Σελίδες

Τρίτη 28 Αυγούστου 2012

TO EΞΩΤΙΚΟ ΦΟΙΝΙΚΟΔΑΣΟΣ ΠΡΕΒΕΛΗ


                                                           
    
          ΚΟΥΡΤΑΛΙΩΤΗΣ–ΠΡΕΒΕΛΗΣ
       Του Δακανάλη Μανόλη Αντιπροέδρου ΕΟΣ. ΜΟΙΡΩΝ
           
         « Eυτυχώς το φοινικόδασος αναγεννήθηκε αμέσως
        στο επόμενο Φθινόπωρο  και   διατηρήθηκαν  οι φοίνικες»

         Το άγριο Κουρταλιώτικο φαράγγι κληρονόμησε το όνομα του, από τους ήχους που δημιουργεί ο μανιασμένος βοριάς, οι οποίοι μοιάζουν με χειροκροτήματα-κούρταλα, όπως λέγονται στην τοπική διάλεκτο.
     Στις 26 Αυγούστου 2012 μια μεγάλη ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Μοιρών, βρεθήκαμε στις εντυπωσιακές πηγές του Κουρταλιώτη ποταμού, ακολουθώντας ένα κατηφορικό μονοπάτι με πολλά σκαλιά. Τεράστιες ποσότητες κρυστάλλινου νερού αναβλύζουν μέσα από  τα σωθικά του βουνού από διαφορετικά σημεία, τα οποία σχηματίζουν ένα θεαματικό και ορμητικό καταρράκτη. Διερωτάται ο επισκέπτης, που βρίσκονται τόσες μεγάλες ποσότητες νερού? Στο ποτάμι υπάρχει αέναη ροή και εκβάλει στο εξωτικό φοινικόδασος Πρέβελη. Δίπλα από τις πηγές υπάρχει η εκκλησία του τοπικού Αγίου Νικολάου, o οποίος ασκήτεψε στο φαράγγι. Στο σημείο αυτό νοιώσαμε το μεγαλείο της Κρητικής φύσης.
       Ακολουθήσαμε ένα παραποτάμιο μονοπάτι και φθάσαμε στη γέφυρα του Μεγάλου Ποταμού, όπου ένα περίτεχνο πέτρινο τοξωτό γεφύρι του 18ου αιώνα ενώνει τις δυο όχθες του. Στα παλιά χρόνια εξυπηρετούσε τους μοναχούς και τους καλλιεργητές της μοναστηριακής περιουσίας. Στο σημείο αυτό σχηματίζεται μια μικρή λίμνη, η ροή του ποταμού συνεχίζεται, η πυκνή βλάστηση οργιάζει στον περιβάλλοντα χώρο, έτσι δημιουργήθηκε μια πραγματική όαση. Εδώ ο επισκέπτης ηρεμεί απολαμβάνοντας το καφεδάκι του μέσα στη δροσιά και την ησυχία.
     Από τη γέφυρα ένας βατός χωματόδρομος αριστερά οδηγεί στη γραφική παραλία Αμμούδι. Ακολουθώντας το δρόμο αυτό στα δεξιά του συναντάμε τα λείψανα ενός  παλιού οικισμού. Τα σπίτια είναι παλιάς Κρητικής αρχιτεκτονικής με καμαρωτές πόρτες, ενώ η εκκλησία πάνω στο υψωματάκι βρίσκεται σε καλή κατάσταση.
   Μια μικρή ομάδα ορειβατών με αρχηγό το Γιώργη Σπυριδάκη έκαναν ποταμοδιάσχιση κολυμπώντας ή πλατσουρίζοντας μέσα στα κατάκρυα κρυστάλλινα νερά του ποταμού. Στις όχθες του ποταμού οργιάζει η βλάστηση από καλάμια, λυγαριές, πικροδάφνες, λίγους φοίνικες και πλατάνια.
     Η πορεία αποδείχτηκε δύσκολη, διότι το ποτάμι είχε μεγάλη ροή, οι πέτρες γλιστρούσαν και υπήρχαν δύσκολα περάσματα μέσα από τα βράχια. Τους πήρε συνολικά τρεις ώρες μέχρι το φοινικόδασος.
    Οι υπόλοιποι ορειβάτες με αρχηγό τον γράφοντα ακολουθήσαμε παράλληλη πορεία με το ποτάμι, βαδίζοντας σε αγροτικούς δρόμους και μονοπάτια. Στα δεξιά μας βρίσκεται το εγκαταλειμμένο «Κάτω  Μοναστήρι» του 10ου -11ου αιώνα, στο οποίο τιμάται ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος. Το μοναστήρι είχε εγκαταλειφτεί πριν από πολλά χρόνια, αφέθηκε στην τύχη του, στη φθορά του αδηφάγου χρόνου και στο πλιάτσικο. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαινίσει ένα συγκρότημα από κελιά και το προστατεύουν. Εντυπωσιάζουν οι πολλές ιδιότυπες καμινάδες που σήμερα δεν καπνίζουν πια.
     Συνεχίζοντας την πορεία μας το μονοπάτι μας οδήγησε στο φρύδι του φαραγγιού Πρέβελη και από  ψηλά απολαύσαμε την πανοραμική θέα της φαραγγοκοιλάδας με τους απόκρημνους βράχους και το παραποτάμιο φοινικόδασος.
