή Πυραμίδα (υψ2510μ), ο Παρνασσός και τα γύρω βουνά είναι γεμάτα με υπόγειες στοές από τις οποίες γίνεται εκμετάλλευση του υπόγειου πλούτου του βωξίτη. Συνέπεια αυτού του «ξεκοιλιάσματος» είναι η κατασπατάληση της φυσικής ομορφιάς του τοπίου και του φυσικού περιβάλλοντος, παρά το ότι γίνεται κάποια αποκατάστασή του με αναδασώσεις από τους φορείς της περιοχής.
      Το βουνό έχει πλούσια ιστορία τόσο από την περίοδο της Τουρκοκρατίας όσο και από την Εθνική Αντίσταση κατά των Γερμανών, με τα γνωστά λημέρια της Γκιώνας. Είναι το νοτιότερο σημείο εξάπλωσης του λύκου στην Ελλάδα, έχει επιβιώσει ένας πολύ μικρός αριθμός αγριόγιδου όπως και πολλά είδη αρπακτικών πουλιών. Από την κορφή Πυραμίδα (μοιάζει με πυραμίδα) η θέα ήταν απερίγραπτη, κάτω μας υπήρχαν βαθιές χαράδρες, πολύ μεγάλες ορθοπλαγιές και γύρωθε μεγάλα βουνά κατάφυτα με έλατα. Εδώ πάνω ο ορειβάτης ξεχνά τα πάντα γίνεται ένα με τη φύση, αισθάνεται απελευθερωμένος και κυρίαρχος του περιβάλλοντος.
       Κατά την κατάβαση περάσαμε από το μικρό οροπέδιο «Βαθιά Λάκκα» (υψ.2000μ) που βρίσκεται σε αλπικό τοπίο και χρησιμοποιείται χειμώνα καλοκαίρι ως χώρος κατασκήνωσης ορειβατών. Σε μια σπηλιά στην άκρη του οροπεδίου υπάρχει μια στάνη και τα τσομπανόσκυλα είναι πολύ επιθετικά. Κατηφορίσαμε σε ένα απότομο και κακοτράχαλο λούκι το «Λαζόρεμα ή Αρκουδόρεμα», το οποίο είναι κατάφυτο με αιωνόβια έλατα, συναντήσαμε πολλά αγριολούλουδα και  μαζέψαμε μαλοτήτα (τσάι του βουνού) που μοσχοβολούσε. Στα μέσα του Λαζορέματος υπάρχει ροή πηγαίων υδάτων και στάνη βοσκού. Περνώντας η  οκταμελής ομάδα μας δίπλα από τη στάνη, δώσαμε σκληρή μάχη, για να ξεφύγουμε από  τα επιθετικά και επικίνδυνα τσομπανόσκυλα των βοσκών  που φύλασσαν τις αίγες.
      Η βόρεια πλευρά της Γκιώνας πάνω από το χωριό Συκιά είναι πολύ άγρια. ‘Έχει μια μεγάλη ορθοπλαγιά ύψους 1100 μέτρων, η οποία ονομάζεται «Πλάκα της Συκιάς», εκεί γίνονταν αναρριχήσεις από έμπειρους αναρριχητές και μαθήματα για νέους.
     Στο μικρό γραφικό χωριό Συκιά φθάσαμε ύστερα από οκτώ ώρες σκληρής ανάβασης και κατάβασης. Το λεωφορείο μας μετέφερε πίσω στη βάση μας.
     Βαρδούσια 19 Ιουλίου: Με το λυκαυγές αναχωρήσαμε με το λεωφορείο για το χωριό Αθανάσιος Διάκος, πατρίδα του Αθανάσιου Διάκου ήρωα του 1821, με σκοπό την ανάβαση στο όρος Βαρδούσια.
       Από εκεί ακολουθήσαμε ένα παλιό μονοπάτι Ε4 που ελίσσονταν μέσα στα έλατα. Μετά την εκκλησία του Προφήτη Ηλία  βαδίζαμε σε μια καταπράσινη αλπική ζώνη, στην οποία έβοσκαν πολλά κοπάδια προβάτων με την άγρυπνη παρουσία τσοπανόσκυλων τα οποία από μακριά μας έδειχναν τις άγριες διαθέσεις τους.
      Τα Βαρδούσια είναι η καρδιά της Ρούμελης, υψώνονται απότομα και αναπτύσσουν τον όγκο τους σε αρκετά μεγάλο ορεινό χώρο. Έχουν απότομες κορφές, δύσβατες, απόκρημνες, ενώ τα αλπικά οικοσυστήματα δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα αντίστοιχα της Ευρώπης. Όλα αυτά  κάνουν τα Βαρδούσια να ξεχωρίζουν και να κεντρίζουν το ενδιαφέρον των ορειβατών.
