Ψηλορείτης: ΠΑΝΑΧΑΙΚΟ

Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

ΠΑΝΑΧΑΙΚΟ - ΝΕΔΑ

ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΠΑΝΑΧΑΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
ΤΗΣ ΘΡΥΛΙΚΗΣ ΝΕΔΑΣ

Του Δακανάλη Μανόλη

Αντιπροέδρου ΕΟΣ.Μοιρών

Μια απόκοσμη σκιά πάνω από τον κάμπο της Κορίνθου, ένας υπόκωφος ήχος μισοξεχασμένων θρύλων και παραμυθιών είναι η Ακροκόρινθος, το ισχυρότερο κάστρο της Πελοποννήσου, ο φύλακας του Μοριά. Το εντυπωσιακό φρούριο της Ακροκόρινθου βρίσκεται πάνω σε ένα βραχώδες απόκρημνο λόφο (υψ.574 μ) με μεγάλη στρατηγική σημασία. ΄Εμεινε στο ιστορικό προσκήνιο από το 1000 π.χ. όταν άρχισε να σχηματίζεται η Κόρινθος ίσαμε την επανάσταση του 1821, μετά από την οποία ερημώθηκε. Πάνω στα απομεινάρια του άλλοτε λαμπρού ναού της Αφροδίτης κτίστηκε Χριστιανικός ναός, που μετατράπηκε αργότερα σε Τζαμί.

Τα επιβλητικά τείχη της Ακροκορίνθου υψώθηκαν κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, αλλά υπάρχουν και τουρκικές προσθήκες. Η δομή και η αρχιτεκτονική του μνημείου εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη. (Πηγές: ΚΑΣΤΡΑ Υπουργείο Τουρισμού εκδόσεις ΝΕΑ).

Κοντά στο μεσημέρι στις 22-7-2006 βρεθήκαμε στο γραφικό χωριό Πάνω Καστρίτσι (υψ400μ), που βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Παναχαϊκού σαράντα τρεις ορειβάτες των ορειβατικών συλλόγων Ηρακλείου και Μοιρών. Προορισμός μας το καταφύγιο «Ψάρθι» (υψ1450μ) του ορειβατικού Πάτρας, όπου θα γίνει η 66^η Πανελλήνια Ορειβατική Συνάντηση των ορειβατών.

Ακολουθήσαμε ένα ανηφορικό μονοπάτι, που ελίσσονταν μέσα σε ένα εντυπωσιακό δάσος από πουρνάρια, τα οποία όσο ανηφορίζαμε αντικαταστάθηκαν με έλατα και πεύκα. Εκπληκτική ήταν η θέα προς τον Πατραϊκό κόλπο και τη γέφυρα του Ρίου. Ύστερα από έξι ώρες ανάβασης ανάμεσα σε όμορφα τοπία, φτάσαμε στο καταφύγιο.

Ορειβάτες κατέφθαναν συνεχώς από όλη την Ελλάδα και κατά το λιόγερμα είχε σχηματιστεί ένα πανελλήνιο χωριό με πολύχρωμες σκηνές, για να γιορτάσουμε τον προστάτη μας Προφήτη Ηλία. Ανταλλάσουμε μεταξύ μας απόψεις για πολλά θέματα, κάνουμε προτάσεις για το περιβάλλον και συναφή θέματα. Τέλος ευχόμαστε μεταξύ μας υγεία, περισσότερες αναβάσεις και δίνουμε ραντεβού για τον επόμενο Ιούλιο.

Ακολούθησε το δείπνο με την παραδοσιακή φασολάδα, ελιές, φέτα, σαλάτα και κρασί. Η προγραμματισμένη συναυλία ματαιώθηκε λόγω του ισχυρού παγωμένου βοριά, που άρχισε να φυσά το απόγευμα και συνεχίστηκε όλη τη νύχτα.

