Ψηλορείτης: ΄Ολυμπος το βουνό των θεών

Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2011

΄Ολυμπος το βουνό των θεών

OΛΥΜΠΟΣ

ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΤΩΝ ΘΕΩΝ

Tου Δακανάλη Μανόλη

Αντιπροέδρου ΕΟΣ. Μοιρών

Αφήσαμε πίσω μας το φαράγγι του Ενιπέα με το ομώνυμο ποτάμι μήκους δέκα χιλιομέτρων. Η περιοχή αποτελούσε σκηνικό όπου εκτυλίχθηκαν αρκετοί Ελληνικοί αρχαίοι μύθοι. Η Λητώ λουζόταν στα νερά του Ενιπέα, όταν την καταδίωξε η ΄Ηρα πετροβολώντας την ως την ακτή του Θερμαϊκού. Ο Ορφέας καταγόταν από την περιοχή αυτή και εδώ βρήκε τραγικό θάνατο, καθώς οι Μαινάδες τον κατασπάραξαν και έριξαν το κεφάλι του στο φαράγγι.

Τραβερσάραμε από τη θέση «Γκορτσιά ή Διασταύρωση » ( υψ.1120 μ.) στις 22-7-2000 και ώρα 1400 για τον Όλυμπο το ιερό βουνό των θεών, δεκατρείς ορειβάτες των ορειβατικών συλλόγων Ηρακλείου και Μοιρών με αρχηγό το Μανώλη Αβραμάκη. Στους ώμους μας φέραμε τα σακίδια με όλες τις προμήθειες, τις σκηνές που θα μέναμε στο Οροπέδιο των Μουσών που απέχει 16 χιλιόμετρα.

Η ανάβαση ήταν φανταστική μέσα σε πυκνά δάση από μαύρη πεύκη, οξιές, έλατα, και ρόμπολα ανάλογα με τη ζώνη. Τα φορτία όμως που φέραμε στους ώμους μας, ήταν βαριά, η θερμοκρασία πολύ υψηλή και η ανηφόρα μεγάλη. Γίνονταν μικρές στάσεις για ξεκούραση, στις θέσεις «Μπάρμπα» (υψ.1450μ), « Στράγγο» (υψ.1910 μ) και « Πετρόστρουγγα» (υψ.2000 μ), στη θέση αυτή έχουν μαντριά οι κτηνοτρόφοι της περιοχής, τους χαιρετήσαμε κατάλαβαν ότι είμαστε Κρητικοί και μας ζήτησαν να τους κεράσουμε τσικουδιά. Τους κεράσαμε μας ευχαρίστησαν και μας ευχήθηκαν καλό δρόμο.

Η χλωρίδα χαρακτηρίζεται από τις πλουσιότερες περιοχές της Ελλάδας με περίπου 1700 είδη φυτών από τα οποία τα 56 είναι ενδημικά. Υπάρχει το Ρόμπολο ένα είδος σπάνιας πεύκης, η μαύρη πεύκη και τα έλατα. Στα λιβάδια στις απότομες πλαγιές στους βράχους φύονται μερικά από τα ωραιότερα ελληνικά λουλούδια. Πλούσια επίσης είναι και η πανίδα απαντάμε στις απόκρημνες πλαγιές του Ολύμπου ένα σπάνιο είδος αγριόγιδου ενδημικού των Βαλκανίων, επίσης υπάρχουν ζαρκάδια, αγριογούρουνα, αγριόγατοι, λύκοι, αλεπούδες, κουνάβια, ασβοί, λαγοί, τρωκτικά και άλλα. Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει χρυσαετούς (βιτσίλες) και όπως λένε ίσως ένα ζευγάρι γυπαετών.

Περάσαμε τα 2100 μέτρα υψόμετρο, το δάσος άρχισε να αραιώνει και τη θέση του πήραν ένα μωσαϊκό από καταπράσινα αλπικά οικοσυστήματα ανάλογα με το ανάγλυφο και τον προσανατολισμό του εδάφους.

Φθάσαμε στις θέσεις « Λαιμό και Καγκέλια » ( υψ.2500μ) όπου το μονοπάτι περνά πάνω από την κορυφογραμμή που είναι μια πολύ στενή λωρίδα, ενώ εκατέρωθεν είναι απόκρημνες πλαγιές εκατοντάδων μέτρων. Το τοπίο προκαλεί φόβο στον περαστικό και αρκετά άτομα που έχουν υψοφοβία αδυνατούν να περάσουν. Συνοδοιπορούσαμε σε όλο το δρόμο με το φίλο μου Γιώργη Ξαγοραράκη κουβεντιάζοντας και απολαμβάνοντας τα μαγευτικά τοπία, μέχρι που φθάσαμε στο φανταστικό Οροπέδιο των Μουσών.

Κατασκηνώσαμε έξω από το καταφύγιο «Χρήστος Κάκαλος » σε υψόμετρο 2650 μέτρα, ενώ πιο πάνω στα 2.750 μέτρα είναι το καταφύγιο « Γιόσος Αποστολίδης». Με το λυκόφως η θερμοκρασία είχε πέσει αρκετά χαμηλά, μας έπιασε τρεμούλα και έτσι αναγκαστήκαμε να ντυθούμε με χειμωνιάτικα ρούχα.

