Ψηλορείτης: KAΛΛΙΔΡΟΜΟ ΠΑΙΚΟ ΒΕΡΜΙΟ

Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

KAΛΛΙΔΡΟΜΟ ΠΑΙΚΟ ΒΕΡΜΙΟ

ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΟ - ΠΑΙΚΟ - ΒΕΡΜΙΟ

Του Δακανάλη Μανόλη

Αντιπροέδρου ΕΟΣ Μοιρών.

Το όρος Καλλίδρομο αναφέρεται στην αρχαιότητα από τον Ηρόδοτο με το όνομα, βουνό της Τραχίνας. Tο 480 π.χ. έγινε η μάχη των Θερμοπυλών. Ο Λεωνίδας Βασιλιάς της Σπάρτης με 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς αντιμετωπίζει τις στρατιές του Ξέρξη στα στενά των Θερμοπυλών. Έκαναν επανειλημμένες επιθέσεις χωρίς να μπορούν να καταλάβουν τα στενά. Πρόδωσε ο Εφιάλτης στον Ξέρξη το μονοπάτι από το βουνό της Τραχίνας, που ήταν τότε κατάφυτο από βελανιδιές, προσδοκώντας μάλλον σε οικονομικό όφελος. Αφανίστηκαν οι ΄Ελληνες, ενώ το σώμα του Λεωνίδα έσωσαν μαχητές του (Ηρόδοτος Α8.Ζ201-238).

Το λεωφορείο με τριάντα εφτά ορειβάτες των ορειβατικών συλλόγων Ηρακλείου και Μοιρών στις 25 Οκτωβρίου 2007, ανηφόρησε στις βόρειες πλαγιές του όρους Καλλίδρομο με προορισμό τη μονή Δαμάστας (υψ580μ). Η μονή είναι του 11^ου αιώνα αφιερωμένη στη Θεοτόκο. Αρχηγός μας ήταν ο οργανωτικός και ακούραστος Νικόλας Μυλωνάς του Ορειβατικού Ηρακλείου.

Η ανάβαση στο πανέμορφο Καλλίδρομο (υψ.1399μ) που είναι κατάφυτο από βελανιδιές, πεύκα και έλατα γίνονταν άλλοτε δια μέσο αγροτικών δρόμων και άλλοτε από αρχέγονα μονοπάτια. Περπατήσαμε για αρκετό διάστημα πάνω στο μονοπάτι του Εφιάλτη, που οδήγησε τον Περσικό στρατό στα νώτα των Ελλήνων στις Θερμοπύλες. Έχει πολλά καταπράσινα λιβάδια στα οποία συναντήσαμε αγελάδες ελεύθερης βοσκής. Ακολουθήσαμε κυκλική πορεία από Βορά- Νότο- Δύση και καταλήξαμε στο ορεινό και γραφικό χωριό Ελευθεροχώρι μετά από πέντε ώρες ορειβασίας.

Εγκατασταθήκαμε μετά τα μεσάνυχτα στο παραδοσιακό ξενοδοχείο «ΒΕΡΜΙΟ» της μαγευτικής Νάουσας, που βρίσκεται στην παραμυθένια τοποθεσία Άγιος Νικόλαος δίπλα στον ποταμό Αραπίτσα σε ένα ιδανικό μέρος για χαλάρωση.

26 Οκτωβρίου: Το πρωί διαπιστώσαμε, ότι υπήρχε σε όλη την περιοχή αυξημένη υγρασία, ενώ η θερμοκρασία ήταν σε φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα. Προορισμός μας ήταν η κορφή «Γκόλα Τσούκα» του όρους Πάϊκο (υψ.1650μ). Το βουνό αυτό είναι οροσειρά της Κεντρικής Μακεδονίας μήκους 25 χιλιόμετρα, αρχίζει από το όρος Καΐμακτσαλάν και καταλήγει στην πεδιάδα των Γιαννιτσών. Το μεγαλύτερο μέρος του καλύπτεται από δάση που αποτελούνται από οξιές, βελανιδιές, καστανιές, έχει πολλά λιβάδια και υδάτινα ρέματα.