Κορφή Πύργος 23-7-2006: Το όρος Παναχαϊκό υψώνεται πάνω από την Πάτρα και θεωρείται ορειβατικός προορισμός. Η θέση στην οποία βρίσκεται, η ιδιομορφία του με τις σάρες, τα λιβάδια που θυμίζουν στέπες, τα δάση με πουρνάρια, πεύκα και έλατα, είναι στοιχεία που κάνουν ξεχωριστό το βουνό. Τα τελευταία χρόνια έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000.

Νωρίς το πρωί ανηφορήσαμε για την κορφή «Πύργος του Παλαβού» (υψ1924 μ), ακολουθώντας ένα μονοπάτι πάνω στα αλπικά οικοσυστήματα, με συντροφιά κοπάδια από πρόβατα. Η θέα πάνω από το βουνό ήταν φανταστική, γιατί υπήρχε μεγάλη διαύγεια, βλέπαμε τον Πατραϊκό κόλπο, την όμορφη Πάτρα, το Χελμό, τον Ερύμανθο και τα περήφανα βουνά της Στερεάς Ελλάδας, Βαρδούσια, Γκιώνα και Παρνασσό. Όλων μας η ψυχή εκεί πάνω ηρέμισε, μαγεύτηκε, γαλήνεψε και απελευθερώθηκε. Την ηρεμία αυτή μας διέκοψε ο θόρυβος μιας μοτοσικλέτας ανώμαλου δρόμου, ένας παράτολμος νεαρός από την Πάτρα ανέβηκε ίσαμε την κορφή.

Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί μεταξύ του διοργανωτή ορειβατικού συλλόγου Πατρών και των εκπροσώπων των συλλόγων όλης της Ελλάδας με ανταλλαγές δώρων. Μετά τη λήξη της τελετής άρχισε η κάθοδος για το καταφύγιο «Ψάρθι» και στη συνέχεια για το χωριό Πουρναρόκαστρο, στο οποίο φτάσαμε ύστερα από τρεισήμισι ώρες κατηφορικής πεζοπορίας.

To παραθαλάσσιο φυσικό δάσος της Στροφυλίας με κουκουναριές, πεύκα και βελανιδιές, καταλαμβάνει μια παραλιακή ζώνη 14 χιλιομέτρων στα όρια των νομών Ηλείας και Αχαΐας. Στην πεντακάθαρη θάλασσα με τα κρυστάλλινα νερά κάναμε το μπάνιο μας και ύστερα χαλαρώσαμε πάνω στη σπυρωτή μελιά άμμο. Το λιόγερμα εγκατασταθήκαμε στο ξενοδοχείο «ΚΑΪΑΦΑ» δίπλα στην ομώνυμη λίμνη στο χωριό Ζαχάρω.

ΝΕΔΑ 24-7-2006: Το ποτάμι της Νέδας πηγάζει από τους πρόποδες του Λυκαίου όρους, τα νερά του ποταμού ακολουθούν μια γραφική μαιανδρική διαδρομή, ενώνονται με μικρότερους χείμαρρους από τα γύρω βουνά, περνούν στενά φαράγγια, όχθες σκεπασμένες με πυκνή βλάστηση, σχηματίζουν μικρές λίμνες, καταρράχτες, καταβόθρες και τέλος καταλήγουν στα γαλανά νερά του Κυπαρισσιακού Κόλπου.

Από το παραποτάμιο χωριό Κακαλέτρι ακολουθήσαμε την κοίτη του ποταμού, βαδίζοντας άλλοτε μέσα στο νερό και άλλοτε στις όχθες. Η παρόχθια βλάστηση οργιάζει, ενώ μεγάλα πλατάνια ένθεν και ένθεν καλύπτουν το ποτάμι. Στους περισσότερους από εμάς εκδηλώθηκε αλλεργία με φτάρνισμα, που προήλθε από τη σκόνη των πλατανιών. Οι πλαγιές του φαραγγιού καλύπτονται από πρίνους, κυπαρίσσια, λεύκες, αγριοσυκιές και υπάρχει μια συνεχής αειφόρα ανάπτυξη. Ο κισσός ήταν πλεγμένος με τα πλατάνια και τα βράχια σε ένα αιώνιο ερωτικό σφιχταγκάλιασμα, που πολλές φορές αποβαίνει μοιραίο για τα δέντρα.

