Σελίδες

Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012

ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ

                                      
                          ΦΑΡΑΓΓΙ ΝΕΚΡΩΝ-ΒΑΪ
                         Του Δακανάλη Μανόλη αντιπροέδρου ΕΟΣ  Μοιρών

       Απόγευμα της 29ης Οκτωβρίου 2011 Οκτώ ορειβάτες-σες του Ορειβατικού Συλλόγου Μοιρών, βρεθήκαμε στην ανατολικότερη γωνιά της Κρήτης.  Όπου  και να πας στην περιοχή αυτή ψηλαφείς την ιστορία, μινωικά μνημεία, αρχαίες πόλεις, Ρωμαϊκές επαύλεις, βενετσιάνικα κάστρα, βυζαντινά μοναστήρια, οθωμανικά φρούρια, πολιτισμοί απλωμένοι στο ηλιοκαμένο χώμα και στα αλμυρά βράχια της θάλασσας.
      Ιερά Μονή Τοπλού. Η μονή είναι φρουριακού τύπου, εντυπωσιάζει το ψηλό καμπαναριό, το οποίο μοιάζει με απόρθητο κάστρο. Έχει κτιστεί τον 14ο αιώνα, λεηλατήθηκε το 1530 από τους Ιππότες της Μάλτας, το 1612 καταστράφηκε από ένα μεγάλο σεισμό, ανοικοδομήθηκε  και απέκτησε τη σημερινή της μορφή. Για πολλούς αιώνες το κτήριο το δέρνουν οι σφοδροί άνεμοι, που πνέουν στην περιοχή, δεν κατόρθωσε όμως ο αδηφάγος χρόνος, να λαβώσει την αρχιτεκτονική δομή του οικοδομήματος.
      Τα πρώτα χρόνια ονομάζονταν  «Παναγία η Ακρωτηριανή» και επί Τουρκοκρατίας  ονομάστηκε «Τοπλού» επειδή διέθετε κανόνι (τοπ = μπάλα, βόλι). Έχει  στην κατοχή της χιλιάδες στρέμματα γης και είναι πολύ πλούσιο μοναστήρι. Στο ισόγειο της μονής υπάρχει το μουσείο, στο οποίο φυλάγονται εκκλησιαστικά άμφια, σκεύη και ιστορικά κειμήλια.  (Βυζαντινές Μνήμες της Κρήτης Νίκου Ψιλλάκη. Και Βικιπέδια).
     Φαράγγι Νεκρών. Το πρωί της 30ης Οκτωβρίου από την Κάτω Ζάκρο, που είχαμε εγκατασταθεί, ξεκινήσαμε με σκοπό να διασχίσουμε το Φαράγγι των Νεκρών.
      Από τη δεξιά πλευρά του φαραγγιού πήραμε ένα παλαιό μονοπάτι προς Αζοκέραμο, το οποίο ίσως συνέδεε τις αρχαίες Μινωικές πόλεις Ίτανο και Ζάκρο. Το έδαφος είναι πετρώδες, σπανό, με θυμάρια, αστιβίδες, αγκαραθιές και φρύγανα. Ύστερα από μιάμισης ώρας διαδρομής κάναμε αναστροφή και εισήλθαμε στο Φαράγγι των Νεκρών. Πεζοπορούσαμε στην κοίτη του πάνω σε πέτρες και βότσαλα.
      Το φαράγγι έχει μήκος 5,5 χιλιόμετρα, αρχίζει έξω από την Πάνω Ζάκρο και καταλήγει στην Κάτω Ζάκρο. Είναι πάρα πολύ όμορφο σε όλο του το μήκος, στο οποίο δεσπόζουν εντυπωσιακοί πέτρινοι σχηματισμοί δεξιά και αριστερά με μεγάλες κάθετες ορθοπλαγιές, στις κοιλότητες των οποίων υπάρχουν αμέτρητες σπηλιές. Μέσα στις σπηλιές αυτές ο αρχαιολόγος Βασ. Πλάτων ανακάλυψε τάφους Μινωιτών και διάφορα άλλα ευρήματα. Γι΄αυτό και ονομάστηκε Φαράγγι των Νεκρών.
      Το μονοπάτι περνά κάτω από μεγάλες πικροδάφνες, ψηλά πλατάνια και προς την  έξοδο υπάρχουν δένδρα από λυγαριές. Μοσχοβολούσε το φαράγγι από διάχυτο άρωμα, που προέρχονταν από τα ενδημικά βότανα της ρίγανης, θρούμπας και φασκομηλιάς. Τα μεγάλα εντυπωσιακά κόκκινα βράχια του φαραγγιού, έχουν διάφορα φανταστικά σχήματα.
      Μετά από  τέσσερις περίπου ώρες πεζοπορίας φθάσαμε στην Κάτω Ζάκρο έξω από τον αρχαιολογικό χώρο.
      Αρχαία Ζάκρος: Είναι επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος και θεωρείται ένα από τα τέσσερα κύρια διοικητικά κέντρα των Μινωιτών (Κνωσός, Φαιστός, Μάλια) με προστατευόμενο στρατηγικό λιμάνι. Στην πόλη κυριαρχούσε το Παλάτι της Ζάκρου που κτίστηκε το 1900 π.χ, ξανακτίστηκε το 1600 π.χ. και καταστράφηκε το 1450 π.χ. μαζί με τα υπόλοιπα κέντρα  του Μινωικού Πολιτισμού.
      Σπήλαιο Πελεκητών: Ακολουθήσαμε ένα μονοπάτι βορειοανατολικά της Κ. Ζάκρου και ύστερα από μιας ώρας γρήγορης πεζοπορίας φθάσαμε στο σπήλαιο «Πελεκητών». Η ονομασία αυτή προέρχεται από ένα αρχαίο λατομείο που βρίσκεται κοντά στο σπήλαιο και οι πέτρες αυτές χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του ανακτόρου της Ζάκρου. Επίσης λέγεται και σπήλαιο της «Συκιάς», γιατί στην είσοδο δεξιά υπάρχει μια γέρικη συκιά. Το σπήλαιο βρίσκεται στους πρόποδες του Τραόσταλου, κριμένο μέσα στα γυμνά βράχια του άγριου τοπίου της Ζάκρου και  εκατό μέτρα πάνω από τη θάλασσα.
       Η  είσοδος του σπηλαίου είναι εντυπωσιακή, έχει  μήκος 310 μέτρα και  έκταση 4,5 στρέμματα, ενώ στο τέλος υπάρχει μικρή λιμνούλα. Το μεγάλο μέγεθος του σπηλαίου, ο πλούσιος σταλακτικός και σταλαγμιτικός διάκοσμος και οι θεαματικοί ογκόλιθοι προσδίδουν το σπήλαιο μια ιδιαίτερη ομορφιά.
      Οι ειδικοί αναφέρουν, ότι το σπήλαιο ήταν κοίτη παλαιού υπόγειου ποταμού, ενώ τα ευρήματα που βρέθηκαν από τις ανασκαφές, μαρτυρούν  κατοίκηση ανθρώπου από τη νεολιθική εποχή.
       Βάϊ: Το απόγευμα επισκεφθήκαμε το μαγευτικό φοινικόδασος του Βάϊ. Η ονομασία προέρχεται από την Ελληνική λέξη «βάγια» όνομα για τα φοινικόδεντρα. Είναι ενδημικά φυτά της Κρήτης, προτιμούν υγρά μέρη, φθάνουν 10-12 μέτρα ύψος και ζουν περίπου 100 χρόνια. Αντέχουν στις πυρκαγιές και δεν τους προσβάλει το σκαθάρι.
       Έχουν ονομαστεί ως «Φοίνικες του Θεόφραστου» (371-287 πχ), καθώς πρώτος αναφέρθηκε στην ύπαρξη του φοίνικα αυτού στην Ελλάδα, αλλά κυρίως στην Κρήτη. Ο Θεόφραστος  κατάγονταν  από την Ερεσό της Λέσβου, ήταν  μαθητής του Αριστοτέλη και  Έλληνας φιλόσοφος. Ήταν Διευθυντής του Λυκείου και διεύθυνε την Περιπατητική Σχολή. Έτρεφε μεγάλο ενδιαφέρον για το φυτικό κόσμο και το 320πχ έγραψε ένα έργο με περιγραφές 550 φυτών, το πρώτο συστηματικό έργο βοτανικής. Τον ονόμασαν δε πατέρα της βοτανικής.
      Το φοινικόδασος του Βάϊ κατέχει έκταση  περίπου 200 στρεμμάτων, είναι πολύ πυκνό δάσος και σε μεγάλο μέρος απάτητο, καθώς οι φοίνικες σχηματίζουν άγριες λόχμες και δημιουργούν επικίνδυνα περάσματα. Καταλήγει δε σε μια ειδυλλιακή αμμουδιά και εξωτική παραλία. Κάθε χρόνο κατακλύζεται με χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο και έχει γίνει παγκοσμίως γνωστό.
      Όλοι μας μείναμε ευχαριστημένοι, γιατί για πρώτη φορά γνωρίσαμε άγνωστα φαράγγια και σπήλαια. Η εμπειρία  που αποκτήσαμε ήταν πολύ μεγάλη.-