      Στο σημείο που εκβάλει το ποτάμι στη θάλασσα  κάνει γωνία προς τα δεξιά, έτσι οι λουόμενοι έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν το μπάνιο τους άλλοτε στη θάλασσα και άλλοτε στο ποτάμι. Η ευχάριστη πορεία μας μέχρι την ξωτική παραλία κράτησε δυο ώρες.
     Το παραποτάμιο φοινικόδασος Πρέβελη είναι μια όαση και αποτελεί  ένα από τα πολυτιμότερα και σπανιότερα οικοσυστήματα της Ελλάδας. Μέσα στους φοίνικες βρίσκεται η παλιά βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Σάββα προστάτη του φαραγγιού. Το φοινικόδασος και η ευρύτερη περιοχή προστατεύονται από το NATURA 2000.
     Η επίσκεψη στο παραμυθένιο φοινικόδασος Πρέβελη αποτελεί μια μικρή περιπέτεια σε μια από τις ωραιότερες ακρογιαλιές, η οποία κατακλύζεται κάθε χρόνο από χιλιάδες ντόπιους και ξένους τουρίστες. Στα κρυστάλλινα νερά της θάλασσας και του ποταμού απολαύσαμε το μπάνιο μας.
     Πρώτος έχει καταγράψει τους φοίνικες της Κρήτης ο πατέρας της βοτανικής Θεόφραστος (372-287 πχ). Είναι ενδημικό φυτό της Κρήτης, φθάνει σε ύψος 10-12 μέτρα, ζει περίπου 100 χρόνια και προτιμάει τα υγρά μέρη.
   Στις 23-8-2010 από αβελτηρία και πλημμέλεια των αρμοδίων έπεσε το φοινικόδασος θύμα πυρκαγιάς κατά το μεγαλύτερο μέρος του. Ευτυχώς όμως αναγεννήθηκε αμέσως στην επόμενη άνοιξη και διατηρήθηκαν οι φοίνικες.
     Πραγματοποιήσαμε προσκύνημα στο Πίσω  μοναστήρι Πρέβελη του 16ου αιώνα, που τιμάται η μνήμη του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Η σημερινή ονομασία «Πρέβελη» πρέπει να καθιερώθηκε μετά το 17ο αιώνα εξ αιτίας κάποιου ανακαινιστή. Κατά την Τουρκοκρατία είχαν ιδρύσει σχολείο,  στο οποίο δίδασκαν γράμματα στα παιδιά και παράλληλα η μονή προσέφερε ψωμί και χρήματα στους φτωχούς υπόδουλους Κρητικούς.Το1821 ηγούμενος της μονής ήταν ο προικισμένος μοναχός ο Μελχισεδέκ Τσουδερός, ο οποίος οργάνωσε και εξόπλισε τον πρώτο επαναστατικό στρατό κατά των Τούρκων. Στις 24-5-1821 ύψωσε την πρώτη επαναστατική σημαία κατά των Τούρκων στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Ροδάκινο.
     Το 1941-45 η μονή υπήρξε κέντρο φιλοξενίας πάνω από 5.000 στρατιωτών των συμμαχικών δυνάμεων, που αναχωρούσαν με πλοία και υποβρύχια για την Αίγυπτο. Η μονή έχει πλούσιο μουσείο και στα κειμήλια της φυλάσσεται ο Tίμιος θαυματουργός Σταυρός. Δυο φορές προσπάθησαν να τον κλέψουν οι Τούρκοι και οι Γερμανοί, αλλά δεν τα κατάφεραν.
      Ο Σταυρός χάθηκε στη μάχη στις Αμμουργέλες τον Αύγουστο του 1823, έπεσε στα χέρια των Τούρκων και τον πούλησαν στο λιμάνι του Ηρακλείου σε Γενοβέζους τυχοδιώκτες. Τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου έπλεε το καράβι τους στη θάλασσα του μοναστηριού και σταμάτησε απότομα. Έκαναν έλεγχο στο πλοίο, αλλά δεν βρήκαν καμιά ζημιά. Κατέβηκαν στο μοναστήρι για να πάρουν τρόφιμα και νερό. Είπαν το πάθημα στους μοναχούς και εκείνοι κατάλαβαν, ότι κουβαλούσαν το σταυρό. Οι Γενοβέζοι παρέδωσαν το Σταυρό και συνέχισαν το ταξίδι απρόσκοπτα.
     Οι Γερμανοί λεηλάτησαν το μοναστήρι στις 28-8-1941 λόγω της αντιστασιακής του δράσης και πήραν μαζί τους τον Τίμιο Σταυρό. Στο αεροδρόμιο Μάλεμε οι Γερμανοί τον έβαλαν σε τρία διαδοχικά αεροπλάνα να τον στείλουν στη Γερμανία, τα οποία δεν μπόρεσαν να απογειωθούν και φοβήθηκαν. Παρέδωσαν το Σταυρό στη χωροφυλακή και στις 13 Σεπτεμβρίου ένας χωροφύλακας πήγε και παρέδωσε ένα δέμα με απόδειξη στο μοναχό Μανασσή. Άνοιξε το πολύτιμο δέμα και πήρε τον Τίμιο Σταυρό.  Η μονή μετά το 1960 άρχισε να παρακμάζει.   
Όλοι έμειναν ενθουσιασμένοι και ευχαριστημένοι.-