Το ποτάμι περνά κάτω από περίτεχνα πέτρινα τοξωτά γεφύρια που συνδέουν τη μια με την άλλη όχθη και εξυπηρετούσαν τους κατοίκους της περιοχής. Τα τοπία είναι πανέμορφα με τα νερά να σταλάζουν από παντού, η βλάστηση κρέμεται από τα βράχια, τα πετρώματα σχηματίζουν πολύχρωμους σχηματισμούς και οι σπηλιές στα κάθετα βράχια κοσμούν και συμπληρώνουν το μεγαλείο της φαραγγοκοιλάδας.

Σε κάποιο σημείο οι όχθες της Νέδας στενεύουν πολύ, η κοίτη γίνεται ένα με δυο μέτρα πλάτος, με πελώρια βράχια δεξιά και αριστερά, το νερό υψώνεται πολύ και τότε είναι υποχρεωτικό το κολύμπι. Αδιαβροχοποιήσαμε τα σακίδια με νάιλον σακούλες και τα ρίξαμε στη ροή του νερού, για να πάρουμε πιο κάτω. Τα πλατσουρίσματα μέσα στα νερά, που είχαν ανεχτική θερμοκρασία, ήταν ευχάριστα.

Κάτω από το χωριό Μαυρομάτη που είναι σκαρφαλωμένο ψηλά στην αριστερή πλευρά της Νέδας, κατασκηνώσαμε σε ένα πλάτωμα με πελώρια πλατάνια, δίπλα σε ένα περίτεχνο πέτρινο τοξωτό γεφύρι, κάτωθεν του οποίου υπήρχε μια πηγή με κατάκρυο κρυστάλλινο νερό. Η νύχτα πέρασε ανέμελη, με τραγούδια και ιστορίες γύρω από μια μεγάλη φωτιά που ανάψαμε, γιατί είχε πέσει σχετική υγρασία. Κοιμηθήκαμε παρέα με τα αγριογούρουνα, τις αλεπούδες και τα άλλα άγρια ζώα του δάσους, ενώ το βουητό της ροής του ποταμού, μας νανούριζε μονότονα καθ όλη τη διάρκεια της νύχτας.

25 -7-2006 ΝΕΔΑ : Πήραμε το λιτό πρωινό και αναχωρήσαμε για το υπόλοιπο της Νέδας μέχρι το Στόμιο. Το φαράγγι ήταν πιο ομαλό σε σύγκριση με το πρώτο μέρος που ήταν, ανώμαλο, δύσκολο και επικίνδυνο. Είχε όμως μεγαλύτερες λιμνούλες και το κολύμπι ήταν υποχρεωτικό. Οι εναλλαγές του τοπίου ήταν περισσότερες, μάλιστα σε ένα σημείο τα βράχια έχουν περίεργα ανάγλυφα, ακανόνιστα σχήματα και σταλακτίτες. ‘Υστερα από πέντε ώρες πορείας στην κοίτη της Νέδας φτάσαμε στο μεγάλο πέτρινο τοξωτό γεφύρι, το οποίο συνδέει το πανέμορφο χωριό Νέδα με την αρχαία Φιγάλεια.

΄Ενα άνετο μονοπάτι μετά από είκοσι λεπτά πεζοπορίας μας οδήγησε μπροστά σε τρεις γραφικούς καταρράκτες ο ένας πάνω από τον άλλο, τα νερά των οποίων καταλήγουν στη Νέδα. Οι παραπάνω καταρράκτες σχηματίζονται από το ρέμα του Μοθωνιά και τα κρυστάλλινα νερά τους πέφτουν σε ισάριθμες λιμνούλες παίρνοντας γαλάζιο χρώμα. Ο επισκέπτης μένει άναυδος μπροστά σε αυτή τη φυσική ομορφιά και νομίζει, ότι βρίσκεται σε εξωτικό τοπίο. Στις λιμνούλες αυτές οι περισσότεροι επισκέπτες απολαμβάνουν αμέριμνοι το δροσερό μπάνιο τους. Λίγο πιο πάνω στην πλαγιά είναι γαντζωμένο το εκκλησάκι της Παναγίας, ενώ δίπλα στο εκκλησάκι υπάρχει ένα ασκητήριο, το οποίο βεβαιώνει την παρουσία της μοναστικής ζωής κατά το παρελθόν.