Ανηφορήσαμε από το ορεινό χωριό Ελευθεροχώρι ακολουθώντας το «Ρωμαϊκό» μονοπάτι, το οποίο ελίσσεται μέσα στο δάσος. Μια ώρα ανάβαση κάναμε να φθάσουμε στη θέση «Αλώνι» σε ένα μικρό λιβάδι. Από εκεί ακολουθήσαμε το μονοπάτι του « Μυστηρίου» που ελίσσεται και αυτό μέσα σε πολύ πυκνό δάσος. Είναι όντως μυστήριο, γιατί δεν ξέραμε τι θα συναντούσαμε στην επόμενη στροφή, λόγω του πυκνού δάσους και της μικρής ορατότητας. Η πλειάδα των χρωμάτων των φύλλων του δάσους λόγω της εποχής, είχε δημιουργήσει μια πανδαισία χρωμάτων, η οποία κάλυπτε όλες τις πλαγιές του βουνού, το θέαμα ήταν φανταστικό και μαγευτικό. Γίναμε ένα με το βουνό και συνομιλούσαμε μαζί του, έτσι τουλάχιστο αισθανόμαστε εμείς oι ορειβάτες και δε θέλαμε να τελείωνε ποτέ αυτό το θέαμα .

Μετά από πέντε ώρες ευχάριστης ορειβασίας φθάσαμε στην κορφή, η οποία ήταν καλυμμένη με πυκνή ομίχλη, που μας χάιδευε τα πρόσωπα, ενώ η θερμοκρασία έπεσε αισθητά. Το κρύο δεν μας επέτρεψε να καθίσουμε πολύ εκεί πάνω, γευματίσαμε όπως, όπως και άρχισε η γρήγορη επιστροφή ακολουθώντας το «Ρωμαϊκό» μονοπάτι. Το Φθινοπωρινό λιόγερμα ολοένα και παραδίδονταν στις πορφυρές φωταψίες του δειλινού. Στο Ελευθεροχώρι φθάσαμε μετά από δυόμιση ώρες πορείας. Σε παραδοσιακή ταβέρνα του χωριού απολαύσαμε πολλά τοπικά γαστρονομικά εδέσματα με κρητικό κρασί και όλη βγήκαμε στο κέφι.

27 Οκτωβρίου: Οι ορειβάτες γίναμε τρεις ομάδες για να ακολουθήσει η κάθε μια διαφορετική πορεία. Μια ομάδα έκανε διάσχιση του όρους Βέρμιο από το ορεινό χωριό Γραμματικό, με αναβάσεις στις κορφές, Μαύρη Πέτρα, Χαμίτης, Τσανακτσή και Άγιο Πνεύμα κάτω από παχύ πέπλο ομίχλης. Στην οκτάωρη πορεία που έκαναν, συνάντησαν δάση από οξιές, έλατα και αλπικά τοπία, κατέληξαν δε στο χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια τις πρώτες νυκτερινές ώρες.

Η δεύτερη ομάδα με οδηγούς συναδέλφους από τον Ορειβατικό Νάουσας έκαναν μια πολύ εντυπωσιακή πορεία μέσα στο δασωμένο φαράγγι του Αϊ Νικόλα.

Η τρίτη ομάδα με τους επτά Μοιριανούς ορειβάτες βρέθηκε στο χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια (υψ.1450 μ) στη δυτική πλευρά του Βερμίου. Το χιονοδρομικό κέντρο διαθέτει πολλές πίστες για σκι αντοχής, που ικανοποιούν κάθε απαιτητικό λάτρη των χειμερινών σπορ. Στο ίδιο βουνό υπάρχει επίσης το χιονοδρομικό κέντρο του Σελίου από τα μεγαλύτερα της Βόρειας Ελλάδας και ένα ιδιωτικό που λειτουργεί από το 1980.

Βέρμιο ετυμολογικά σημαίνει «ύψωμα» και η πιο ψηλή κορφή του λέγεται «Τσανακτσή» (υψ.2052μ). Το Βέρμιο είναι ένας μεγάλος ορεινός όγκος κατάφυτος από οξιές και έλατα, έχει εκτεταμένα αλπικά και υποαλπικά τοπία με πλούσια βλάστηση. Οι βοσκοί είχαν μεταφέρει εγκαίρως τα πρόβατα τους στα χειμερινά χειμαδιά, μακριά από τις κακοκαιρίες τα χιόνια και έτσι το βουνό ήταν έρημο.