Απέναντι από το οροπέδιο των Μουσών είναι η πιο ψηλή κορφή του Ολύμπου ο Μύτικας ή Πάνθεο (υψ.2917), το Σκολειό (2911μ) και δίπλα το Στεφάνι (υψ.2909μ) με το θρόνο του Δία, ο οποίος καθόταν αναπαυτικά στην άκρη του οροπεδίου και ακουμπούσε την πλάτη του στο στεφάνι. Κάτω στο οροπέδιο χόρευαν οι εννέα Μούσες και τον ψυχαγωγούσαν. Οπόταν δεν είχε κέφια έπιανε τους κεραυνούς και τους εξακόντιζε κάτω στους κοινούς θνητούς.

Με το σούρουπο σε όλο το οροπέδιο είχε δημιουργηθεί ένα πολύχρωμο πανελλήνιο ορειβατικό χωριό, γίνονταν η 60^η Πανελλήνια Συνάντηση Ορειβατών με διοργανωτή τον Ορειβατικό Σύλλογο Λιτόχωρου. Πήραμε το λυτό δείπνο μας ένα σάντουιτς, ένα μικρό μπουκάλι κρασί και πέσαμε για ύπνο μέσα στη σκηνή, γιατί το κρύο γίνονταν όλο και πιο ανυπόφορο.

Η θερμοκρασία όλο και έπεφτε πιο χαμηλά και περί ώρα 23,00 μέσα στη σκηνή ήταν 4 βαθμοί πάνω από το μηδέν, ενώ στις 0230 ώρα η εξωτερική θερμοκρασία ήταν 2 βαθμοί κάτω από το μηδέν. Το κλίμα στον ΄Ολυμπο είναι πάρα πολύ βαρύ εξ αιτίας του υψομέτρου και της καθαυτής γεωγραφικής θέσης του βουνού, που καθιστούν το χειμώνα παρατεταμένο, ενώ οι βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις είναι πολύ έντονες, συναντήσαμε δε πάρα πολλές χιονούρες.

« Στον Όλυμπο, όπου των θεών κρατιέται ο θρόνος,

Ασυγνέφη κει πάνω βασιλεύει γαλήνη ατέλειωτη ,

Κι ολόλευκη φεγγοβολή τον λούζει……..»

Ομήρου Οδύσσεια Ζ 45.

Η επόμενη μέρα ήταν ηλιόλουστη, δροσερή και μετά το πρωινό, πήραμε την ανηφόρα για την κορφή « Προφήτης Ηλίας» (υψ.2802μ.). Εκεί πάνω παρακολουθήσαμε τη θεία λειτουργία στην πέτρινη εκκλησία του Προφήτη Ηλία προστάτη των ορειβατών και στη συνέχεια ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση προς τιμή των ορειβατών που έχασαν την ζωή τους στα διάφορα βουνά. Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί των προέδρων των Ορειβατικών Συλλόγων της Ελλάδας και ανταλλάχτηκαν δώρα. Η συμμετοχή των ορειβατών σύμφωνα με πληροφορίες που συγκέντρωσα ήταν περίπου χίλια άτομα.

Επόμενος άμεσος στόχος μας με το φίλο το Μανέλη ήταν ο Μύτικας η πιο ψηλή κορφή της Ελλάδας (υψ.2917 μ). Η ανάβαση έγινε από ένα «Λούκι» με ανηφορική κλήση περίπου 80% με μεγάλη προσοχή, διότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να συμβεί το μοιραίο από πτώση λίθων, που προξενούν προπορευόμενα άτομα. ΄Ολη η περιοχή κυριαρχείται από μυτερές πέτρες που στέκονται όρθιες σαν κολώνες και τσουγκρωτά βράχια. Επικρατούσε μια γαλήνη, νομίζαμε ότι είμαστε σε μια άγρια αφιλόξενη έρημο γεμάτη από φαντάσματα ή σε ένα σεληνιακό τοπίο. Την ανάβαση καθιστούσε ακόμα πιο δύσκολη η έλλειψη μονοπατιού, υπήρχαν μόνο σήματα που θα πατήσουμε. Στο Λούκι αυτό έχουν σκοτωθεί μερικά άτομα από πτώση λίθων και στα μοιραία σημεία έχουν τοποθετήσει αναμνηστικές πλακέτες. Μιάμιση ώρα μας πήρε μέχρι την κορφή.

Η κορφή του Μύτικα νομίζαμε, ότι εφάπτονταν με τον ουρανό, βρισκόμαστε σε μια τελείως διαφορετική διάσταση με νέα δεδομένα. Η Ελληνική σημαία κυμάτιζε πάνω σε ένα σιδερένιο ιστό στερεωμένο στο βράχο που βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της Ελλάδας. « Νιώθω περήφανος που αξιώθηκα να ανέβω στο Μύτικα στην πιο ψηλή κορφή της Ελλάδας», έγραψα στο βιβλίο επισκεπτών που ήταν πάνω στο βράχο και καλούσε τους επισκέπτες να γράψουν τις εντυπώσεις των. Για κάποια στιγμή νόμισα, ότι ήμουνα κυρίαρχος της Ελλάδας. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που οι αρχαίοι μας πρόγονοι ήθελαν τους δώδεκα θεούς εκεί πάνω, κάτι ήξεραν αυτοί!