Κάτω από το εκκλησάκι της Παναγίας η Νέδα χώνεται μέσα σε ένα φυσικό τούνελ - σπήλαιο στο οποίο ζουν νυχτερίδες και αγριοπερίστερα. Το νερό στο τούνελ σχηματίζει ισχυρό ρέμα, είναι βαθύ και επικίνδυνο, ύστερα πάλι ξαναβγαίνει στον ανοιχτό χώρο και συνεχίζει για τη θάλασσα.

Το Φαράγγι της Νέδας με τα παρθένα δάση, τις απόκρημνες πλαγιές, το τούνελ, τα πέτρινα γεφύρια, τους καταρράκτες με τα γαλάζια εξωτικά νερά, το καθιστούν μοναδικό. Ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται, αυθυποβάλλεται και η εμπειρία που αποκτά είναι μοναδική.

Μυθολογία - Ιστορία: Η κοιλάδα της Νέδας ενέπνευσε πολλούς μύθους στους αρχαίους ‘Ελληνες. Η Νέδα ήταν ονομασία μιας νύμφης η οποία κάποτε έγινε τροφός του Δία. Η Ρέα όταν γέννησε το Δία, τον έδωσε στη Νέδα, τη Θειοσόα και την Αγνώ (όλες νύμφες των νερών και των ποταμών) για να τον μεγαλώσουν. Η Νέδα που μεγάλωσε το Δία κατά τους μύθους, έδωσε το όνομά της στο ποτάμι. Οι αρχαιότεροι κάτοικοι της περιοχής γύρω από την κοιλάδα της Νέδας ήταν Πελασγοί, οι οποίοι περίπου το 2300 π.χ άρχισαν να κατοικούν στην Πελοπόννησο. Ο γιος του Λυκάονα, ο Φιγάλος, ίδρυσε την αρχαία πόλη Φιγάλεια.

Πέρα από τις αρχαίες πόλεις και τα ένδοξα απομεινάρια τους αναμφίβολα ο ωραιότερος και σπουδαιότερος αρχαιολογικός χώρος δίπλα στην φαραγγοκοιλάδα της Νέδας είναι ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες. Ο ναός χτίστηκε από το διάσημο Ικτίνο (αρχιτέκτονα του Παρθενώνα) γύρω στο 450 π.χ.

Τη Νέδα περπάτησε ο Παυσανίας ο ακούραστος ταξιδιώτης κατά το 2ο μΧ. αιώνα, ο οποίος επισκέφθηκε την αρχαία Φιγάλεια και το Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα. Αναφέρεται στους μαιανδρισμούς της Νέδας συγκρίνοντας την με τον ποταμό Μαίανδρο: «Από όλους τους γνωστούς ποταμούς το ρεύμα του Μαιάνδρου έχει τους πιο πολλούς ελιγμούς, πολλές φορές στρέφεται προς τα πίσω και πάλι γυρίζει προς τα εμπρός. Η Νέδα θα μπορούσε να θεωρηθεί το δεύτερο σε ελιγμούς ποτάμι». (Παυσανίου, Ελλάδος περιηγήσεις Εκδοτική Αθηνών. Και ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ στο φαράγγι της ΝΕΔΑΣ εκδόσεις ΗΜΕΡΗΣΙΑ).

Επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο «Καϊάφα» στο χωριό Ζαχάρω, για ξεκούραση και διανυκτέρευση. Το βράδυ έγινε στον κήπο του ξενοδοχείου η καθιερωμένη συνεστίαση των ορειβατών με χορούς και τραγούδια.