        Σε υψόμετρο περίπου 2000 μέτρων μέσα στην καταπράσινη αλπική ζώνη δυτικά του βουνού είναι δυο ορειβατικά καταφύγια. Από εκεί τραβερσάραμε για την κορφή ακολουθώντας ένα σημαδεμένο μονοπάτι πολύ ανηφορικό μέσα σε ένα χαλασά (σάρα).  Η εικόνα ήταν καταπληκτική, μπροστά μας είχαμε το βραχώδες ανάγλυφο που κυριολεκτικά κρέμονταν τα βράχια πάνω από τα κεφάλια μας και το ονομάζουν «Πλάι του Γκιώνη». Η πορεία ήταν πολύ κοπιώδης, γίνονταν  πολλές στάσεις  και στο τέλος ακολουθήσαμε ένα λούκι το οποίο μας οδήγησε  σε ένα καταπράσινο οροπέδιο γνωστό ως  «Μέγας Κάμπος». Υπήρχαν λίγες χιονούρες και κάθε λογής  πολύχρωμα αγριολούλουδα. Περπατήσαμε πάνω  στο μοναδικό αυτό τοπίο μαγεμένοι από την ομορφιά του. Από το νότιο σημείο του κάμπου πήραμε ένα πολύ ανηφορικό δύσβατο μονοπάτι και μετά από λίγο βρεθήκαμε πάνω στην πιο ψηλή κορφή των Βαρδουσίων τον Κόρακα (υψ.2475μ).
      Η θέα από την κορυφή μας αποζημιώνει, όσο και αν φαίνεται παράξενο στο βουνό ξεφεύγεις, απλά χάνεις την επαφή με την πραγματικότητα, απελευθερώνεσαι και γίνεσαι άλλος άνθρωπος. Αυτό επιδιώκουμε εμείς οι ορειβάτες. Το λέμε εκτόνωση, διαφυγή, επιστροφή στη φύση, λίγο από όλα. Αν προσπαθήσεις να μην γίνει αυτό, γιατί θα σε πουν μη σοβαρό, «Πήρε λέει τα βουνά» τα έχεις χάσει όλα. Τι είναι η ζωή? Μια Άνοιξη! Άντε και ένα καλοκαίρι. Εμείς είμαστε πάντα στην άνοιξη. Δικαιωματικά τα Βαρδούσια θεωρούνται το πιο άγριο και εντυπωσιακό βουνό της Στερεάς Ελλάδας.
        Εννιά ώρες σκληρής ανάβασης και κατάβασης μας πήρε η πορεία στα Βαρδούσια όρη  μέχρι να φθάσαμε στο χωριό Αθανάσιος Διάκος. Στην υπέροχη πλατεία του χωριού γευτήκαμε ένα υπέροχο μοναδικό ντόπιο γιαούρτι με μέλι και ντόπιο παγωτό.
       Ο επίλογος 20 Ιουλίου: Το πρωί κυριαρχούσαν σχετικά υψηλές θερμοκρασίες, κάναμε διάσχιση του Παρνασσού από την Αγόριανη μέχρι τους Δελφούς. Ακολουθήσαμε ένα αρχαίο μονοπάτι  που ελίσσονταν μέσα στα έλατα και συνέδεε τη Βοιωτία με τη Φωκίδα. Η πορεία ήταν εύκολη, μαγευτική και κράτησε έξι ώρες. 
        Το λεωφορείο μας μετέφερε στον Πειραιά για επιστροφή στην πανέμορφη Κρήτη μας, γεμάτοι με νέες εμπειρίες και εντυπώσεις.
      Διοργανωτής ήταν ο ορειβατικός Σύλλογος Ηρακλείου με αρχηγό τον Αναγνωστόπουλο Γιώργο, που πέτυχε στο έργο του παρά τις δυσκολίες, τις πολύωρες ορειβασίες και την έλλειψη ύπνου. Τον ευχαριστούμε πολύ.-
      Από την ορειβατικό σύλλογο Μοιρών πήραν μέρος οι Σπυριδάκης Γιώργης, Δακανάλης Μανώλης, Παυλίδης Αποστόλης, Πετράκη Μαρία Ξαγοραράκης Γιώργης, Κλημαθιανάκης Γιάννης, Νικολούδη Ρένα και Καραμπακάκης Αντώνης.

             Εφημερίδα ΑΠ0ΨΗ του νότου φύλλο 286 της 28—2005.
             Αναρτήθηκε στις 13-8-2013 στο mires46.blogspot

Καταφύγιο Μπάφι-Πάρνηθα

Άποψη της Πάρνηθας

Πάρνηθα ναός Βόρεια Πλευρά

Στην Πάρνηθα

Πάρνηθα - εκτροφείο ζώων

Οροπέδιο Αρβανίτσα

Παραδοσιακό συγκρότημα

Στην κορφή Παλιοβούνα του Ελικώνα

Αγόριανη-Κυριάκη

Πλατεία Αγόριανης

Γκιώνα

Βόρεια πλευρά Γκιώνας

Γκιώνα-Πλάκα Συκιάς

Αλπική ζώνη Βαρδούσια

Καταφύγιο Βαρδουσία

Πλάι του Γκιώνη-Βαρδούσια

Λούκι στα Βαρδούσια

Στα Βαρδούσια πριν την κορφή

Βαρδούσια Αλπική ζώνη δυτικά

Βαρδούσια με χιονούρες

Στην κορφή Κόρακας

Στο βάθος η Γκιώνα

Μέγας Κάμπος Βαρδούσια