Η μεγάλη βιοποικιλότητα της χλωρίδας και πανίδας, το πανέμορφο τοπίο, η μυθολογία, η ιστορία του Ολύμπου, συγκινούν κάθε επισκέπτη ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και την ηλικία του. Τα συναισθήματα ήταν πολλά, ενώ είμαστε πάνω στην οροφή της Ελλάδας παρέα με τους δώδεκα θεούς. Αφουγκραστήκαμε να ακούσομε το κλάμα του θείου βρέφους του Δία στο Ιδαίο ΄Αντρο στη Νίδα, μας εμπόδισαν όμως οι κρότοι των ασπίδων των Κουρητών ή αρχαίων Δακτύλων, που τις χτυπούσαν ρυθμικά χορεύοντας στο Οροπέδιο της Νίδας, για να μην ακούσει το κλάμα ο Κρόνος και καταπιεί το Δία.

Στις 2 Αυγούστου 1913 δυο Ελβετοί οι Frederic και Daniel με τη βοήθεια του κυνηγού Χρήστου Κάκαλου από το Λιτόχωρο έγραψαν πρώτοι τα ονόματα τους στην κορφή της Ελλάδας και έμειναν στην ιστορία.

H επιστροφή έγινε από τη θέση « Ζωνάρια», όπου τα πετρώματα είναι κυματοειδή σαν ζώνες, εξ αιτίας των οποίων πήρε το όνομα η περιοχή. Στην αρχή του μεγαλειώδους φαραγγιού του Ενιπέα το οποίο είναι κατάφυτο από οξιές, έλατα και πεύκα συναντήσαμε το καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός ή Ζολώτας» (υψ.2100μ). Συνεχίσαμε την κάθοδο μέσα από το ίδιο φαράγγι και ύστερα από έξι ώρες συνολικής πορείας φθάσαμε στην ειδυλλιακή θέση «Πριόνια».

Τα Πριόνια είναι καταφύγιο και φορέας διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού του Ολύμπου από το 1938. Είναι το τελευταίο σημείο που οδηγούμαστε με αυτοκίνητο και το κεντρικό σημείο υποδοχής ορειβατών, επισκεπτών και ζώων που ανεβαίνουν στον Όλυμπο. Για την εξυπηρέτηση των διερχομένων λειτουργεί μια ταβέρνα η οποία είναι φτιαγμένη εξωτερικά και εσωτερικά με ξύλα. Στο σημείο αυτό αναβλύζουν μέσα από τα σωθικά του Ολύμπου μεγάλες ποσότητες κατάκρυων υδάτων, τα οποία τροφοδοτούν τον Ενιπέα ποταμό ο οποίος ρέει αενάως. Λίγο πιο κάτω βρίσκεται σε φύση οχυρή θέση ανάμεσα σε δυο ρέματα η πολύ γνωστή μονή του Αγίου Διονυσίου, που ιδρύθηκε το 1540.

Ο Όλυμπος είναι γνωστός παγκοσμίως γιατί σύμφωνα με τη θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων κατοικούσαν εκεί πάνω οι Δώδεκα Θεοί. Ο συμπαγής όγκος του Ολύμπου δεσπόζει επιβλητικός με μια σειρά από ψηλές κορφές και μεγάλες χαραδρώσεις χαρακτηριστικό γνώρισμα των ασβεστολιθικών βουνών. Είναι φημισμένος για την ομορφιά την οικολογική αξία, τους θρύλους, τις παραδόσεις, τα παλαιά και σύγχρονα γεγονότα. Ήταν η πρώτη περιοχή της χώρας που ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός το 1938. Επίσης η UNESKO τον περιέλαβε το 1981, στο διεθνές δίκτυο των περιοχών που χαρακτηρίζονται ως «Διατηρητέο οικοσύστημα της Παγκόσμιας Βιόσφαιρας».

Επισκεφθήκαμε το Δίον, την ιερή πόλη των Μακεδόνων και λαμπρό κέντρο θρησκευτικής ζωής από τον 5^ο π.χ. αιώνα μέχρι τον 5^ο μ.χ. αιώνα. Στο Δίον γιόρταζαν τις νίκες τους οι Μακεδόνες Βασιλείς με πανηγύρεις και αγώνες. Ο Μέγας Αλέξανδρος θυσίασε στον Ολύμπιο Δία, πριν ξεκινήσει τη μεγάλη εκστρατεία για την Ασία.

« Θυσία μεγαλοπρεπείς τοις θεοίς συνετέλεσαν

Εν Δίω της Μακεδονίας Αλέξανδρος Βασιλεύς…»

( Διόδωρος Σικελιώτης 17,16)

Μοίρες 2 -8- 2000