26-7-2007 Επίλογος: Κάναμε επίσκεψη στη μεγάλη λιμνοθάλασσα του Καϊάφα, στις όχθες της οποίας υπάρχουν ιαματικές πηγές γνωστές από την αρχαιότητα.

Η αρχαία Ολυμπία ήταν χώρος λατρείας του Δία, στον οποίο αναφέρονται οι πρώτοι αγώνες το 776 π.χ. οι αγώνες αποκτούν ιερό χαρακτήρα, πανελλήνια δόξα και μεγάλο κύρος. Κατά τη διάρκεια των αγώνων επικρατούσε Ολυμπιακή εκεχειρία.

Υπάρχουν αρκετοί μύθοι για την προέλευση των Ολυμπιακών αγώνων, ένας από αυτούς είναι του Ηρακλή και των Ιδαίων Δακτύλων, που λέγονταν Κουρήτες, γεννήθηκαν στο Ιερό βουνό της Κρήτης Ίδη - Ψηλορείτης και ήταν σπουδαίοι μεταλλουργοί. Η Ρέα ανέθεσε τη φύλαξη στους δακτύλους της Ίδης Κουρήτες, οι οποίοι ήταν ο Ηρακλής, ο Παιωναίος, ο Επιμήδης, ο Ιάσιος και ο Ίδας. Ο Ηρακλής που ήταν ο μεγαλύτερος, έβαζε τους άλλους να τρέξουν σε αγώνα και στεφάνωσε το νικητή με κλαδί από αγριελιά. Ο Ιδαίος Ηρακλής οργάνωσε τους αγώνες και τους ονόμασε Ολυμπιακούς, ήταν πέντε αδέρφια και γίνονταν κάθε πέντε χρόνια. Ο παραπάνω μύθος είναι γραμμένος σε μαρμάρινη πλάκα δεξιά πριν την είσοδο του Μουσείου της Ολυμπίας.

Επισκεφτήκαμε το αρχαιολογικό Μουσείο με θησαυρούς, ανεκτίμητης αρχαιολογικής αξίας και τέχνης. Εντυπωσιάζουν όλα, αλλά περισσότερο ο Ερμής του Πραξιτέλους, που είναι ένα από τα λίγα έργα τέχνης της αρχαιότητας με τόση επιτυχία.

Στον εξωτερικό χώρο εντυπωσιάζουν το Γυμνάσιο, η Παλαίστρα, ο ναός της Ήρας, ο ναός του Δία ο οποίος ήταν ο μεγαλύτερος στην Ελλάδα έργο του Ηλείου αρχιτέκτονα Λίβωνα, το στάδιο 40000 θέσεων και τέλος ο χώρος αφής της Ολυμπιακής Φλόγας.

( Πηγές: Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας σελ.90, Σταματελάτου εκδόσεις ΒΗΜΑ).

Η επιστροφή έγινε από την πανέμορφη ορεινή Αρκαδία, το γραφικό χωριό Λαγκάδια και τις κατάφυτες από έλατα πλαγιές του όρους Μαίναλου.

Στο λιμάνι του Πειραιά επιβιβαστήκαμε στο πλοίο και αναχωρήσαμε για το Ηράκλειο με πλούσιες και μοναδικές εμπειρίες. Διοργανωτής της εκδρομής ήταν ο Ορειβατικός Σύλλογος Ηρακλείου με αρχηγό το Σπύρο Καλεμάκη, ο οποίος πέτυχε απόλυτα στο τόσο δύσκολο έργο του και τον ευχαριστούμε πολύ.

Από τον Ορειβατικό Μοιρών συμμετείχαν ο γραφών, Ο Γιώργης Σπυριδάκης πρόεδρος, ο Αποστόλης Παυλίδης γραμματέας, ο Στέλιος Ζαχαριουδάκης, ο Πέτρος Ζαχαριουδάκης, ο Γιάννης Κλημαθιανάκης και ο Αντώνης Καραμπακάκης μέλη.-

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΑΠ0ΨΗ του νότου φύλλο 335 της 8-8-2006.