Πηγές: Βικιπαίδεια.
              ΕΠΙΤΟΜΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ μέρος 2ο  σελ. 13-14
           Βυζαντινές Μνήμες της Κρήτης, Νίκου Ψιλλάκη.
           Βιβλίο Ανακαλύψτε την Ελλάδα ΒΟΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗ, εκδόσεις ΤΑ ΝΕΑ σελ.65-79.

Είσοδος της Μονής

Προσθήκη λεζάντας
Καμπαναριό Μονής Τοπλού
Μονή Τοπλού
Μονή Τοπλού
Μονή Τοπλού
Οι πρώτοι λύχνοι
Φαράγγι Νεκρών
Για το Φαράγγι των Νεκρών
Ξενοδοχείο
Δύσκολο κατέβασμα στο Νεκρών
Κάθοδος στο φαράγγι των Νεκρών
Προσθήκη λεζάντας
Φαράγγι Νεκρών
Άποψη φαραγγιού
Βάδισμα στην κοίτη
Κέντρο του φαραγγιού
Λιμνούλα στο φαράγγι
Σπηλιές στο φαράγγι
Εντυπωσιακοί σχηματισμοί
Έξοδος φαραγγιού
Άποψη φαραγγιού
Προσθήκη λεζάντας
Αρχαιλογικός χώρος Ζάκρου
Προς το σπήλαιο Πελακητών
Προς το σπήλαιο Πελεκητών
Φαράγγι των Νεκρών
Σπήλαιο Πελεκητών
Άποψη Ξενοδοχείου
Τροπικό δάσος Βάι
Ολόκληρη η παρέα
Πάνω Ζάκρος
Όρμος Βάι
Από το φαράγγι Νεκρών.
Πρώτη η Βάσω
Φοίνικες του Θεόφραστου






Κάτω Ζάκρος
Ηλιοβασίλεμα στο Βάι