Από το χιονοδρομικό τραβερσάραμε για την κορυφή μέσα από τις πίστες και τους βοηθητικούς δρόμους και σε δυο ώρες περίπου ύστερα από μια πολύ ανηφορική πορεία φθάσαμε στην κορυφή (υψ.2005μ). Ένα στρώμα πυκνής ομίχλης κάλυπτε όλες τις κορφές του Βερμίου, η ορατότητα ήταν πολύ μικρή, η θερμοκρασία λίγο πάνω από το μηδέν και η παραπέρα παραμονή μας στην κορφή δεν ήταν εφικτή.

Η Νάουσα είναι μια πανέμορφη καθαρή πόλη με πληθυσμό 21.152 κατοίκους (2001). Εντυπωσιαστήκαμε με τις πηγές του Αγίου Νικόλαου, που από τα σπλάχνα του όρους Βέρμιο αναβλύζουν τεράστιες ποσότητες κρυστάλλινων υδάτων, τα οποία σχηματίζουν τον ποταμό Αραπίτσα, που διασχίζει την πόλη της Νάουσας. Ο Άγιος Νικόλαος είναι ανακηρυγμένο τοπίο ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους.

Το 1822 στην Επανάσταση οι Νουσαίοι πολέμησαν ηρωικά, αλλά νικήθηκαν από τους Τούρκους οι οποίοι έκαψαν την πόλη. Πολλές γυναίκες έπεσαν στον περίφημο καταρράκτη του Αραπίτσα και χάθηκαν ως άλλες Σουλιώτισσες, προκειμένου να μην πιαστούν αιχμάλωτες.

Στη Νάουσα υπήρχαν πολλά εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας, σχοινοποιίας, νηματουργίας και ήταν κέντρο παραγωγής και εμπορίας φρούτων. Οι περισσότερες βιομηχανίες εκτός ολίγων έχουν πλέον μεταφερθεί τα τελευταία χρόνια στα γειτονικά κράτη ή έκλεισαν, έτσι η ανεργία μαστίζει την πόλη. Η Νάουσα ως γνωστό φημίζεται για τις κουβέρτες της.

28η Οκτωβρίου: Ημέρα Εθνικής εορτής γιόρταζε όλη η Ελλάδα με παρελάσεις και σημαιοστολισμούς. Ο φασίστας Ιταλός Μπενίτο Μουσολίνι μας κήρυξε αναίτια τον πόλεμο στις 28 Οκτωβρίου 1940 και έσπασε τα μούτρα του. Ο ένδοξος Ελληνικός στρατός απελευθέρωνε το ένα μετά το άλλο τα χωριά της Βορείου Ηπείρου .Η σύμμαχος Γαλλία σφάδαζε κάτω από τη Γερμανική μπότα και μια ομάδα Γάλλων αντιστασιακών έστησε πάνω στις Άλπεις στα σύνορα με την Ιταλία ένα μεγάλο πάνω που έγραφε: «Έλληνες πατριώτες σταματήστε εδώ, γιατί από εδώ αρχίζει η Γαλλία».

Το λεωφορείο μας αποβίβασε στις δασωμένες και χρυσαφένιες λόγω εποχής πλαγιές του Βερμίου στο ξακουστό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά (υψ.1228μ). Η μονή ιδρύθηκε το 1951 από τους Ποντίους και αποτελεί συνέχεια της άλλης παλιάς μονής που βρίσκεται στην Τραπεζούντα του Πόντου. Στη μονή αυτή υπήρχε η εικόνα της Παναγίας, που σύμφωνα με την παράδοση ήταν έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Η μονή καταστράφηκε το 1923, όχι όμως η εικόνα της Παναγίας που μεταφέρθηκε αργότερα στην Αθήνα και το 1951 στη μονή Σουμελά. Παρακολουθήσαμε μέρος της θείας λειτουργίας και ο νους μας πήγε πίσω στις χαμένες πατρίδες. Στο τέλος ασπαστήκαμε την εικόνα και είδαμε τα διάφορα ιερά κειμήλια.