 (Πηγές: Το βιβλίο του Ν. Ψιλάκη ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΜΝΗΜΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ σελ.175-181 και επίσημη ιστοσελίδα της μονής Πρέβελη).
                                                                

Κουρταλιώτης
Πηγές Κουρταλιώτη



Φαράγγι Κουρταλιώτη


Γέφυρα Πλατύ ποταμού


Πλατύς ποταμός

Πλατύς ποταμός

Πλατύς ποταμός

Μετόχι Πρέβελη


Παλιά αρχιτεκτονική




Φοινόδασος Πρέβελη από ψηλά


Παραλία Πρέβελη

Μέσα στον ποταμό


Φοινικόδασος Πρέβελη


Κάτω Μοναστήρι

Προσθήκη λεζάντας


Κουρταλιώτης

Φαράγγι Κουρταλιώτη


Πηγές Κουρταλιώτη


Μια όμορφη παρέα




Μονή Πρέβελη


Μονή Πρέβελη

Ηρώο Πρέβελη



Προσθήκη λεζάντας
Ξεκούραση μετά το μπάνιο

Στο φοινικόδασος

Ευχαριστημένοι όλοι

Στο φοινικόδασος

Στο φοινικόδασος

Στα νερά του ποταμού


    

Πέμπτη 23 Αυγούστου 2012

Η ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΦΛΟΓΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΑΠΌ ΤΟ ΙΔΑΙΟ ΑΝΤΡΟ

                         Η ολυμπιακή φλόγα πρέπει
                   να περάσει από το Ιδαίο Άντρο.

                                     Του Δακανάλη Μανόλη πρώην
                                                   αγρονόμου

       «Ο Ηρακλής, ο Παιωναίος, ο Επιμήδης, ο Ιάσιος και ο Ίδας δεν έχουν πεθάνει, ζουν στις κορφές του Ψηλορείτη, περιμένοντας το ιερό φως της Ολυμπίας».

Η καταγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων χάνεται μέσα στα βάθη των αιώνων και ξεκίνησαν από τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι ήθελαν να διοργανώσουν γιορταστική εκδήλωση Πανελληνίου χαρακτήρα. Στην ιστορική εποχή οι Ολυμπιακοί αγώνες διεξάγονταν κάθε τέσσερα χρόνια μετά το θερινό ηλιοστάσιο. Η τετραετία αυτή ονομάζονταν «Πενθετηρίς».
      Υπάρχει βέβαια και η εκδοχή της προέλευσης των αγώνων από το απλό παιχνίδι. Οι νέοι για να διασκεδάσουν, πετούσαν πέτρες ή έριχναν το ακόντιο στο στόχο.
      Ο Όμηρος πίστευε, ότι δεν υπάρχει για τον άνδρα, μεγαλύτερη δόξα, από τα κατορθώματα του με τα πόδια ή με τα χέρια.
      Πολλοί είναι oι μυθολογούμενοι ιδρυτές των αγώνων. Ο Απόλλων νίκησε τον Ερμή στο δρόμο και τον Άρη στην πυγμαχία.
     Είναι γνωστή η ιστορία της Πηνελόπης, που όταν είχε χάσει κάθε ελπίδα επιστροφής του Οδυσσέα. Πρότεινε στους μνηστήρες να διαγωνισθούν στο σημάδι με το τόξο και όποιος νικούσε, θα την παντρεύονταν. Ο Οδυσσέας μεταμφιεσμένος σε ζητιάνο, νίκησε όλους τους μνηστήρες και στη συνέχεια τους σκότωσε.
     Ως γνωστό οι Αργοναύτες σταμάτησαν στη Λήμνο για ολιγοήμερη ξεκούραση με αρχηγό τον Ιάσωνα. Εκεί η βασίλισσα Υψηπίλη διοργάνωσε αγώνες στη μνήμη του πατέρα της Θόαντα και έτσι έχουμε τους πρώτους αγώνες με πλήρες πρόγραμμα και έπαθλα για τους νικητές.
    Οι μύθοι που πλάστηκαν για την ίδρυση των Ολυμπιακών  Αγώνων είναι πολλοί.  Άλλοι μεν για να δικαιολογήσουν το μεγαλείο και το κύρος των αγώνων, φέρουν ως ιδρυτές και προστάτες τους θεούς και άλλοι για να δικαιολογήσουν την  κατάκτηση εδαφών που γίνονταν οι αγώνες.
       Ένας μύθος που σχετίζεται με την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων είναι του Ιδαίου Ηρακλή και των Ιδαίων Δακτύλων. Οι Ιδαίοι Δάκτυλοι που λέγονταν και Κουρήτες, γεννήθηκαν στο ιερό βουνό της Κρήτης την Ίδη, το σημερινό Ψηλορείτη και ήσαν σπουδαίοι μεταλλουργοί. Η ιδιότητα αυτή δεν είναι άσχετη με τοπωνύμιο μιας κορφής, που βρίσκεται βορειοδυτικά της Νίδας και ονομάζεται κορφή του «Χαρκιά» (χαρκιάς = σιδηρουργός). Οι Κουρήτες χτυπούσαν τις ασπίδες των στο οροπέδιο της Νίδας, για να μην ακούσει ο Κρόνος από τον ΄Ολυμπο το κλάμα  του Δία και τον φάει.
      Ο Παυσανίας που έζησε το 110 μ.χ μέχρι το 180 μ.χ και ήταν περιηγητής στη συγγραφή του «Ελλάδος Περιήγησης», αναφέρει σχετικά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες: «Όταν γεννήθηκε ο Δίας, η Ρέα ανέθεσε τη φύλαξη του παιδιού στους Δακτύλους της Ίδης, οι οποίοι λεγόταν και Κουρήτες και είχαν έρθει από την Ίδη της Κρήτης. Αυτοί ήταν ο Ηρακλής, ο Παιωναίος, ο Επιμήδης, ο Ιάσιος και ο Ίδας.