Η Βεργίνα βρίσκεται στους χαμηλούς λόφους που σχηματίζονται στις βόρειες υπώρειες των Πιερίων και χωρίζονται από το βουνό Βέρμιο με τον Ιερό ποταμό των Μακεδόνων Αλιάκμονα. Η Βεργίνα είναι μια πάρα πολύ σημαντική αρχαία πόλη που με βεβαιότητα ταυτίζεται με τις Αιγές, την αρχαία πρωτεύουσα του Βασιλείου της Μακεδονίας.

Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1855 και το 1975 από το σύγχρονο ήρωα καθηγητή αρχαιολογίας Μανώλη Ανδρόνικο. Απέδωσαν πολλά, μεγάλο νεκροταφείο του 11ου μέχρι 2ου π.χ. αιώνα. ανάκτορο που χρονολογείται από το 350 π.χ. και αποδίδεται στο βασιλιά Φίλιππο της Μακεδονίας. Τα ευρήματα που βρέθηκαν μέσα σε μια μαρμάρινη σαρκοφάγο, ήταν χρυσό στεφάνι από καρπούς και φύλλα βελανιδιάς ( η βελανιδιά σημαίνει δύναμη και φανερώνει την καταγωγή της από το Θεό Δία), αγγεία, όπλα, υπολείμματα οστών νεκρού τυλιγμένα σε πορφύρα, χρυσά δισκάρια και αστέρια της Βεργίνας. Το έμβλημα αυτό με τα αστέρια ήθελε, να οικειοποιηθεί η FΥRΟΜ-Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Ένα πολύ μικρό γλυπτό από ελεφαντοστού που βρέθηκε στον τάφο, εικονίζει το Φίλιππο.

Το χώρο της νεκρόπολης καλύπτει μια μεγάλη Τούμπα (τύμβος) όπως ήταν και πριν από τις ανασκαφές. Ενώ κάτω από την τύμβο έχει κατασκευαστεί ένα σύγχρονο αρχιτεκτονικό κτίσμα, το οποίο δένει απόλυτα με τους βασιλικούς τάφους. Μέσα στον ίδιο αυτό χώρο στεγάζεται το μουσείο που κοσμείται με τα πολύτιμα βασιλικά ευρήματα. Το φτωχό αυτό μικρό και γεωργικό χωριό της Βεργίνας με τους βασιλικούς τάφους, έγινε επίκεντρο αρχαιολογικών αναζητήσεων και ίσως, ο σημαντικότερος τουριστικός πόλος στη Μακεδονία.

Όλοι μας μείναμε πάρα πολύ εντυπωσιασμένοι και θαυμάσαμε όλα αυτά τα πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα, που αναφέρονται στη μεγάλη δυναστεία του Φιλίππου της Μακεδονίας.

Η πτήση από το αεροδρόμιο «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» της Θεσσαλονίκης στο Ηράκλειο ήταν πολύ ευχάριστη. Σε όλους μας υπήρχε υπέρμετρος ενθουσιασμός, γιατί γνωρίσαμε πανέμορφα τοπία και αποκτήσαμε νέες εμπειρίες.

Ευχαριστούμε τον αρχηγό Νικόλα Μυλωνά, τον Ορειβατικό Σύλλογο Ηρακλείου και όλους που βοήθησαν στην άριστη οργάνωση της εκδρομής.-

Υ.Γ. Από τον Ορειβατικό Σύλλογο Μοιρών πήραν μέρος: Οι Γιώργης Σπυριδάκης πρόεδρος, Μαν. Δακανάλης αντιπρόεδρος, Αποστόλης Παυλίδης γραμματέας, Γιώργης Ξαγοραράκης, Μανώλης Ντρετάκης, Γιάννης Κλιμαθιανάκης και Μανέλης Βολονάκης μέλη.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα: ΑΠΟΨΗ του Νότου φύλλο 401 της 6 Ν/βρίου 2007.