       Ο Ηρακλής που ήταν ο μεγαλύτερος έβαλε τους αδελφούς του κάνοντας ένα αστείο να τρέξουν σε αγώνα και στεφάνωσε το νικητή με κλαδί αγριελιάς. Ο Ιδαίος Ηρακλής έχει τη δόξα, γιατί πρώτος διοργάνωσε τους αγώνες και τους ονόμασε Ολυμπία. Επειδή ήταν πέντε αδέλφια, όρισε να γίνονται κάθε πέντε χρόνια».
        Η παράδοση των Ιδαίων Δακτύλων στην Ολυμπία ήταν χαρακτηριστική και έχει αποτυπωθεί στα μνημεία και τις λατρευτικές εκδηλώσεις,. Ο Πίνος στον αριθ. 5 Ολυμπιονίκη, αναφέρει πως στο Κρόνιο το λόφο του Κρόνου στην Ολυμπία βρισκόταν το «Ιδαίο τ’ αγιοσπήλαιο» γεγονός που ενδυναμώνει τη γνησιότητα του παραπάνω μύθου.
       Άλλος μύθος αναφέρει ως ιδρυτή των αγώνων όχι τον Ιδαίο Ηρακλή, αλλά τον ήρωα  Ηρακλή με τους δώδεκα άθλους.
       Φυσικά υπάρχουν πάρα πολλοί μύθοι για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που δεν μπορούμε να τους καταγράψουμε εδώ.
       Η ιστορική πραγματικότητα των Ολυμπιακών Αγώνων τοποθετείτε το 776 π.χ από το σοφιστή Ιππία του Ηλείου. Στα χρόνια αυτά μαστιζόταν η Ηλεία από λοιμούς και εμφύλιες έριδες και το Μαντείο των Δελφών που κατέφυγε ο Ίφιτος, έδωσε χρησμό, ότι οι συμφορές θα παύσουν, μόνο αν οι Ηλείοι ανανεώσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Έγινε εκεχειρία μεταξύ του Ιφίτου, του Λυκούργου νομοθέτη της Σπάρτης και του Κλεισθένη της Πίσας. ‘Εκαναν ειρήνη διαρκείας και η περιοχή της Ολυμπίας κηρύχθηκε ιερή. Απαγορεύτηκε σε αυτή η είσοδος στρατού και ενόπλων και για την καλύτερη οργάνωση των αγώνων καθιερώθηκε η παύση των πολέμων κατά τον ιερό μήνα που τελούνταν οι αγώνες.
     Οι Ολυμπιακοί Αγώνες το μέγιστο τούτο γεγονός αναβίωσαν το 1896 στην κοιτίδα τους την Ελλάδα ύστερα από την απαγόρευση τους το 393 μ.χ από το Θεοδόσιο τον Α΄ . Το 2004 γίνονται ξανά στην Αθήνα.
      Η αφή της Ολυμπιακής Φλόγας πραγματοποιήθηκε στις 25 Μαρτίου 2004 στην Αρχαία Ολυμπία, ταξίδεψε στην Πελοπόννησο και στη συνέχεια σε όλες τις ηπείρους του κόσμου. Στις 9-7-2004 η φλόγα θα επιστρέψει στην Ελλάδα για να ολοκληρώσει το ταξίδι στους υπόλοιπους νομούς της νησιωτικής και ηπειρωτικής χώρας και θα καταλήξει στις 13 Αυγούστου στο Ολυμπιακό Στάδιο για να σημάνει την Έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων  ΑΘΗΝΑ 2004.
       Στην Κρήτη η φλόγα θα περάσει από το Ηράκλειο, τον Άγιο Νικόλαο, Σητεία, Ιεράπετρα, Μοίρες, Αγία Γαλήνη, Ρέθυμνο και θα καταλήξει στα Χανιά. Από την προγραμματισμένη διαδρομή απουσιάζει το Ιδαίο Άντρο, ο τόπος που γεννήθηκαν και από τον οποίο ξεκίνησαν ο Ιδαίος Ηρακλής και οι Ιδαίοι Δάκτυλοι, οι ιδρυτές των Ολυμπιακών Αγώνων κατά το μύθο που προαναφέραμε.
      Η «ασέβεια» που έγινε στον ιερό χώρο της Ίδης- Ψηλορείτη πρέπει να καθαρθεί. Η κάθαρση και ο εξαγνισμός θα επέλθει μόνο αν οι διοργανωτές του «ΑΘΗΝΑ 2004» κατά τη διέλευση της φλόγας από την Κρήτη, αποφασίσουν η φλόγα να περάσει από το Ιδαίο Άντρο, το πανάρχαιο λατρευτικό σπήλαιο του Ψηλορείτη.
      Ο Ηρακλής, ο Παιωναίος, ο Επιμήδης, ο Ιάσιος και ο Ίδας δεν έχουν πεθάνει, ζουν στις κορφές του Ψηλορείτη, περιμένοντας το Ιερό Φως της Ολυμπίας.-

Βιβλιογραφία: Παπαρηγόπουλος Κ. Ιστορία Ελληνικού Έθνους 1924 τόμος 1ος σελίδες 188-194.
Περιοδικό  τεύχος 1  «η εκκίνηση»  Τριμηνιαία  ειδική έκδοση της HEINEKEN  μέγας χορηγός της «ΑΘΗΝΑ 2004»

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΑΠΟΨΗ του νότου φύλλο 226
της 18—5—2004.

     Κατά την επίσκεψη που έκανε ο γράφων με ορειβάτες στην αρχαία Ολυμπία στις 26-7-2007,  είδε γραμμένο  σε μια μεγάλη μαρμάρινη πλάκα δεξιά πριν από την είσοδο του αρχαιολογικού Μουσείου, το μύθο των Ιδαίων Δακτύλων ή Κουρητών. Αυτό σημαίνει, ότι όλοι οι ειδικοί  αρχαιολόγοι κ.λ.π. υιοθετούν τον παραπάνω μύθο, ως τον πιο επικρατέστερο για την επικράτηση των Ολυμπιακών Αγώνων.

      Οι φωτογραφίες που παραθέτω είναι προσωπικές, γιατί ήμουν  λαμπαδηδρόμος και εθελοντής στους Ολυμπιακούς Αγώνες « ΑΘΗΝΑ 2004»στην ασφάλεια των εγκαταστάσεων. Για το λόγο αυτό είχα γράψει και το παραπάνω δημοσίευμα.-
Καπαριανά Μοιρών

Δάδα

Μεταλαμπάδευση της φλόγας

Μοίρες

Προς τις Μοίρες

Με τη συνάδελφο Νατάσα

Με την οικογένεια

Με την σύζυγο και κόρη

Στις Μοίρες

Και τα μικρά στο πόδι

Με το Γιώργο Σπυριδάκη

Με το δήμαρχο Παν.Σφακιανάκη

Με τους Σαμαρείτες

Με τους κρητικούς

Στις Μοίρες

Μαζί με το Γιάν. Κλημαθιανάκη

Στην Αγία Γαλήνη

Εθελοντές στο Στάδιο Ηρακλείου

Εθελοντές

Με την εγγονούλα μου Στέλλα

Στο στάδιο

Το γκόλ μπήκε

Οικογένεια

Με τις ανηψιές

Με τη σύζυγο

Σε αγώνα

Καφές